NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SÂ’İB, Sâ’ib-i Kâtibd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Müfit Ratipd. 29 Mayıs 1303 (1887) - ö. 29 Mayıs 1336 (1920)Doğum YeriGörüntüle
3ŞEVKÎ, Hasan Şevkîd. 1832 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
4AFVÎ, Yakubd. 1678 - ö. 1736-37Doğum YılıGörüntüle
5TATLI, Hasand. 1677/1678 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendid. 1678-79 - ö. 1734Doğum YılıGörüntüle
7İLMÎ, Üsküdarî Mehmed Efendid. Mart 1680 - ö. Ekim-Kasım 1721Ölüm YılıGörüntüle
8HALÎLd. ? - ö. 1721-22Ölüm YılıGörüntüle
9EDÎB, Rikabdâr Abdullah Ağa-zâde Hazîneli Süleyman Edîb Beyd. ? - ö. 1721-1722Ölüm YılıGörüntüle
10SÂLİH EFENDİd. ? - ö. Ağustos 1761MeslekGörüntüle
11MİSLÎ, İshak-zâde Ali Mislî Efendid. ? - ö. 1775/1776MeslekGörüntüle
12YÜMNÎ, Osman-zâde/Şeyhzâde Mehmed Yümnî Efendid. ? - ö. 1739-40MeslekGörüntüle
13HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendid. ? - ö. 1772-1773Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RIZÂ, Neccâr-zâde Şeyh Rızâd. 1679-80 - ö. 07.02.1746Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15LEBÎB, Şeyh Seyyid Mahmûd Efendid. ? - ö. 1737Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16YAHYÂ, Şeyh Yahya Efendid. 1644 - ö. 1698Madde AdıGörüntüle
17HİSÂLÎ, Hisâlî Çelebid. ? - ö. 1618Madde AdıGörüntüle
18TIFLÎ, Mehmed Emîn Efendid. ? - ö. 1767-68Madde AdıGörüntüle