Abdullah Sabri

-
(d. 1 Temmuz 1867 / ö. 21 Temmuz 1939)
Şair, Yazar, Devlet Memuru, Siyaset Adamı
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bursa’da doğdu. Rüşdiye, idadi mektebi Arapça ve Farsça öğretmenlerinden Hacı Ali Efendi’nin oğludur. Annesinin adı Zeyni'dir. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladı. Mülkiye Mektebi’nden 1889’da mezun oldu. Önce Bolu’da, ardından 1892’de Gelibolu’da idadi müdürlükleri ve öğretmenlikleri yaptı. 1893’te Sivas vilayeti maiyet memurluğu görevini yaptı. 1894’te Hamidiye, 1894-1895'te Darende ilçeleri kaymakam vekilliklerini üstlendi. 1895-1896 yıllarında Sivas Vilayet Gazetesi’nin başyazarlığını yaptı. Kaymakamlık stajını tamamlayıp 1897’de Alucra, 1898’de Tonus, 1900’de Nif, 1902’de Yakova, 1906’da Adalar kaymakamlıkları görevlerinde bulundu. 1908’de Elbasan sancağı mutasarrıfı oldu. Aynı yıl Meclis-i Mebusan’da Bursa milletvekili olarak yer aldı. 1913'te çıkan Balkan Harbi’ne kadar bu görevi sürdürdü. Ardından Kırşehir sancağı mutasarrıflığına getirildi. 1915’te emekli oldu. 1917’de Eskişehir Sancağı Ermeni Mallarını Tasfiye Komisyonu Reisliği’ne getirildi. 1920’de Aksaray, 1924’te Edirne mutasarrıflıklarına getirildi. 1926’da Mersin valisi oldu. Soyadı kanunuyla “Karter” soyadını aldı. 1927’de Devlet Şurası Tazminat Dairesi üyesi seçildi. 1932’de yaş haddinden emekli oldu. 21 Temmuz 1939'da, İstanbul’da vefat etti. Büyükada’daki aile kabristanına defnedildi (Işık 2006: 2074; Işık 2004: 1070; Okutan 2004: 389-390; Everdi 1982: 202; Mücellitoğlu 1954: 394-395)

Edebiyat, tarih, felsefe gibi farklı alanlarda uğraşmaya meraklı biridir. Kendi hal tercemesini kendisi yazmıştır. Şiirlerinde "yeteri kadar şiir kokusu bulmadığı"ndan bu nları kitaplaştırmadığını ifade etmektedir. Divan-ı Lügatit-Türk’ün içindeki Türkçe kelimelerin anlamlarını açıkladığı 22 ciltlik Açar adlı çalışması bulunmaktadır. Yazma halinde olan bu eser henüz yayınlanmamıştır. Şiirlerini sanat maksadıyla değil, vatanî bir görev amacıyla yazdığını söylemektedir. Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. Dili oldukça ağırdır (Mücellitoğlu 1954: 395-397).

Kaynakça

Everdi, Ezel; Kutlu, Mustafa; Kara, İsmail (1982). “Karter, Abdullah Sabri”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 5. İstanbul: Dergah Yayınları. 202.

Işık, İhsan (2004). “Karter, Abdullah Sabri”. Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. 2. Ankara: Elvan Yayınları. 1070.

Işık, İhsan (2006). “Karter, Abdullah Sabri”. Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: Elvan Yayınları. 2074.

Mücellitoğlu, Ali Çankaya (1954). “Abdullah Sabri Karter”. Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler. C. 3. Ankara: Mars Matbaası: 394-397.

Okutan, G. (20024). “Karter, Abdullah Sabri”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. 389-390.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 13.11.2018
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Osmanlı Tarihi 1. CiltSanayi Mektebi Matbaası / İstanbul1895Diğer
Osmanlı Tarihi 2. CiltMahmudbey Matbaası / İstanbul1898Diğer
İmdâd 1. CiltTicaret Matbaası / Eskişehir1919Şiir
İmdâd 2. CiltTicaret Matbaası / Eskişehir1919Şiir
Çiftcim Diyor KiTicaret Matbaası / Eskişehir1920Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RAHMÎ, Bursalı Pîr Mehmedd. ? - ö. 1567/68Doğum YeriGörüntüle
2Ezel Akayd. 20 Ocak 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Nazım Dündar Sayıland. 1920 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KADRÎ, Alid. 1867 - ö. 1895Doğum YılıGörüntüle
5Galiesgar Gafurov-Çığtayd. 16 Eylül 1867 - ö. 20 Ağustos 1942Doğum YılıGörüntüle
6Velet Çelebi İzbudakd. 16 Temmuz 1867 - ö. 4 Mayıs 1953Doğum YılıGörüntüle
7ALİ KEMTERÎ, Ali Kemterd. 1872 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
8HİLMİ, Mustafa Hilmid. ? - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
9M. Turhan Tan (M. Samih Fethi)d. 1885 - ö. 25 Aralık 1939Ölüm YılıGörüntüle
10İlhami Emind. 8 Ağustos 1931 - ö. 28 Nisan 2020MeslekGörüntüle
11Gökçenur Ç.d. 03 Mart 1971 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Selma Ağabeyoğlud. 1952 - ö. 18 Aralık 2009MeslekGörüntüle
13Şevket Arıd. 1888 - ö. 9 Ekim 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ziya Gökalpd. 23 Mart 1876 - ö. 25 Ekim 1924Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Recaizade Mahmut Ekremd. 1 Mart 1847 - ö. 31 Ocak 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16CEMİL SABRİ UZUNÖMEROĞLUd. 1924 - ö. 17.05.2012Madde AdıGörüntüle
17RAHMANÎ/KURÇENLİ RAHMENİ, Abdullah Asland. 1925 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Abdullah Aşçıd. 1921 - ö. 9 Haziran 1994Madde AdıGörüntüle