Abdullah Sabri

-
(d. 1 Temmuz 1867 / ö. 21 Temmuz 1939)
Şair, Yazar, Devlet Memuru, Siyaset Adamı
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bursa’da doğdu. Rüşdiye, idadi mektebi Arapça ve Farsça öğretmenlerinden Hacı Ali Efendi’nin oğludur. Annesinin adı Zeyni'dir. İlk ve orta öğrenimini İstanbul’da tamamladı. Mülkiye Mektebi’nden 1889’da mezun oldu. Önce Bolu’da, ardından 1892’de Gelibolu’da idadi müdürlükleri ve öğretmenlikleri yaptı. 1893’te Sivas vilayeti maiyet memurluğu görevini yaptı. 1894’te Hamidiye, 1894-1895'te Darende ilçeleri kaymakam vekilliklerini üstlendi. 1895-1896 yıllarında Sivas Vilayet Gazetesi’nin başyazarlığını yaptı. Kaymakamlık stajını tamamlayıp 1897’de Alucra, 1898’de Tonus, 1900’de Nif, 1902’de Yakova, 1906’da Adalar kaymakamlıkları görevlerinde bulundu. 1908’de Elbasan sancağı mutasarrıfı oldu. Aynı yıl Meclis-i Mebusan’da Bursa milletvekili olarak yer aldı. 1913'te çıkan Balkan Harbi’ne kadar bu görevi sürdürdü. Ardından Kırşehir sancağı mutasarrıflığına getirildi. 1915’te emekli oldu. 1917’de Eskişehir Sancağı Ermeni Mallarını Tasfiye Komisyonu Reisliği’ne getirildi. 1920’de Aksaray, 1924’te Edirne mutasarrıflıklarına getirildi. 1926’da Mersin valisi oldu. Soyadı kanunuyla “Karter” soyadını aldı. 1927’de Devlet Şurası Tazminat Dairesi üyesi seçildi. 1932’de yaş haddinden emekli oldu. 21 Temmuz 1939'da, İstanbul’da vefat etti. Büyükada’daki aile kabristanına defnedildi (Işık 2006: 2074; Işık 2004: 1070; Okutan 2004: 389-390; Everdi 1982: 202; Mücellitoğlu 1954: 394-395)

Edebiyat, tarih, felsefe gibi farklı alanlarda uğraşmaya meraklı biridir. Kendi hal tercemesini kendisi yazmıştır. Şiirlerinde "yeteri kadar şiir kokusu bulmadığı"ndan bu nları kitaplaştırmadığını ifade etmektedir. Divan-ı Lügatit-Türk’ün içindeki Türkçe kelimelerin anlamlarını açıkladığı 22 ciltlik Açar adlı çalışması bulunmaktadır. Yazma halinde olan bu eser henüz yayınlanmamıştır. Şiirlerini sanat maksadıyla değil, vatanî bir görev amacıyla yazdığını söylemektedir. Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. Dili oldukça ağırdır (Mücellitoğlu 1954: 395-397).

Kaynakça

Everdi, Ezel; Kutlu, Mustafa; Kara, İsmail (1982). “Karter, Abdullah Sabri”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 5. İstanbul: Dergah Yayınları. 202.

Işık, İhsan (2004). “Karter, Abdullah Sabri”. Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi. C. 2. Ankara: Elvan Yayınları. 1070.

Işık, İhsan (2006). “Karter, Abdullah Sabri”. Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: Elvan Yayınları. 2074.

Mücellitoğlu, Ali Çankaya (1954). “Abdullah Sabri Karter”. Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler. C. 3. Ankara: Mars Matbaası: 394-397.

Okutan, G. (20024). “Karter, Abdullah Sabri”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. 389-390.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 13.11.2018
Güncelleme Tarihi: 25.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Osmanlı Tarihi 1. CiltSanayi Mektebi Matbaası / İstanbul1895Diğer
Osmanlı Tarihi 2. CiltMahmudbey Matbaası / İstanbul1898Diğer
İmdâd 1. CiltTicaret Matbaası / Eskişehir1919Şiir
İmdâd 2. CiltTicaret Matbaası / Eskişehir1919Şiir
Çiftcim Diyor KiTicaret Matbaası / Eskişehir1920Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RESÎM/RÂSİM, Hacı Mustafad. ? - ö. 1717-18Doğum YeriGörüntüle
2HÂDÎ, Hadi Sarpyalçınd. 1886 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ÜFTÂDE, Mehmed Muhyiddind. 1490 - ö. 1581Doğum YeriGörüntüle
4ŞEMSÎ, Mehmed Şemseddin Ulusoyd. 1867 - ö. 1936Doğum YılıGörüntüle
5Galiesgar Gafurov-Çığtayd. 16 Eylül 1867 - ö. 20 Ağustos 1942Doğum YılıGörüntüle
6HÜRREMİ/SEFİL SEYYİD, Veliyettin Çelebid. 1867 - ö. 1940Doğum YılıGörüntüle
7MESLEKİ, Bekir Umutd. 1848 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
8AHMET AĞAOĞLUd. 1869 - ö. 19 Mayıs 1939Ölüm YılıGörüntüle
9M. Turhan Tan (M. Samih Fethi)d. 1885 - ö. 25 Aralık 1939Ölüm YılıGörüntüle
10Pakize Sudad. 23 Nisan 1952 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Abdürehim Esedoğlu Hakverdiyevd. 4 Mayıs 1870 - ö. 12 Aralık 1933MeslekGörüntüle
12Elvan Pektaş Denizd. 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Sadık Rıfat Paşad. 28 Ekim 1807 - ö. 12 Şubat 1857Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hüseyin Siret Özseverd. Mart 1872 - ö. 27 Şubat 1959Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Emine Semiyed. 28 Mart 1864 - ö. 1944Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16DUR ABDAL, Abdullah Yükseld. 1881 - ö. 1946Madde AdıGörüntüle
17HÜSNÎ, Abdullâhd. 1688 - ö. 1776Madde AdıGörüntüle
18SUBHÎ, Abdullah Subhî Efendid. ? - ö. 1622Madde AdıGörüntüle