Avanzâde Mehmet Süleyman

(d. 1871 / ö. 1922)
Eczacı, Yazar, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Avanzâde Mehmet Süleyman, 1871'de İstanbul Beşiktaş Abbasağa Mahallesinde doğdu. (Erdoğan Çeltik 2017: 5) Babası Karahisarlı Avanzâde Süleyman Bey’dir. 1890'da Beşiktaş Askerî Rüştiyesi’ni, 1893'te Tıbbiye Mektebi Eczacılık bölümünü bitirdi. (Komisyon 2003: 668) Bu tahsilinden sonra bir müddet Haydarpaşa ve Yıldız Hastanelerinde görev aldı. (Erdoğan Çeltik 2017:6) Ayrıca Haydarpaşa Askerî Tatbikat Mektebi’nde muallim muavini olarak çalıştı ve Fransızca ve fizik derslerine girdi. (Okay 1999: 188)

1902 yılında yazı kurulu sorumlusu olduğu Musavver Terakki’deki Rus karşıtı söylemler sebebiyle 1903 yılında Kudüs’e sürgün edildiği bilgisi galat olsa da; bir jurnal sebebiyle sürgün edildiği daha isabetli bir bilgi olarak karşımıza çıkar. (Shick’ten aktaran Erdoğan Çeltik 2017: 6) Burada beş buçuk yıl kalan (Avanzâde 1327: 5) Avanzâde, Kahire’ye geçti. II. Meşrutiyet’in ilânı üzerine İstanbul’a döndü ve Sıhhıye-i Askeriye’nin tercüme ve istatistik kısmına yüzbaşı rütbesiyle girdi. 1912’de binbaşı rütbesine yükseldi ve Harbiye Nezareti Sıhhiye Dairesi’ne ecza müfettişi olarak görev aldı. (Komisyon 2003: 668; Işık 2007: 2450) Ceride-i Tıbbiye-i Askeriye’nin başmuharrirliğini yaptı. İcra etmiş olduğu görevleri sebebiyle muhtelif madalyalara layık görüldü. (Erdoğan Çeltik 2017: 8) 1922 'de İstanbul’da öldü.

Son derece velût bir yazar olan Mehmed Süleyman, Tanzimat’ın “eğlendirerek eğitme” anlayışını benimsemiştir. Bu bakımdan Ahmet Mithat Efendi’yi takip ettiğini söylemek mümkün olsa da onun kadar telif edebî eser ortaya koyduğunu söylemek güçtür. Halkın ilgisini çekecek popüler meselelerde olduğu gibi, günlük hayatın doğurduğu sorunları hafifletecek eğlenceli meseleler ve halk için faydalı kısa bilgileri onun eserlerinde bulmak mümkündür. Farklı konularda ve farklı disiplinlerde telif ve tercüme olarak yayımladığı eser sayısı yüz otuz beştir. (Erdoğan Çeltik 2017: 11) Bunların pek çoğu çeviri olmakla birlikte, birçoğunun hacmi fasikül seviyesindedir. Makale hacminde olan çalışmalarını da müstakil bir eser formunda bastırdığı için eser sayısı oldukça fazladır. Siyasî, kültürel, ekonomik, sağlık, spor ve daha birçok günlük hususiyetlere dair değerlendirmeleri, bilgileri ve çevirileri müstakil eserler olarak neşretmiştir.

1893'ten itibaren Sabah gazetesindeki eczacılıkla ilgili yazılarıyla bu gazetenin yazı kuruluna dâhil olur. 1898'decHanımlara Mahsus Takvim’de; 1902'de Musavver Terakki’de yazıları çıkar. (Erdoğan Çeltik 2017: 6) İkdam, Tercüman-ı Hakikât ve Tanin gazetelerinin yazı işlerinde çalışmıştır. (Komisyon 1985) Binbaşı rütbesiyle görev yaptığı sırada Ceride-i Tıbbiye-i Askeriye adlı derginin yayım sorumlusu olmuştur. II. Meşrutiyet’in ilanından sonra çıkardığı aile ve tıbbiye dergisi olan ve ilk sayısı 1913'te çıkan Afiyet sekiz bin tiraja; popüler meselelere odaklanan ve ilk sayısı 1915'te çıkan Güzel Prenses ise on iki bin tiraja ulaşır. 1918'de çıkarttığı Hür Çocuk ve Nevsal-i Nisvan dergileri, devrin süreli yayınları arasında ön plana çıkar. Hür Çocuk ile Mâlûmât birbiriyle örtüşen hususiyetlere sahip olduğu gibi toplamda yüz elli sayıya ulaşan Güzel Prenses ile Afiyet de böyle bir benzerliğe sahiptir. (Erdoğan Çeltik 2017: 386) Başta bir roman olarak çevrilen Güzel Prenses sonraları süreli bir yayın mahiyetine kavuşur. Halktan gelen mektuplar eşliğinde halkı da bu dizgeye dâhil eder. Böylece halka faydalı olabilme konusunu İstanbul sınırlarının da dışına çıkarmış olur. Avanzâde’nin bu algısı, edebî eserlerinde de karşımıza çıkar. Telif ve tercüme romanlarında ortaya koyduğu olay örgülerinin gerçek hayattan alındığına dair yaptığı açıklamalar klasik gerçekçi roman anlayışına örnek teşkil ettiği gibi halk için sanat anlayışını da somut kılar.

Halkı bilgilendirmeyi hedefleyen Avanzâde, (Komisyon 2003: 668) eser ortaya koyarken faydalı olmak esasını önceler. Süreli yayınlarda kalan makalelerini de toplu olarak eserlerinde bir araya getirir. (Erdoğan Çeltik 2017: 12) İnsan sağlığıyla ilgili meselelere ziyadesiyle ağırlık veren Avanzâde, devrin sosyal gerçekliği bağlamında insanların birbirine sormak isteyip de soramadığı hemen her mesele hakkında malumatı barındıran çalışmalar ortaya koymuştur.

Edebî eserleri olay ağırlıklı olan (Erdoğan Çeltik 2017: 17) Avanzâde’nin telif olan edebî eserlerinin sayısı çok fazla değildir. On civarı hikâye ve üç romanı telif olarak değerlendirmek mümkündür. Bununla birlikte çevirdiği hacimli edebî eserlerin varlığında kurguya sağladığı katkıların seviyesini oldukça yüksektir. Uyarlamaya yaklaşan çeviri eserlerinin bazıları tefrika olarak yayımlarken bazılarını da müstakil bir eser olarak tek parça halinde yayımlanır. Avanzâde, 113 Numaralı Hane, Güzel Prense Saray Entrikaları, Atalanta yahut Altın Gölü eserlerini Sisak Ferit ve İskender Efendi ile birlikte hazırlamıştır. (Erdoğan Çeltik 2017: 442)

Eserlerindeki dil ve üslup, devre göre son derece açık ve anlaşılır seviyededir. Cinayet, aşk, ıstırap, entrika gibi izlekler onun edebî eserlerinde yoğun olarak yer alır. Bu bakımdan devrin edebî temayülüne uygunluk söz konusudur. Ayrıca Avanzâde’nin Türk edebiyatındaki polisiye türündeki eserlere nicelik olarak iyi bir katkı sunmuştur. Eserleri bu özellikleri sebebiyle yoğun ilgi görmüş ve genel olarak birden fazla baskı yapmıştır.

Avanzâde’nin Türkçeye çevirdiği eser sayısı, bütün eserleri arasında en büyük yekûnu tutar. Fransız edebiyatının ünlü eserlerini Türkçeye aktarmakla kalmaz bazılarını tiyatro metni olarak tasarlar. Tasarlanan bu metinler, Mınakyan heyeti tarafından sahnelenmiştir. (Komisyon 1985: 218)

Avanzâde’nin fayda esasına dönük olarak neşrettiği eserleri arasında meslekî bilgileri ihtiva eden eserler de mevcuttur. Bu eserlerde eczacılık ve sağlık tetkiki meselelerine dair teknik bilgilere yer alır. Tarih ve kültür meselelerine dair bilgilendirici eserler de kaleme alan Avanzâde, devrin sosyo-politik panoramasının bir getirisi olarak Almanya ve Alman kültürüne dair birçok eser yayımlar. Bunun yanı sıra Japonlarla ilgili müstakil eserleri de vardır. Bu eserlerinde de halkı bilgilendirme kaygısı ön plandadır.

Aile hayatı, yemek kültürü, kadınlara dair hususiyetler, basit sağlık bilgileri, faydalı bilgileri ihtiva eden takvimler, siyasî meselelere dair malumatlar onun eserlerinde farklı boyutlarda görünüm kazanır. Avanzâde'nin eserlerinin yarısından fazlasını teşkil eden yekûnu araştırma ve halkı bilgilendirme gayretiyle kaleme alınmıştır. Elliden fazla eseri tercüme olarak karşımıza çıkar. Diğerleri deneme, siyasal fikir, muhtelif izleklere sahip edebî eserlerdir.

Kaynakça

Avanzâde, Mehmed Süleyman (1327), İskanbil Falı. İstanbul: Kader Matbaası.

Erdoğan Çeltik, Seher (2017), “Avanzâde Mehmet Süleyman – Kültür ve Edebî Hayatımıza Katkıları”. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Işık, İhsan (2007), Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi, C. 6, Ankara: Elvan Yayınları.

Komisyon (1985), Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 6. İstanbul: Dergâh Yayınları.

Komisyon (2003), Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C.1, İstanbul: YKY.

Okay, Cüneyd (1999), “Mehmed Süleyman (Avanzâde)”, Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi. C.2. İstanbul: YKY.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. DİNÇER ATAY
Yayın Tarihi: 27.04.2019
Güncelleme Tarihi: 24.08.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Oyuncu KızıYavonaki Panayoditis Matbaası / İstanbul?Çeviri
Şeytankaya CinayetiTarik Matbaası / İstanbul?Çeviri
Kızlara ve Hanılara CimnastikAile Kütüphanesi / İstanbul?Diğer
İki Kızın SevdalısıYavonaki Panayoditis Matbaası / İstanbul?Hikâye
Kanlı İntikamTefyyüz Kütüphanesi / İstanbul?Roman
Musavver ve Mükemmel Yeni Osmanlı Takvimi 1. SeneKasbar Matbaası / İstanbul1309 / 1893Diğer
Musavver Fenni Eğlenceler 3 CiltKasbar Matbaası / İstanbul1309 / 1893, 1310 / 1894, 1312 /1896Araştırma
Muhafaza-yı SıhhatÂlem Matbaası / İstanbul1310 /1894Araştırma
Musavver ve Mükemmel Yeni Takvim-i MaarifKasbar Matbaası / İstanbul1310 / 1894Diğer
Musavver ve Mükemmel Yeni Takvim-i Maarif 2. SeneKasbar Matbaası / İstanbul1310 / 1894Diğer
Muharrir KadınlarKasbar Matbaası / İstanbul1311 / 1895Araştırma
Muhbir-i Terakkıyat-ı Fenniyye ve Medeniyye Musavver Takvim-i CihanKasbar Matbaası / İstanbul1311 / 1895Diğer
Musavver Takvim-i Cihan. 3. Sene 1311 Mâli SenesiKasbar Matbaası / İstanbul1311 / 1895Diğer
Rehnümâ-yı İdare-i Beytiyyeden Musavver Leke RisalesiKasbar Matbaası / İstanbul1311 / 1895Diğer
Japonya - Edebî FıkraKasbar Matbaası / İstanbul1312 / 1896Çeviri
Japonya. Ahval-i Hazıra ve Sûret-i TekâmülüKasbar Matbaası / İstanbul1312 / 1896Çeviri
TasvirKasbar Matbaası / İstanbul1312/1896Çeviri
Âlî CenabBir KızKasbar Matbaası / İstanbul1313/1897Çeviri
Üç GüzellerYuvanaki Panayoditis Matbaası / İstanbul1314/1898Çeviri
Deniz Kızı Froe AdalarındaMahmut Bey Matbaası / İstanbul1314/1898Çeviri
Hanımlara Mahsus Takvim? / İstanbul1314/1898Diğer
Tertib-i Cedid Musavver Osmanlı Takvimi, Beşinci SeneKasbar Matbaası / İstanbul1314/1898Diğer
Teyzenin KurnazlığıYavonaki Panayoditis Matbaası / İstanbul1314/1898Hikâye
Nevsâl-i NisvanHanımlara Mahsus Gazete Kütüphanesi / İstanbul1315/1899Araştırma
Mükemmel Hazine-i LetâifKasbar Matbaası / İstanbul1315/1899Çeviri
Şeytan Mağaraları 5 CiltKasbar Matbaası / İstanbul1315/1899Çeviri
Binbir ÇeşitYuvanaki Panayoditis Matbaası / İstanbul1315/1899Diğer
Bayram GecesiYuvanaki Panayoditis Matbaası / İstanbul1315/1899Hikâye
Letaif CüzdanıReşid Efendi Hanından 38 numaralı matbaa / İstanbul1315/1899Mizah
Mükemmel Hazine-İ LetâifKasbar Matbaası / İstanbul1315/1899Mizah
Nevsal-i NisvanŞems Matbaası / İstanbul1315/1899Diğer
Mütâlaa SalonuAsır Matbaası / İstanbul1315/1899Diğer
113 Numaralı Hane 1. CiltKasbar Matbaası / İstanbul1315 / 1899Çeviri
Recep'in NişanlısıYuvanaki Panayoditis Matbaası / İstanbul1316/1900Hikâye
Gizli OdaTarik Matbaaası / İstanbul1316/1900Roman
113 Numaralı Hane 2. CiltKasbar Matbaası / İstanbul1316 / 1900Çeviri
113 Numaralı Hane 3. CiltKasbar Matbaası / İstanbul1318/1902Çeviri
Omnibüs CinayetiKasbar Matbaası / İstanbul1318/1902Çeviri
Japonya ve JaponyalılarAsır Matbaası / İstanbul1320/1904Araştırma
Fennî EğlencelerArtin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası / İstanbul1322/1906Araştırma
Kuvvet Yemekleri ve Kuvvet İlaçlarıKader Matbaasıs / İstanbul1323/1907Araştırma
Ahrar mı İttihat mı?Karabet Matbaası / İstanbul1325 / 1909Deneme
Bel SoğukluğuKader Matbaası / İstanbul1326/1910Araştırma
Gençlere Sıhhî ve Tıbbî Gizli NasihatlerAfiyet Kütübhanesi / İstanbul1326/1910Araştırma
Lord HopMatbaa-i Keteon / İstanbul1327/1911Çeviri
Monte Kristo 6 CiltMatbaa-i Jirayır ve Keteon / İstanbul1327/1911Çeviri
Sefiller 1. ciltMatbaa-iJirayır ve Keteon / İstanbul1327/1911Çeviri
İskanbil FalıKader Matbaası / İstanbul1327/1911Deneme
Şeref Sokağı EsrarıMartoğlu Kütüphanesi Edeb Matbaası / İstanbul1327/1911Deneme
Trablusgarp ve Devlet-i Âliye – İtalya Vekâyi-i HarbiyesiMatbaa ve Kütübhane-i Cihan / İstanbul1327 / 1911Araştırma
Mesâil-i Mühimme-i Sıhhiye ve Hayatiyeden Yalnız Erkeklere Mahsus Adem-i İktidarKasbar Matbaası / İstanbul1327 / 1911Araştırma
Ulûm-ı Hafiyeden YıldıznameAsaduryan ve Mahdumları Matbaası / İstanbul1327 / 1911Araştırma
Atalanta Yahut Altın GölüLusiyen Matbaası / İstanbul1327 / 1911Çeviri
Ulûm-İ Hafiyeden Ayine İle Keşf-İ İstikbâlKeteon Matbaası / İstanbul1327 / 1911Araştırma
RokanbolKader Matbaası / İstanbul1328/1912Çeviri
Sefiller 2. ciltMatbaa-iJirayır ve Keteon / İstanbul1328/1912Çeviri
Sefiller 3. CiltMatbaa-iJirayır ve Keteon / İstanbul1328/1912Çeviri
Sefiller 4. CiltMatbaa-iJirayır ve Keteon / İstanbul1328/1912Çeviri
Ulûm-ı Hafiyeden İlmü'l-bedenin Esrar ve Hafayâsından Aza SeğirmesiLüsiyen Matbaası / İstanbul1328 / 1912Araştırma
Zengin Kızı İzdivaç EntrikalarıLusiyen Matbaası / İstanbul1328 / 1912Çeviri
Eczacılara Mahsus MuhtıraKader Matbaası / İstanbul1329/1913Araştırma
Muabbir Yahud Yeni Ve Mükemmel TabirnameMatba-i Kader / İstanbul1329/1913Diğer
Gençlerde İstimna Bi’l-yedKeteon Bedrosyan Matbaası / İstanbul1330/1914Araştırma
Gizli LisanHukuk Matbaası / İstanbul1330/1914Antoloji
Alman KadınlarıMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1330/1914Araştırma
İdrar TahliliKader Matbaası / İstanbul1330/1914Araştırma
Kadın EsrarıArtin Asaduryan ve Mahdumları Matbaası / İstanbul1330/1914Araştırma
Rehber-i Muamelât-ı ZevciyeHukuk Matbaası / İstanbul1330/1914Araştırma
Musavver ve Mükemmel KıyafetnameArtin Asaduryan ve Şirket-i Mürettibiye Matbaası / İstanbul1330/1914Araştırma
Kısır KadınlarArtin Asaduryan ve Mahdumları Matbaasıs / İstanbul1330/1914Araştırma
Kızları Nasıl EvlendirmeliNecm-i İstikbal Matbaası / İstanbul1330/1914Çeviri
Güzel Hemşire yahut Bir Mahkûmun KızlarıKadınlar Dünyası Matbaası / İstanbul1330/1914Çeviri
Kız mı Oğlan mı?Araks Matbaası / İstanbul1330/1914Çeviri
Aile Aşçısı 100 Türlü Çorba Pişirmek UsûlüMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1330 / 1914Diğer
Gizli TertiplerAraks Matbaası / İstanbul1331/1915Araştırma
İlm-i Ahvali'l-KademLusiyen Matbaası / İstanbul1331/1915Araştırma
Ulûm-ı Hafiyyeden İlm-i Kehânet Kendi Kendine SihirbazlıkAraks Matbaası / İStanbul1331/1915Araştırma
Afiyet Gazetesi- / İstanbul1331/1915Diğer
Ulûm-ı Hafiyyeden İlm-i KıyafetKader Matbaası / İstanbul1332/1916Araştırma
Alman Askeri ve Almanya’da Hayat-ı AskeriyeOrhaniye Matbaası / İstanbul1332 / 1916Araştırma
Alman Durûb-ı EmsâliMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1332 / 1916Araştırma
Alman TarihiOrhaniye Matbaası / İstanbul1332 / 1916Araştırma
Alman Usulü Ticaret ve Servet UsulleriOrhaniye Matbaası / İstanbul1332 / 1916Araştırma
Almanlar Gibi Kuvvetli ve Uzun Boylu Nasıl Olunur?Orhaniye Matbaası / İstanbul1332 / 1916Araştırma
Almanya DevletiOrhaniye Matbaası / İstanbul1332 / 1916Araştırma
Uyuz Hastalığı ve Kolayca Tedavi ÇareleriKader Matbaası / İstanbul1332/1916Araştırma
Yemek Hıfzı's-sıhhasıMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1332/1916Araştırma
Yeşil MaskeMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1332/1916Çeviri
Zehirli İlaç: Pinkerton’un OğluOrhaniye Matbaası / İstanbul1332/1916Çeviri
Zehirli Yüzük: Pinkerton’un OğluOrhaniye Matbaası / İStanbul1332/1916Çeviri
Yankesiciler MuallimiEvkâf Matbaası / İstanbul1332/1916Çeviri
Aile Aşçısı 100 Türlü Sebze Pişirmek UsûlüKader Matbaası / İstanbul1332/1916Diğer
Aile Aşçısı 100 Türlü Yumurta Pişirmek UsûlüMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1332/1916Diğer
Aile Eczanesi (Alman Usulü)Kader Matbaası / İstanbul1332/1916Araştırma
Tifüs Yahut Lekeli HummaKadınlar Dünyası Matbaası / İstanbul1332/1916Araştırma
Sıhhat MutfağıKader Matbaası / İstanbul1332/1916Araştırma
Dilber Kontesİkdam Matbaası / İstanbul1333/1917Çeviri
Masum Kız Esrarengiz PaketKader Matbaası / İstanbul1333/1917Roman
İlm-i SerairKader Matbaası / İstanbul1334/1918Araştırma
Alman LetaifiOrhaniye Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Alman MuharrirleriCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1335/1919Araştırma
Alman Terbiyesi ve Alman Terbiyesi ile Çocuk YetiştirmekCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1335/1919Araştırma
Alman Usulü Tütün İçmekCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1335/1919Araştırma
Alman Usulüyle Çocuk YetiştirmekCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1335/1919Araştırma
Almanya TarihiOrhaniye Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Eski İnsanlar ve Keşf-i İstikbal Aile Arasında Vesait-i Muhtelife İle Tefeülde ve Keşf-i İstikbalde Bulunmak İçin Vesait-i Süheyleden BâhistirCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1335/1919Araştırma
Gözlerdeki EsrarAfiyet Kütüphanesi / İstanbul1335/1919Araştırma
Hamam ve MelahatKader Matbaası / İstanbul1335/1919Diğer
Kadın Hastalıklarından Seyelân-ı EbyazKader Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Kadın SaçlarıKader Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Kuvvet İlaçlarıKader Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Mide HastalıklarıMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1335/1919Araştırma
Musavver ve Mükemmel İlm-i SimaKadınları Dünyası Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Semirmek Usulleri ve Zayıflamak ÇareleriKader Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Sıhhat, Kuvvet ve Melahat Nokta-i Nazarından Ne Yemeli ve Nasıl Yaşamalı?Kader Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Sinir HastalıklarıKadınları Dünyası Matbaası / İstanbul1335/1919Araştırma
Dilber Bir Kız yahud Bir Genç Kızın SerencâmıKadınlar Dünyası Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Bir Aktristin AkıbetiMatbaa-i Orhaniye Kolektif Şirketi / İstanbul1335/1919Çeviri
Gizli ÇekmeceMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1335/1919Çeviri
İki Dost Deli mi Akıllı mı?Matbaa-i Orhaniye / İstanbul1335/1919Çeviri
İki HemşireMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1335/1919Çeviri
İki RakipKadınlar Dünyası Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Katil Kadın Yahut Müthiş Bir CinayetEvkâf Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Mavi Parmaklar Yahut Canlı HayalEvkâf Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Polislerin KatiliMatbaa-i Orhaniye / İstanbul1335/1919Çeviri
Sevdalı Kız ve Polis Hafiyesi BernardKader Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Şüpheli KadınKadınların Dünyası Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Ormanda Bir Kadın CesediTürk Dünyası Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Doktorun EsrarıEvkâf Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Güzel Prenses Saray EntrikalarıLusiyen Matbaası / İstanbul1335/1919Roman
Baha ile ŞefikaKader Matbaası / İstanbul1335/1919Hikâye
Milyoner Kız yahut Yeşil ElmasEvkâf Matbaası / İstanbul1335/1919Çeviri
Yeni, Mükemmel, Son Rehber-i İzdivaçEl-Adl Matbaası / İstanbul1335/1919Diğer
Adem-i İktidarın İlacıMüdafaa Matbaası / İstanbul1336/1920Araştırma
Gençlere Mahus Hastalıklardan ErgenlikKader Matbaası / İstanbul1336/1920Araştırma
İngiliz Kadınlarıİtimat Kütüphanesi / İstanbul1336/1920Araştırma
İspanyol NezlesiEvkâf Matbaası / İstanbul1336/1920Araştırma
Çalgıcı KızEvkâf Matbaası / İstanbul1336/1920Çeviri
İzdivaçta BüyücülükKader Matbaası / İstanbul1336/1920Diğer
Dilenci Sevdalı Kızİtimat Kütüphanesi / İstanbul1336/1920Çeviri
Hür ÇocukCemiyet Kütüphanesi / İstanbul1336/1920Diğer
Malumât- / İstanbul1336/1920Diğer
Meme Hıfzı's-sıhhasıNecm-i İstikbal Matbaası / İstanbul1337 / 1921Araştırma

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şule Öncüd. 10 Mayıs 1975 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2YÜMNÎ, Ayas Paşa-zâded. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MÂDİH, Karabacak-zâde Mustafa Efendid. ? - ö. 1729-30?Doğum YeriGörüntüle
4Halil Recai Öğdevind. 1871 - ö. 1955Doğum YılıGörüntüle
5Şekip (Tokadîzade)d. 1871 - ö. 6 Ekim 1932Doğum YılıGörüntüle
6Abdülgani Seniy Yurtmand. 1871 - ö. Nisan 1951Doğum YılıGörüntüle
7MEHMED NURİd. 1863 - ö. 1922Ölüm YılıGörüntüle
8ŞAHİSTANOĞLU BAHRİd. 1879 - ö. 1922Ölüm YılıGörüntüle
9Ali Kemald. 17 Ekim 1869 - ö. 6 Kasım 1922Ölüm YılıGörüntüle
10Emir Ali Yağand. 25 Şubat 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mevsim Yeniced. 1985 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Miyase Sertbarutd. 01 Ocak 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Süleyman Nesipd. 1866 - ö. 28 Eylül 1917Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Fatma Aliyed. 9 Teşrinievvel Ekim) 1862 - ö. 13 Temmuz 1936Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ömer Seyfettind. 1884 - ö. 6 Mart1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sezai Karakoçd. 1933 - ö. 16 Kasım 2021Madde AdıGörüntüle
17FEHMÎ, Süleymân Paşa-zâde İbrâhim Fehmî Beyd. ? - ö. 1853Madde AdıGörüntüle
18Mehmet Leventd. 1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle