PENÂHİ, Mustafa Müslim Ocak

(d. 1847 / ö. 1942)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa Müslim Ocak olan şair, Malatya'nın Darende ilçesi Şeyhli mahallesinde 1847'de doğmuştur (Ulu 1990: 66). Bir yazma divanı, basılmış bir mevlidi ve çok sayıda şiiri olan şair Salih Nihânî’nin oğludur. Dinî bilgiler ve tasavvufi eğitim konusunda ilk hocası olan babası, şairlik konusunda da oğlunun ilk ustası olur (Yılmaz 1995: 37).

Âşık, medrese eğitimi görmüş olup, 1884’e kadar Darende’de yaşar, bu tarihlerde çocuklarından birinin kendisinin rızası dışında bir evlilik yapmasına dayanamayarak memleketini terk eder ve İstanbul’a yerleşir. Bir daha da geri dönmez. Burada münzevi bir hayat yaşar. 1942'de İstanbul’da vefat eder (Yılmaz 1995: 38).

Şiirlerinde Penâhi mahlasını kullanan şairin basılı bir eseri bulunmaz. Şiirlerinin birçoğunun da zaman içinde kaybolduğu belirtilir. Kalan eserleri incelendiğinde şiirlerinde sevgi ve özlem konularını işleyip, insanların çelişkili davranışlarına, tutarsızlıklarına taşlamalar yönelttiği görülür. Penâhi’nin koşmalarının yanı sıra aruzla yazılmış şiirleri de bulunur.

Âşık; bir güzele meftun olduğu, onun aşkıyla dertlendiği, mehtaplı gecelerde tabiata, sessizliğe, yalnızlığa sığınıp inlediği bir gençlik dönemi yaşar. Bu aşk onun dilini çözer, içindeki his coşkunluğu kelimeye ve mısraya dönüşür (Yılmaz 1995: 38).

Penâhi aynı zamanda iyi bir sosyal gözlemcidir. Toplumu, insanları, insanların birbirleriyle ilişkilerini, övgü ve yergilerini, bunların kaynaklarını da bazı şiirlerinde dile getirir. Şairin hece ile yazdığı koşmalarında ve aruzla yazdığı diğer şiirlerinde çok sade, samimi ve içten bir halk söyleyişinin yanında, halk şiirinde pek kullanılmayan birçok Arapça, Farsça kelime ve tamlamalar da yer alır. Bu şairin aldığı medrese eğitiminin bir sonucu olduğu kadar 18. yüzyılda başlayan ve 19. yüzyılda iyice etkisini gösteren divan ve halk şiiri yakınlaşmasının da bir sonucudur (Yılmaz 1995: 39).

Kaynakça

Ulu, Şükrü Erdoğan (1990). Darende Şairleri Antolojisi. Ankara: Güney Matbaacılık. 

Yılmaz, Mehmet (1995). “Darendeli Şairlerden Penahî”. Somuncu Baba Kültür Edebiyat ve Araştırma Dergisi. 6: 37-40.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: METİN İPEK
Yayın Tarihi: 27.12.2018
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TAŞDELEN, Abdullah Taşdelend. 18.04.1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Abdülkadir Paksoyd. 10 Mayıs 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ALİ GÜRBÜZ/GÜRBÜZ/ALİ, Ali Gürbüzd. 1924 - ö. 21.07.2005Doğum YeriGörüntüle
4KELAMÎ/GÖLLETLİ KELAMİ BABA, Ahmetd. 1847 - ö. 1927Doğum YılıGörüntüle
5TEVHÎDE HANIMd. 1847 - ö. 1901Doğum YılıGörüntüle
6FÎRÛZ, Muhammed Rahîm Sânîd. 1847 - ö. 1910Doğum YılıGörüntüle
7KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyevd. 1896/1900 - ö. 1942/1957Ölüm YılıGörüntüle
8Şerif Kemald. 27 Şubat 1884 - ö. 22 Aralık 1942Ölüm YılıGörüntüle
9Ahmet Kemal Akünald. 30 Kasım 1873 - ö. 1942Ölüm YılıGörüntüle
10ÖZOĞLU, Nuri Özoğlud. 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11DERTLİ MUSTAFA/GARİP MUSTAFA/BÜLBÜL SESLİ/YEMİNÎ, Mustafa Sülükd. 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HAYDAR/HAYDAR ARSLAN, Haydar Asland. 1926 - ö. 2007Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13GURBETÇİ OZAN, Meral Gökkayad. 01.04.1960 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14HEKİKET (ŞINIHLI) HELİLOVAd. 1962 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MUSTAFA, Mustafa Yiğitd. 1933 - ö. ?Madde AdıGörüntüle