Rasim Haşmet

Rasim Hikmet
(d. 1888 / ö. 1919)
gazeteci, öğretmen, yazar, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Zekiye Hanım ile tüccar Haşmet Bey’in oğludur. Selanik’te Fransız mektebini bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’nde öğrenimini tamamlamış, bir süre İzmir’de öğretmenlik yapmıştır. 1909 yılında Selanik’te kurulan “Sosyalist Amele Heyet-i Müttehidesi”ne katılan yazar, bu federasyonun yayın organı olan Amele gazetesinin yazı işlerini yönetmiştir. Balkan savaşının çıkması üzerine 1913 yılında İstanbul’a gelen Rasim Haşmet, Konya (1915-1917) ve İstanbul Gelenbevî Sultanîlerinde (1917-1919) felsefe öğretmenliği yapmıştır. Konya’da bulunduğu zamanlarda İttihat ve Terakki’nin çıkardığı Osmanlı gazetesini yöneten yazar, 1919 yılında vefat etmiştir. (Bezirci 1997: 115-116; Kurdakul 1973: 323, Tunçay 2009: 93)

Rasim Haşmet, Türkiye’nin ilk sosyalist şair ve gazetecisi olarak kabul edilir. (Bezirci 1997: 115) Öğrencilik yıllarından itibaren yazılar kaleme alan Rasim Haşmet, “Rasim Hikmet” imzasını da kullanmıştır. Yazı ve şiirleri -bazıları Selanik’te yayımlanan- Yeni Asır, Bahçe, Genç Kalemler, Yeni Felsefe, Eşref, Musavver Eşref, Rebab, Resimli Kitap, Hale, Tenkit, Zekâ gibi gazete ve dergilerde yayımlanır. Bunun yanı sıra özellikle 1911’de yayımlanan Yeni Felsefe dergisindeki “Mezahib-i İçtimaiye” başlıklı yazı dizisiyle tanınmıştır. (Bezirci 1997: 116; Kurdakul 1973: 323) Gazete ve dergilerde yayımlanan yazı ve şiirlerinin dışında kitap boyutunda bir eserine ulaşamadığımız Rasim Haşmet’in şiirlerinde genellikle sosyal ve siyasi temalar öne çıkmaktadır. Asım Bezirci’ye göre “Rasim Haşmet’in şiirleri estetik yönden zayıf da olsa, içerik yönünden güçlüdür. Ayrıca, sosyalist edebiyatımızın ilk örnekleri olmaları ve çağlarına göre sade bir dille yazılmaları dolayısıyla önemleri büyüktür”. (Bezirci 1997: 118)

Kaynakça

Kurdakul, Şükran (1973). “Rasim Haşmet”. Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. Ankara: Bilgi Basımevi.

Bezirci, Asım (1997). Halk ve Sosyalizm İçin Kültür ve Edebiyat. İstanbul: Evrensel Kültür Kitaplığı.

Tunçay, Mete (2009). Türkiye’de Sol Akımlar (1908-1925) Cilt I. İstanbul: İletişim Yayınları.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TANER TUNÇ
Yayın Tarihi: 15.11.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ÂKİF/MÜŞTÂK, Hasan Âkif Efendid. ? - ö. 1827Doğum YeriGörüntüle
2TAYYİB, Selaniklid. ? - ö. 1843 ds.Doğum YeriGörüntüle
3KENAN, Kenan Büyükaksoyd. 1869-1870 - ö. 07.07.1950Doğum YeriGörüntüle
4ÖRGEEVREN/SINDIRGILI SÜREYYA, Ahmed Süreyya Örgeevrend. 13.04.1888 - ö. 07.08.1969Doğum YılıGörüntüle
5Refik Halit Karayd. 15 Mart 1888 - ö. 18 Temmuz 1965Doğum YılıGörüntüle
6ÂRİF ERENd. 1887-1888? - ö. 08.05.1967Doğum YılıGörüntüle
7EDÎB, Kazancı-zâde Emînd. 1857 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8MİRZE BEYLERd. 1837 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
9ÂSIM, Çeribaşı-zâde Mustafa Âsım Efendid. 1858 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10Rıza Ümitd. 1922 - ö. 1977MeslekGörüntüle
11Vecdi Erbayd. 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
12PÎRÎ, Pîrî Beg Dögerd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13Abdülgani Seniy Yurtmand. 1871 - ö. Nisan 1951Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hüseyin Rıfat (Işıl)d. 1878 - ö. 24 Şubat 1954Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Kâzım Nami Durud. 1876 - ö. 14 Ekim 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Celal Sahir Erozand. 29 Eylül 1883 - ö. 16 Kasım 1935Madde AdıGörüntüle
17Hikmet Recai Atalayd. 05 Ocak 1940 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hüseyin Rasim Gülerd. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle