NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî

(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan. 

Kaynakça

 "Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FÂ'İZÎ, Bâkî-zâde Es'ad Fâizî Efendi b. Abdurrahman Efendid. 1616/1617 - ö. Aralık 1665/Ocak 1666Doğum YeriGörüntüle
2HÂLET, Mehmed Sa'îd Efendid. 1760 - ö. 1822Doğum YeriGörüntüle
3REMZÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4AFVÎ, Yakubd. 1678 - ö. 1736-37Doğum YılıGörüntüle
5İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendid. 1678-79 - ö. 1734Doğum YılıGörüntüle
6OPİJAČ, İbrahim el-Mostârîd. 1678 - ö. 1724-25Doğum YılıGörüntüle
7İLMÎ, Üsküdarî Mehmed Efendid. Mart 1680 - ö. Ekim-Kasım 1721Ölüm YılıGörüntüle
8SEYYİD, Mehmed Emîn Efendid. - - ö. 1718 veya 1721Ölüm YılıGörüntüle
9AYN-I EKBER, Şeyh Mehmedd. ? - ö. 1721-22Ölüm YılıGörüntüle
10ŞÜKRÎ, Üsküdarî Mehmed Şükrullah Efendid. ? - ö. 30 Mayıs 1806MeslekGörüntüle
11KÂŞİF, Şâtır-zâde Mehmed Emîn Kâşif Efendid. ? - ö. 1767-68MeslekGörüntüle
12NÂCÎ, Mustafa Nâcî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13DERVİŞ MÛSÂd. ? - ö. 1727-1728Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ZEKÂ'Î, Şeyh Mustafa Efendid. ? - ö. 1812-1813Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15YAHYÂ, Esirci-zâde Şeyh Hâcı Yahyâ Efendid. ? - ö. 1740-1741Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16VAHDETÎ, Mehmedd. 1834 - ö. 1894Madde AdıGörüntüle
17İNÂYETÎ, İnayetullah Ağad. 1762-63 - ö. 1814-15Madde AdıGörüntüle
18PAZARBAŞI-ZÂDE, Hüseyin Mahvî/Fâriğ Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle