Rasim Haşmet

Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)

Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)

Kaynakça

Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.

Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.

Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇ
Yayın Tarihi: 15.11.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞÂ'İRÎ, Memid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2TAYYİB, Selaniklid. ? - ö. 1843 ds.Doğum YeriGörüntüle
3YÜMNÎ, Mehmed Yümnî Efendid. ? - ö. 1672-73Doğum YeriGörüntüle
4Prenses Kadriye Hüseyind. 10 Ocak 1888 - ö. 1955Doğum YılıGörüntüle
5Ahmet Emin YALMANd. 1888 - ö. 19 Aralık 1972Doğum YılıGörüntüle
6ÂRİF ERENd. 1887-1888? - ö. 08.05.1967Doğum YılıGörüntüle
7MECBÛR / VEFDÎd. 1856 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8ÂYETULLÂH BEYd. ? - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
9KASIMd. 1860 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10Altan Alkand. 10 Şubat 1970 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Yahya Kemal Beyatlıd. 2 Aralık 1884 - ö. 1 Kasım 1958MeslekGörüntüle
12Sevinç Kuşoğlud. 01 Ocak 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mustafa Reşitd. 1861 - ö. 7 Eylül 1936Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ahmet Talat Onayd. 1885 - ö. 22 Eylül 1956Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Abdülvahit Coşkunlud. 1883 - ö. 03 Şubat 1950Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ali Hikmet Erend. 10 Mart 1972 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HAŞMET, Mehmed Abbas Efendi-zâded. ? - ö. 1768Madde AdıGörüntüle
18HİKMETÎ, Subutay Hikmet Karahasanoğlud. 1925 - ö. 01.03.2006Madde AdıGörüntüle