Süleyman Tevfik Özzorluoğlu

Süleyman Tevfik
(d. 1861 / ö. 1939)
Yazar, Gazeteci, Eğitimci, Mütercim, Sözlükbilimci
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu, 1939'da aynı şehirde hayata gözlerini yumdu. Süleyman Tevfik, mabeyn kâtiplerinden Zorluzade Hacı Aziz Hüsnü Bey’in oğlu, Avnullah Kazımî’nin ağabeyi, Halide Nusret Zorlutuna ve İsmet Kür’ün amcasıdır. İyi bir tahsil alarak Arapça, Farsça, Fransızca ve İtalyancayı çok iyi seviyede öğrendi (Kolektif 1986: 340). 1881’de Antep’te Fransızca öğretmenliği, Halep ve Selanik’te de çeşitli memuriyetlik görevlerinde bulundu. 1897'deki Osmanlı-Yunan Savaşı’na Sabah gazetesi muhabiri olarak katıldı. 1906'da Meclis-i Kebîr-i Maârif üyesi olan Süleyman Tevfik, Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından çeşitli gazete ve dergilerin yönetiminde yer aldı (Kolektif 2001: 902).

Süleyman Tevfik, çok yönlü sanatçı kimliğiyle Türk edebiyatına önemli katkılarda bulunmuştur. Yazar, eğitimci, mütercim, sözlükbilimci ve gazeteci yönleriyle birçok eser kaleme aldı. Tevfik, Saadet, Tercüman-ı Hakikat, Tarik ve Sabah gazetelerindeki dönemin sosyal, kültürel, politik ve askerî gelişmelerini yakından takip eden yazılarıyla halkı aydınlatmada, bilgilendirmede etkin rol oynadı.

1911'de Muhît-i Tefeyyüz isimli bir Fransızca sözlük hazırladı, çalışmasına Türk kültüründe önemli yer tutan tarihî isimleri ve Osmanlı tarihine dair bazı bilgileri de ilave etti. Sözlüğün ön sözünde, çalışmanın bu yönüyle bir Türk Larus’u hüviyetinde olduğunu belirtmiştir (Bozkurt, Karadağ 2014: 43).

Çalışmalarıyla Türk edebiyatı tarihinin önemli isimlerinden biri olan Süleyman Tevfik, çevirmen kimliğiyle birçok polisiye, tarihi roman ve çocuk edebiyatı sahasında eserleri Türk edebiyatına kazandırdı (Üyepazarcı 2008: 279). Çevirileri dışında roman, gezi-anı, halk öyküsü, masal, düzenlemeler gibi farklı türden birçok eser kaleme aldı.

Kaynakça

Bozkurt, Eshabil ve Karadağ, A. Banu (2014). “Türk Kültür ve Edebiyat Dizgesinde Çok Kimlikli Bir Mütercim: Süleyman Tevfik” Rumeli'de Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi. (1): 38-59. http://www.rumelide.com/file/download/1321410290/2014-1-4--eshabil-bozkurt---ayse-banu-karadag--turk-kultur-ve-edebiyat-dizgesinde-cok-kimlikli-bir-mutercim--suleyman-tevfik---a-translator-with-multiple-professional-identities-in-turkish-cultural-and-literary-system--suleyman-tevfik--38-59.pdf [erişim tarihi: 07.03.2019]

Kolektif (1986). "Süleyman Tevfik (Özzorluoğlu)". Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. VIII. İstanbul: Dergâh Yay. 340.

Kolektif (2003). "Süleyman Tevfik". Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar. C. II. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 692.

Üyepazarcı, E. (2008). Korkmayınız Mister Sherlock Holmes! Türkiye’de Polisiye Romanın 125 Yıllık Öyküsü (1881-2006). C. 1-2. İstanbul: Oğlak Yayıncılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. AHMET EVİS
Yayın Tarihi: 26.03.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Devlet-i Aliye-i Osmaniye ve Yunan MuharebesiKubbealtı-Sahaf / İstanbul1897Hatıra
Mösyö Lavared'in AmcazâdesiMihran Matbaası / İstanbul1897Çeviri
Teselya’da Bir Cevelan ve Dört Aylık SeyahatimMahmud Beğ Matbaası / İstanbul1898Gezi Yazısı
Müdhiş İşkenceler; Kralın Piç Kızı; Katil Papas; Yahudinin Hazineleri; Ruhban Cinayetleri; Kızgın Sevda; Din Namına Cinayet; Galebe-i Taassub; Kan Mahkemesi; Ateşde Yananlar; Celladlar, MağdurlarMeşrutiyet Matbaası / İstanbul1900?Çeviri
Siyah SihirbazlarKütübhane-i Sudî / İstanbul1900?Çeviri
Tafsilü'l-beyan Fi Tefsiri'l-Kur'an: Türkçe Mufassal Tefsir-i ŞerifDaru't-TIbaati'l-Âmire / İstanbul1908Diğer
Mirat-ı Fünûn-i Tabiiyeden Hikmet ve KimyaArtin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası / İstanbul1912Diğer
Zevceni GözetMeşrutiyet Matbaa ve Kitaphanesi / İstanbul1913Çeviri
Yusuf ve Zeliha: Hazret-i Yusuf Aleyhisselamın Sergüzeşt-i MeşhuruResimli Kitab Matbaası / İstanbul1913Hikâye
Muhît-i TefeyyüzArtin Asaduryan Şirket-i Mürettibiye Matbaası / İstanbul1911Diğer
PakizeResimli Kitab Matbaası / İstanbul1914Roman
Arabacının CinayetiAraks Matbaası / İstanbul1914Çeviri
Meşhur Polis Müfettişi Nat PinkertonAraks Matbaası / İstanbul1914Çeviri
Gayetü'l-ereb i Teallimi'l- Lisani'l-ArabEl-Adl Matbaası / İstanbul1915Çeviri
Şarlok HolmesKader Matbaası / İstanbul1917Çeviri
Hem Kibar Hem HırsızKader Matbaası / İstanbul1917Çeviri
Kendi Kendine KonservecilikKader Matbaası / İstanbul1918Diğer
Sayfiyede Bir MuaşakaHukuk Matbaası / İstanbul1919Çeviri
Boşeno'nun SergüzeştiOrhaniye Matbaası / İstanbul1922Çeviri
Sihirli Adalar ArasındaOrhaniye Matbaası / İstanbul1923Diğer
Süt ve Mamulatı: Sütçülük, Yoğurtçuluk, Kaymakçılık, Tere Yağcılık, Peynircilik İmal ve MuhafazasıTeşebbüs Matbaası / İstanbul1925Diğer
Tercüme-i ŞerifeAhmed Kemal Matbaası / İstanbul1926Çeviri
Güzel Mektup NümuneleriBeyazıt-Güneş Matbaası / İstanbul1930?Mektup
Lâtaif CüzdanıAkşam Matbaası / İstanbul1930Diğer
Leylâ ile MecnunAkşam Matbaası / İstanbul1930Hikâye
Behmen Şah'ın Hikâyesiİkbal Kütüphanesi (Matbaacılık ve Neşriyat) / İstanbul1931Çeviri
Yedi ÂlimlerMatbaacılık ve Neşriyat / İstanbul1931Diğer
Avcu BehramMatbaacılık ve Neşriyat / İstanbul1931Çeviri
Kara Sığır Yetiştiriciliğinde Takip Edilmesi Lazım Gelen Usullerİktisat Vekaleti İstatistik ve Neşriyat Müdürlüğü / İstanbul1931Diğer
Mahanın FelâketleriMatbaacılık ve Neşriyat / İstanbul1931Çeviri
Amme Cüz'üAhmet Kâmil Matbaası / İstanbul1932Diğer
Âşık Ömer DivanıTürkiye Matbaası / İstanbul1932Derleme
KerbelâTürkiye Matbaası / İstanbul1933Hikâye
1933 Senesine Mahsus Türk Müneccim TakvimiBeyazıt Güneş Matbaası / İstanbul1933Diğer
Şah İsmailKültür Basımevi / İstanbul1933Hikâye
VasiyetnameTürkiye Matbaası / İstanbul1933Diğer
Mükemmel Mızraklı İlmihalTürkiye Matbaası / İstanbul1933Diğer
Dürrü Yekta: Müslümanın İnci KitabıTürkiye Matbaası / İstanbul1933Diğer
Ramazanı Şerif DuasıZafer Matbaası / İstanbul1934Diğer
Serencamİkbal Kütüphanesi / İstanbul1934Diğer
Namaz HocasıTürkiye Basımevi / İstanbul1935Diğer
Yunus Emre Divanıİkbal Kitabevi / İstanbul1937Derleme
HüccetülislâmBozkurt Basımevi / İstanbul1938Çeviri
Ferhat ile ŞirinKültür Basımevi / İstanbul1940Efsane
Yeni Mektup Örnekleriİkbal Kitabevi / İstanbul1941Mektup
TûtînâmeTimaş Yayınları / İstanbul1997Roman
Osmanlıca-Türkçe Türk Masalları 5 CiltMurat Kitabevi / İstanbul2003-2006Hikâye
Banu CihanTimaş Yayınları / İstanbul2009Hikâye
II. Meşrutiyetten Cumhuriyete Elli Yıllık HatıralarımDBY Yayınları / İstanbul2011Hatıra
Abdülhamid'in Cinci Hocası Ebü'l HüdaYeditepe Yayınları / İstanbul2011Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HULVÎ, Şeyh Cemâleddîn Mahmûd Hulvî Efendid. 1574-75 - ö. 1653-54Doğum YeriGörüntüle
2VAK'Î, Tefsîrî-zâde Mehmed/Atâ'ullâh Efendid. ? - ö. 1716/17Doğum YeriGörüntüle
3KERÎMÎ, Şeyhülharem-zâde Abdulkerim Efendid. ? - ö. 1634-35Doğum YeriGörüntüle
4Bursalı Mehmet Tahird. 22 Kasım 1861 - ö. 28 Ekim 1925Doğum YılıGörüntüle
5ZÜHDÎ, Hasand. 1860-1861 - ö. 25.09.1938Doğum YılıGörüntüle
6ERPOLATd. 1861 - ö. 1938Doğum YılıGörüntüle
7HİLMİ, Mustafa Hilmid. ? - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
8M. Turhan Tan (M. Samih Fethi)d. 1885 - ö. 25 Aralık 1939Ölüm YılıGörüntüle
9Hüsnü Açıksözd. 1896 - ö. 27 Ağustos 1939Ölüm YılıGörüntüle
10İhsan Işıkd. 4 Mayıs 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Barbaros Altuğd. 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Vâ-nû Müzehherd. 1912 - ö. 14 Nisan 2011MeslekGörüntüle
13Süleyman Nesipd. 1866 - ö. 28 Eylül 1917Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Burhan Cahit Morkayad. 1892 - ö. 20 Ocak 1949Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Besim Atalayd. 1882 - ö. 07 Kasım 1965Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MECRÛHÎ, Süleymand. 1782 - ö. 1867Madde AdıGörüntüle
17ÂCİZÎ, Süleymand. ? - ö. 1738/1747Madde AdıGörüntüle
18MÜSTAKÎM, Hacı Süleymân, Buhâralıd. ? - ö. 1824Madde AdıGörüntüle