OSMAN

(d. ?/1822 - ö. ?/1889)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı ve mahlası Osman olan âşık, 1822 yılında Kırşehir'in Çiçekdağı ilçesine bağlı Korkorlu köyünde dünyaya gelmiştir. Âşığın ailesi hakkında çok fazla bilgi yoktur; yalnızca Âşık Vahdetî’nin amcası olduğu ve hiç çocuğunun olmadığı bilinmektedir. Âşık Osman’ın herhangi bir eğitim almadığı, ümmi olduğu bilinmektedir. Âşık, herhangi bir eğitim almamasına rağmen yaşadığı yerde sözü dinlenen, kendisine saygı duyulan bir kişidir. Âşık Osman yalnızca yaşadığı bölgede ün kazanmıştır (Bulut 1983: 43). Âşık, 1889 yılında ölmüştür; ancak ölüm yerinin neresi olduğuna dair bilgi mevcut değildir (Bulut 1983: 43).

Âşık Osman’ın müstakil bir eseri yoktur. Kaynaklarda şiirlerinden yalnızca bir tanesi yer almaktadır. 11’li hece ölçüsü ve koşma nazım şekliyle yazdığı şiirinde “gönül” redifini kullanmıştır. Gönül, âşığın kendisidir. Şiirde gönle seslenilerek dertler paylaşılmış ve gönül ikna ettirilmeye çalışılmıştır (Kırımhan 1995: 129). Yine şiirden hareketle âşığın, yörede yaşayan diğer âşıklar gibi, rahat bir hayat sürmediği anlaşılmaktadır.

 

Kaynakça

Bulut, H. Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay.

Kırımhan, S. Nazan (1995). XIX Yüzyılda Yaşamış Kırşehirli Âşıklar ve Âşık Said. Doktora Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. MUSTAFA DUMAN
Yayın Tarihi: 13.09.2013
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gönül

Şu yalan dünyaya geldim geleli,

Bir yol oynadın da güldün mü gönül

Dünya yalan derdim inanmaz idin,

İnandın sözüme geldin mi gönül

 

Bir zaman gezerdin Bağdat’tan öte,

Bir zaman tapardın hubları puta

Bir zaman binerdin küheylan ata,

Şimdi boz beygire bindin mi gönül

 

Başına bağladın mukaddes fesi,

Mal uçun çekerdin dünya yası.

Nittin Arap atı, türlü libası,

Soyulmuş soğana döndün mü gönül

 

Bir zamanlar dağ oduna yeterdin,

Bildiğinden şaşmaz alır satardın,

Arap at üstünde cıda atardın,

Şimdi küllüğe iskan oldun mu gönül

 

Eski iyi günde ölüp gitmedin,

Garip bir pelhana zikir etmedin,

Yusuf gibi kendini bir pula satmadın,

Sim sim suyu içtin de kandın mı gönül

 

Eski dostların da seni bilmiyor.

Tebessüm eyleyip de yüze gülmüyor,

Söylesem de inan kimse gelmiyor,

Eski Âşık Osman kendin mi gönül

 

Bulut, H. Vahit (1983). Kırşehir Halk Ozanları. Ankara: Filiz Yay., 43-44.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1KAHRAMANd. 1865-1870 (?) - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SAKİNÎ, Sakine Işıkd. 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3CİVANÎ, Mustafa Orald. 1943 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ÂKİF, Âkif Mehmed Paşad. 1822 - ö. 1894Doğum YılıGörüntüle
5İZZETd. 1822 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6İHSÂNd. 1822 - ö. 1840Doğum YılıGörüntüle
7NECMÎ, Ömer Necmî Efendi, İstanbullud. 1815 - ö. 1889Ölüm YılıGörüntüle
8HAKKI, Hacı İbrâhim Hakkı Efendid. 1826 - ö. 1889Ölüm YılıGörüntüle
9AŞKÎ, Hacetci-zâde Hüseyin Aşkî Efendid. 1809 - ö. 1889Ölüm YılıGörüntüle
10Necati Çağırıcıd. 01 Ocak 1924 - ö. 08 Ocak 1995MeslekGörüntüle
11Süleyman Vehbid. 1864 - ö. 12 Eylül 1921MeslekGörüntüle
12Osman İlhami Bilgerd. 1910 - ö. 1969MeslekGörüntüle
13MURTAZAd. 1865 - ö. 1917Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14OMAR, Ömerd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RUFAÎ, Yusufd. ? - ö. 1878Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16GAZİ, Gazi Özdemird. 28.07.1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17KUL HAMİT, Hamit Kocad. 1916 - ö. 27.01.1978Madde AdıGörüntüle
18KENAN/KENANÎ, Kenan Alibekiroğlud. 01.04.1933 - ö. ?Madde AdıGörüntüle