Madde Detay
NÛRÎ, Mehmed Nureddin Cerrahî
(d. ?/1678 - ö. ?/1721)
divan-tekke şairi
(Divan-Tekke / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mutasavvıf şair ve hattat olan Nûrî, 1678'de İstanbul’da Cerrahpaşa Camiinin karşısındaki Yağcızâde Konağında doğdu. Asıl adı Mehmed Nureddin Cerrahi’dir. Babası IV. Mehmed devrinde mirahor-ı sânîlik yapan Abdullah Ağa, annesi Emine Nesime Hanım'dır. Soyu ashaptan Ebu Ubeydetü’l-Cerrah’a ulaştığı için kendisine Cerrahi nisbesi verildiği söylenmekte ise de Cerrahpaşalı oluşundan dolayıdır, diyenler çoğunluktadır. Çocukluğunda Kur’an okumayı öğrendi, sülüs-nesih ve talik yazılarını meşketti. İstanbul’da medrese öğrenimi gördü. Şeyhülislâm Yenişehirli Abdullah Efendinin talebesi oldu. Meşhur Divan şairi Nâbî’den edebiyat dersleri aldı. 1696’da Mısır Mevleviyetine kadı olarak tayin edildi; ancak yola çıkmadan Üsküdar’daki Köstendil Müftüsü Şeyh Ali Efendi ile tanışarak Mısır’a gitmeyeceğini bildirip Şeyhe intisab etti. 1703’te sülûkunu tamamlayarak Halvetiye tarikatından icazet aldı. Karagümrük semtinde Canfeda Hatun Camiinin sağ yanında Bakkal İsmail Efendi adında bir zat tarafından yaptırılan eve yerleşerek ibadet ve irşatla meşgul oldu. Daha sonra Darüssaade Ağası Beşir Ağa, bir söylentiye göre de III. Ahmed tarafından Karagümrük’te inşa edilen Cerrahi Dergâhına taşındı ve vefatına kadar burada şeyhlik yaptı. Halvetiye tarikatının Ramazaniye kolunun bir şubesi olan Cerrahiye tarikatını tesis etti. İstanbul’da 1721 yılında vefat etti ve Cerrahi Dergâhı'nın mukabelehanesinde defnedildi. Hayatı, menakıbı ve tarikatı hakkında üç eser kaleme alındı. Nûrî mahlasıyla şiirler yazdı. Eserleri: Murşid-ı Dervişân, Evrâd-ı Kebîr, Evrâd-ı Sağir, Divan.
Kaynakça
"Nûrî" (2006). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 6. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 654-655.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. YELİZ ÖZAY
Yayın Tarihi: 27.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | SÂ’İB, Sâ’ib-i Kâtib | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Müfit Ratip | d. 29 Mayıs 1303 (1887) - ö. 29 Mayıs 1336 (1920) | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ŞEVKÎ, Hasan Şevkî | d. 1832 - ö. 1903 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | AFVÎ, Yakub | d. 1678 - ö. 1736-37 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | TATLI, Hasan | d. 1677/1678 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendi | d. 1678-79 - ö. 1734 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | İLMÎ, Üsküdarî Mehmed Efendi | d. Mart 1680 - ö. Ekim-Kasım 1721 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HALÎL | d. ? - ö. 1721-22 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | EDÎB, Rikabdâr Abdullah Ağa-zâde Hazîneli Süleyman Edîb Bey | d. ? - ö. 1721-1722 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | SÂLİH EFENDİ | d. ? - ö. Ağustos 1761 | Meslek | Görüntüle |
11 | MİSLÎ, İshak-zâde Ali Mislî Efendi | d. ? - ö. 1775/1776 | Meslek | Görüntüle |
12 | YÜMNÎ, Osman-zâde/Şeyhzâde Mehmed Yümnî Efendi | d. ? - ö. 1739-40 | Meslek | Görüntüle |
13 | HAKÎRÎ, Mehmed Hakîrî Efendi | d. ? - ö. 1772-1773 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | RIZÂ, Neccâr-zâde Şeyh Rızâ | d. 1679-80 - ö. 07.02.1746 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | LEBÎB, Şeyh Seyyid Mahmûd Efendi | d. ? - ö. 1737 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | YAHYÂ, Şeyh Yahya Efendi | d. 1644 - ö. 1698 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | HİSÂLÎ, Hisâlî Çelebi | d. ? - ö. 1618 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | TIFLÎ, Mehmed Emîn Efendi | d. ? - ö. 1767-68 | Madde Adı | Görüntüle |