Abdullah Sabri

-
(d. 1 Temmuz 1867 / ö. 21 Temmuz 1939)
Şair, Yazar, Devlet Memuru, Siyaset Adamı
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bursa’da doğdu. Rüşdiye, idadi mektebi Arapça ve Farsça öğretmenlerinden Hacı Ali Efendi’nin oğludur. Annesinin adı Zeyni'dir. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladı. Mülkiye Mektebi’nden 1889’da mezun oldu. Önce Bolu’da, ardından 1892’de Gelibolu’da idadi müdürlükleri ve öğretmenlikleri yaptı. 1893’te Sivas vilayeti maiyet memurluğu görevini yaptı. 1894’te Hamidiye, 1894-1895'te Darende ilçeleri kaymakam vekilliklerini üstlendi. 1895-1896 yıllarında Sivas Vilayet Gazetesi’nin başyazarlığını yaptı. Kaymakamlık stajını tamamlayıp 1897’de Alucra, 1898’de Tonus, 1900’de Nif, 1902’de Yakova, 1906’da Adalar kaymakamlıkları görevlerinde bulundu. 1908’de Elbasan sancağı mutasarrıfı oldu. Aynı yıl Meclis-i Mebusan’da Bursa milletvekili olarak yer aldı. 1913'te çıkan Balkan Harbi’ne kadar bu görevi sürdürdü. Ardından Kırşehir sancağı mutasarrıflığına getirildi. 1915’te emekli oldu. 1917’de Eskişehir Sancağı Ermeni Mallarını Tasfiye Komisyonu Reisliği’ne getirildi. 1920’de Aksaray, 1924’te Edirne mutasarrıflıklarına getirildi. 1926’da Mersin valisi oldu. Soyadı kanunuyla “Karter” soyadını aldı. 1927’de Devlet Şurası Tazminat Dairesi üyesi seçildi. 1932’de yaş haddinden emekli oldu. 21 Temmuz 1939'da, İstanbul’da vefat etti. Büyükada’daki aile kabristanına defnedildi (Işık 2006: 2074; Işık 2004: 1070; Okutan 2004: 389-390; Everdi 1982: 202; Mücellitoğlu 1954: 394-395)

Edebiyat, tarih, felsefe gibi farklı alanlarda uğraşmaya meraklı biridir. Kendi hal tercemesini kendisi yazmıştır. Şiirlerinde "yeteri kadar şiir kokusu bulmadığı"ndan bu nları kitaplaştırmadığını ifade etmektedir. Divan-ı Lügatit-Türk’ün içindeki Türkçe kelimelerin anlamlarını açıkladığı 22 ciltlik Açar adlı çalışması bulunmaktadır. Yazma halinde olan bu eser henüz yayınlanmamıştır. Şiirlerini sanat maksadıyla değil, vatanî bir görev amacıyla yazdığını söylemektedir. Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. Dili oldukça ağırdır (Mücellitoğlu 1954: 395-397).

Kaynakça

Everdi, Ezel; Kutlu, Mustafa; Kara, İsmail (1982). “Karter, Abdullah Sabri”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 5. İstanbul: Dergah Yayınları. 202.

Işık, İhsan (2004). “Karter, Abdullah Sabri”. Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. 2. Ankara: Elvan Yayınları. 1070.

Işık, İhsan (2006). “Karter, Abdullah Sabri”. Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: Elvan Yayınları. 2074.

Mücellitoğlu, Ali Çankaya (1954). “Abdullah Sabri Karter”. Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler. C. 3. Ankara: Mars Matbaası: 394-397.

Okutan, G. (20024). “Karter, Abdullah Sabri”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. 389-390.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 13.11.2018
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Osmanlı Tarihi 1. CiltSanayi Mektebi Matbaası / İstanbul1895Diğer
Osmanlı Tarihi 2. CiltMahmudbey Matbaası / İstanbul1898Diğer
İmdâd 1. CiltTicaret Matbaası / Eskişehir1919Şiir
İmdâd 2. CiltTicaret Matbaası / Eskişehir1919Şiir
Çiftcim Diyor KiTicaret Matbaası / Eskişehir1920Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂZÎ, Bursalı Destârî-zâde Seyyid İbrâhîmd. 1761-62 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HUSREV, Husrev Çelebid. 1481 - ö. 1561Doğum YeriGörüntüle
3TÂHİR, Abdullah Çelebid. ? - ö. 1677-78Doğum YeriGörüntüle
4CEMÂL, Yûsuf Cemâl Molla Beyd. 1867 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Abdülaziz Halis Çıkıntaşd. 1867 - ö. 6 Şubat 1935Doğum YılıGörüntüle
6Tevfik Fikretd. 24 Aralık 1867 - ö. 19 Ağustos 1915Doğum YılıGörüntüle
7ALİ KEMTERÎ, Ali Kemterd. 1872 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
8M. Turhan Tan (M. Samih Fethi)d. 1885 - ö. 25 Aralık 1939Ölüm YılıGörüntüle
9Florinalı Nazımd. 1883 - ö. 6 Haziran 1939Ölüm YılıGörüntüle
10Ülkü Uluırmakd. 10 Eylül 1939 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ZEYNEL İLHANd. 1919 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Enis Baturd. 28 Haziran 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Abdülaziz Halis Çıkıntaşd. 1867 - ö. 6 Şubat 1935Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Kazım Vehbi Orald. 1892 - ö. 16 Nisan 1985Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Florinalı Nazımd. 1883 - ö. 6 Haziran 1939Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16KUDSÎ, Abdullah Kudsîd. ? - ö. 1914?Madde AdıGörüntüle
17TARSUSÎ, Ebu Amr Et-Tarsusî, Ebu Amr Osman bin Abdullahd. ? - ö. 1601/1602?Madde AdıGörüntüle
18Abdullah Satoğlud. 15 Mayıs 1934 - ö. ?Madde AdıGörüntüle