NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂŞİMÎ, Ahur Emîrî-zâde Emîr Mehmed Hâşim Efendid. ? - ö. 1693-94Doğum YeriGörüntüle
2HAKKI, Seyyid Üsküdarî Yusuf Hakkı Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞEYHÎ, Merhabâzade Ahmed Efendid. ? - ö. 1666Doğum YeriGörüntüle
4TATLI, Hasand. 1677/1678 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5OPİJAČ, İbrahim el-Mostârîd. 1678 - ö. 1724-25Doğum YılıGörüntüle
6İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendid. 1678-79 - ö. 1734Doğum YılıGörüntüle
7EDÎB, Rikabdâr Abdullah Ağa-zâde Hazîneli Süleyman Edîb Beyd. ? - ö. 1721-1722Ölüm YılıGörüntüle
8REFDÎ, Kerîm-zâde Mehmed Efendid. ? - ö. 1721-22Ölüm YılıGörüntüle
9NİGÎNÎ, Mehmed (Mühürdâr) Çelebid. ? - ö. 18 Aralık 1721Ölüm YılıGörüntüle
10MESTÎ/AHMED, Mestçi-zâde Ahmed Efendid. ? - ö. 5 Nisan 1761MeslekGörüntüle
11EMÎN/ÂRİF, Tokadî Şeyh Mehmed Emîn Efendid. 1664-65 - ö. 12 Eylül 1745MeslekGörüntüle
12MİRZA MEHEMMED KATİB KARABAĞd. 1833 - ö. 1888MeslekGörüntüle
13NESÎB, Gazzî-zâde Mustafa Nesîb Efendid. 1722-1723 - ö. 24.10.1787Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14YAHYÂ, Esirci-zâde Şeyh Hâcı Yahyâ Efendid. ? - ö. 1740-1741Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ÜNSÎ, Şeyh A‘rec Hasan Ünsî Efendid. 1645-1646 - ö. 09.11.1723Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16IYÂNÎ, Cafer Iyânî Beyd. ? - ö. 1611Madde AdıGörüntüle
17CÂZİB, Salâhaddînd. ? - ö. 1856Madde AdıGörüntüle
18VÜCÛDÎ, Nişancı-zâde Vücûdî Mahmûd Çelebi b. Ahmed Beyd. ? - ö. 1619-20Madde AdıGörüntüle