PENÂHİ, Mustafa Müslim Ocak

(d. 1847 / ö. 1942)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa Müslim Ocak olan şair, Malatya'nın Darende ilçesi Şeyhli mahallesinde 1847'de doğmuştur (Ulu 1990: 66). Bir yazma divanı, basılmış bir mevlidi ve çok sayıda şiiri olan şair Salih Nihânî’nin oğludur. Dinî bilgiler ve tasavvufi eğitim konusunda ilk hocası olan babası, şairlik konusunda da oğlunun ilk ustası olur (Yılmaz 1995: 37).

Âşık, medrese eğitimi görmüş olup, 1884’e kadar Darende’de yaşar, bu tarihlerde çocuklarından birinin kendisinin rızası dışında bir evlilik yapmasına dayanamayarak memleketini terk eder ve İstanbul’a yerleşir. Bir daha da geri dönmez. Burada münzevi bir hayat yaşar. 1942'de İstanbul’da vefat eder (Yılmaz 1995: 38).

Şiirlerinde Penâhi mahlasını kullanan şairin basılı bir eseri bulunmaz. Şiirlerinin birçoğunun da zaman içinde kaybolduğu belirtilir. Kalan eserleri incelendiğinde şiirlerinde sevgi ve özlem konularını işleyip, insanların çelişkili davranışlarına, tutarsızlıklarına taşlamalar yönelttiği görülür. Penâhi’nin koşmalarının yanı sıra aruzla yazılmış şiirleri de bulunur.

Âşık; bir güzele meftun olduğu, onun aşkıyla dertlendiği, mehtaplı gecelerde tabiata, sessizliğe, yalnızlığa sığınıp inlediği bir gençlik dönemi yaşar. Bu aşk onun dilini çözer, içindeki his coşkunluğu kelimeye ve mısraya dönüşür (Yılmaz 1995: 38).

Penâhi aynı zamanda iyi bir sosyal gözlemcidir. Toplumu, insanları, insanların birbirleriyle ilişkilerini, övgü ve yergilerini, bunların kaynaklarını da bazı şiirlerinde dile getirir. Şairin hece ile yazdığı koşmalarında ve aruzla yazdığı diğer şiirlerinde çok sade, samimi ve içten bir halk söyleyişinin yanında, halk şiirinde pek kullanılmayan birçok Arapça, Farsça kelime ve tamlamalar da yer alır. Bu şairin aldığı medrese eğitiminin bir sonucu olduğu kadar 18. yüzyılda başlayan ve 19. yüzyılda iyice etkisini gösteren divan ve halk şiiri yakınlaşmasının da bir sonucudur (Yılmaz 1995: 39).

Kaynakça

Ulu, Şükrü Erdoğan (1990). Darende Şairleri Antolojisi. Ankara: Güney Matbaacılık. 

Yılmaz, Mehmet (1995). “Darendeli Şairlerden Penahî”. Somuncu Baba Kültür Edebiyat ve Araştırma Dergisi. 6: 37-40.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: METİN İPEK
Yayın Tarihi: 27.12.2018
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1YEDİHARF, Hasan Hüseyin Şahind. 1884 - ö. 1938Doğum YeriGörüntüle
2REMZÎ, Dârendelid. 1840 - ö. 1879Doğum YeriGörüntüle
3ALİ, Ali Özdemird. 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Doğum YılıGörüntüle
5MUHTÂR, Ahmed Muhtâr Efendid. 1847 - ö. 1910Doğum YılıGörüntüle
6Eşrefd. 1847 - ö. 22 Mayıs 1912Doğum YılıGörüntüle
7Galiesgar Gafurov-Çığtayd. 16 Eylül 1867 - ö. 20 Ağustos 1942Ölüm YılıGörüntüle
8SAFİ, Ahmet Safi Eralpd. 1869 - ö. 1942Ölüm YılıGörüntüle
9HÜSEYİN, Hüseyin Gürsoyd. 1902 - ö. 22.07.1942Ölüm YılıGörüntüle
10GALİP HERGÜNERd. 1918 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HÜLYA/NAZLI, Nazlıhülya Mızrakd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12PERVANE/SEFİL PERVANE, Tuncay Demird. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13LÜTFÎ, Ispartalıd. 1815 - ö. 1871Madde AdıGörüntüle
14İSMAİL HAKKI ŞAHİNd. 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15RÜŞDÎ, Hasan Rüşdîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle