NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HALEF/HALEFÎ, Şeyh Halef Mehmed Efendid. ? - ö. 1776Doğum YeriGörüntüle
2Ferat Emend. 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Coşkun Yerlid. 5 Ağustos 1950 - ö. 15 Temmuz 2007Doğum YeriGörüntüle
4OPİJAČ, İbrahim el-Mostârîd. 1678 - ö. 1724-25Doğum YılıGörüntüle
5AFVÎ, Yakubd. 1678 - ö. 1736-37Doğum YılıGörüntüle
6TATLI, Hasand. 1677/1678 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SA'ÎD, Topkapılı-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721Ölüm YılıGörüntüle
8SEYYİD, Mehmed Emîn Efendid. - - ö. 1718 veya 1721Ölüm YılıGörüntüle
9AYN-I EKBER, Şeyh Mehmedd. ? - ö. 1721-22Ölüm YılıGörüntüle
10CEMÂLÎ, Şeyh Cemâleddîn İshâk Efendid. ? - ö. 1526-27MeslekGörüntüle
11MÎRZÂ MUHAMMED HAYDAR KÖREGAN, Haydar Mîrzâ Duglatd. 1499 - ö. 1551MeslekGörüntüle
12Selim Yeniçerid. 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ÜNSÎ, Şeyh A‘rec Hasan Ünsî Efendid. 1645-1646 - ö. 09.11.1723Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ZÂTÎ, Süleymân Efendid. 1684 - ö. 1761Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendid. ? - ö. 1812-1813Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FAZLÎ, Nasuhî-zâde Seyyid Şeyh Mehmed Fazlullah Fazlî Efendid. ? - ö. 17 Mart 1804Madde AdıGörüntüle
17VUSLATÎ, Vuslatî Çelebid. ? - ö. 1588-89Madde AdıGörüntüle
18MÎREK (Emîrek, Mîrekî)d. ? - ö. 1552 ?Madde AdıGörüntüle