Madde Detay
Nezihe Muhittin
Nezihe Muhlis
(d. 1889 / ö. 10 Şubat 1958)
Roman Yazarı, Çevirmen, Tiyatro Yazarı, Hikaye Yazarı
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Eğitimine doğduğu Semt olan Kandilli’de bir mektepte başladı. Farsça, Arapça, Fransızca ve Almanca’yı özel derslerle öğrendi. “Bir süreliğine Kumkapı Rahibe Okulu’na, altı ay kadar ise Dârü'l-Muallimât’a devam etti (Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi 2001: 606). Çocukluğunda annesiyle beraber kadınlar tarafından kurulan yardım derneklerinin faaliyetlerinde bulundu. Daha sonra dayısının kızı Nakiye Hanım sayesinde Fatma Aliye ile tanıştı. Yirmi yaşında Maarif Nezareti’nin fen sınavını kazandı ve okullarda müfettişlik yapmaya başladı. Dönemin gazete ve dergilerinde kadının toplumsal hayattaki yerine dair yazılar yayımladı. 1924’te Türk Kadınlar Birliği’nin kuruluşuna öncülük etti ve 1927’ye kadar başkanlığını yaptı. Kadın Yolu dergisini çıkardı (Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi 2001: 606). İki evlilik yapmasına rağmen, hep babasının soyadını kullandı. “Türkiye’deki kadın hareketinin önde gelen temsilcilerinden biri” kabul edildi (Çelik 2006:378). 1958 yılında La Paix ruh hastalıkları hastanesinde hayata gözlerini yumdu.
Eserlerinde “Nezihe Muhlis” imzasını kullanan Nezihe Muhittin, Cumhuriyet döneminin yazın hayatında kendini göstermiştir. “Kitap Yayınevi’nin yayımladığı dizide verilen listeye göre 1911-1944 arasında on yedi romanın yanı sıra, Boğaziçi, Donanma, Edebiyat-ı Umumiye Mecmuası, Kadın Yolu ve Resimli Şark dergilerinde hikâyeler ve mensureler kaleme almıştır. Ayrıca Türk kadını başlıklı inceleme ve tarih çalışmalarıyla bir masal, bir tiyatro oyunu ve sekiz çevirisi vardır (Yeşil 2009:7). “Nezihe Muhidddin’in eserlerinde kadın karakterler, duydukları hıncı dışa vurmak ve intikam almak konusunda aktif rol üstlenmenin yanı sıra kölelik ve cariyelik olgularına baş kaldırır nitelikte yaratılmıştır” (Dik 2012: 47). Dönemin dernek ve dergi faaliyetleri içinde aktif rol oynayan biri olarak, kadınların yaşadığı sorunlara dikkati çekmiş ve Cumhuriyet ile birlikte kendilerine tanınan hakları ellerinde tutmaya çalışan kadınlara yol göstermeye çalışmıştır. Böylece romanlarında estetik kaygıları geri iterek seçtiği kadın kahramanlar aracılığıyla vermek istediği mesajı öne çıkarmıştır.
Kaynakça
Çelik, Dilek Yalçın (2006). XIX. Yüzyıl Türk Edebiyatında Popüler Roman. Ankara: Kültür Sanat Edebiyat Yayınları.
Dik, Tuğba (2012). Tanzimat’tan Cumhuriyete Ressentiment’ın Dönüşümü: Nezihe Muhittin ve Leyla Erbil. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Bilkent Üniversitesi.
Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (2001). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. C.II.
Yeşil, Nilüfer (2009). "Nezihe Muhiddin Kadın Gotiği ve Gotik Kahramanlar", Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Bilkent Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. ABİDE DOĞANYayın Tarihi: 11.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 11.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Şebab-ı Tebah | Tanin Matbaası / İstanbul | 1911 | Roman |
Talih mi?- Evlat Aşkı | Matbaa-i Orhaniye / İstanbul | 1928 | Roman |
Benliğim Benimdir | Sudi Kitaphanesi / İstanbul | 1929 | Roman |
Türk Kadını | Numune Matbaası / İstanbul | 1931 | İnceleme |
Güzellik Kraliçesi | Resimli Ay Matbaası / İstanbul | 1933 | Roman |
Bozkurt: Küçük Mehmed'in Romanı | Anadolu Türk Kütüphanesi / İstanbul | 1934 | Roman |
Haydudun Sonu | Anadolu Türk Kütüphanesi / İstanbul | 1934 | Roman |
İstanbul'da Bir Landro | Numune Matbaası / İstanbul | 1934 | Roman |
Kevser Nine | Anadolu Türk Kütüphanesi / İstanbul | 1934 | Roman |
Ateş Böcekleri | Hilmi Kitabevi / İstanbul | 1936 | Roman |
Bir Aşk Böyle Söndü | İnkılap Kitabevi / İstanbul | 1939 | Roman |
Çıplak Model | Arif Bolat Kitabevi / İstanbul | 1943 | Roman |
İzmir Çocuğu: Cihan Harbi Mütareke Seneleri Romanı | Hilmi Kitabevi / İstanbul | 1943 | Roman |
Avare Kadın | Arif Bolat Yayınevi / İstanbul | 1943 | Roman |
Bir Yaz Gecesiydi | Arif Bolat Yayınevi / İstanbul | 1943 | Roman |
Çıngıraklı Yılan | Arif Bolat Yayınevi / İstanbul | 1943 | Roman |
Kalbim Senindir | Arif Bolat Yayınevi / İstanbul | 1943 | Roman |
Gene Geleceksin | Arif Bolat Kitabevi / İstanbul | 1944 | Roman |
Sus Kalbim Sus | Arif Bolat Yayınevi / İstanbul | 1944 | Roman |
Sabah Oluyor | Arif Bolat Yayınevi / İstanbul | 1944 | Roman |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NAZÎF, Mustafa | d. ? - ö. 1825 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | İzzet Yasar | d. 24 Mayıs 1951 - ö. 13 Temmuz 2018 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Levent Ağralı | d. 1933 - ö. 2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ALİ HAKİ EDNA/HARHARİ/FİGANÎ/HİCRANÎ/EDNAÎ/GULAMÎ/VİSALÎ/GEDAÎ, Ali Doğan | d. 1889 - ö. 1961 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Emin Haki | d. 16 Ekim 1889 - ö. 1 Nisan 1921 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Hamza Hekimzade Niyazi | d. 6 Mart 1889 - ö. 18 Mart 1929 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | HIFZIZÂDE/KÖYCÜ, Hüseyin Köycü | d. 1895 - ö. 31.01.1958 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ZÜHDÜ, Hacı Ahmet | d. 1885 - ö. 1958 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Enver Tuzcu | d. 1916 - ö. 1958 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Namık Kemal | d. 21 Aralık 1840 - ö. 2 Aralık 1888 | Meslek | Görüntüle |
11 | Sevinç Erbulak | d. 20 Ekim 1975 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | M. Türker Acaroğlu | d. 1915 - ö. 3 Ekim 2016 | Meslek | Görüntüle |
13 | Ali Selahattin Yiğitoğlu | d. 1887 - ö. 31 Aralık 1939 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Ahmet Kemal Akünal | d. 30 Kasım 1873 - ö. 1942 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Sadık Vicdani Kayıkçıoğlu | d. 9 Kasım 1866 - ö. 22 Ekim 1939 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MUHİTTİN ASARKAYA | d. 1923 - ö. 16.02.1976 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MUHLİS, Yûsuf Muhlis Paşa | d. 1783 - ö. 1843 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | AKARSU, Muhlis Akarsu | d. 20.02.1948 - ö. 02.07.1993 | Madde Adı | Görüntüle |