Rasim Haşmet

Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)

Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)

Kaynakça

Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.

Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.

Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇ
Yayın Tarihi: 15.11.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TAB'Î, Mehmed Ağad. ? - ö. 1666-67Doğum YeriGörüntüle
2ÂKİF/MÜŞTÂK, Hasan Âkif Efendid. ? - ö. 1827Doğum YeriGörüntüle
3NÛRÎ, Osman Nûrî Efendi, Selaniklid. 1842 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet Hilmi Kalaçd. 1888 - ö. 1996Doğum YılıGörüntüle
5TAĞI VELİYEVd. 1888 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6MAHTUMÎ/ŞEVKÎ, Şevki Yazıcıd. 1888/1889 - ö. 1947Doğum YılıGörüntüle
7ÂYETULLÂH BEYd. ? - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMED ATÂd. 1850 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
9MECBÛR / VEFDÎd. 1856 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10Refik Durbaşd. 10 Şubat 1944 - ö. 30 Kasım 2018MeslekGörüntüle
11Aylin Balboad. 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Ayten Kaya Görgünd. 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Hasan Basri Lostard. 1890 - ö. 25 Ekim 1946Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yılmaz Dokuzoğuzd. 1887 - ö. 04 Ekim 1977Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Şakir Şevketd. 1847 - ö. 1878Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HİKMETÎ, Subutay Hikmet Karahasanoğlud. 1925 - ö. 01.03.2006Madde AdıGörüntüle
17RASİM, Mustafa, Acemoğlud. 1829 - ö. 1892Madde AdıGörüntüle
18Arif Hikmet Pard. 1920 - ö. ?Madde AdıGörüntüle