ÂSIM, Çeribaşı-zâde Mustafa Âsım Efendi

(d. 1274/1858 - ö. 1337/1919)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1274/1858 yılında Harput’ta doğdu. Çeribaşı Miralay Mehmed Bey’in oğludur. Harput’taki medrese tahsilinin ardından memuriyete başladı. Bağdat, Halep, Mersin ve Diyarbakır’da çeşitli sivil ve askerî görevlerde bulundu. Bölük emini ve tabur kâtibi oldu. Ömrünün sonlarına doğru Diyarbakır’da Jandarma Alay İdare Eminliği görevinde bulundu. Mustafa Âsım’ın, hayatının büyük bölümünde maddi sıkıntılar çektiği, geciken maaşlar yüzünden şikâyetçi olduğu, mektup ve şiirlerinden anlaşılmaktadır. Hayatının son dönemlerinde Nakşibendi tarikatına bağlandı. 1337/1919 yılında vefat eden Mustafa Âsım Efendi, Diyarbakır’da Dağkapı dışında Kışla Caddesi’nin sağ tarafında Namazgâh mevkiine yakın büyük çeşme yanına defnedildi.

Mustafa Âsım ve kardeşi Serserî mahlaslı Ali Bey'in şiirleri ve mektupları Mecmûa-i Yâdigâr adlı bir mecmuada toplanmıştır. Mustafa Âsım'ın bu defterde 88 şiiri ve 46 mektubu yer almaktadır. Şiirlerinden 83’ü aruz vezniyle kaleme alınmıştır.

Mustafa Âsım'ın şiirlerinde, Ziya Paşa’yı hatırlatan söylemlerin yanında mahalli söyleyişler, gündelik hayata ait kavramlar, kendi hayatından kesitler de yer almaktadır. Şiirlerinde tahkiyeli anlatım dikkat çekmektedir.

Kaynakça

Ceyhan, Nesime (2010). 19. yy.da Harputlu İki Şâir: Mustafa Âsım ve Çeribaşızâde Ali Bey'ler (Yazar, Metin, İnceleme). İstanbul: Selis Yay.

Onur, Naci (2013). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: Manas Yay.

Sunguroğlu, İshak (2013). Harput Yollarında. C. II. İstanbul: İşaret Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BAHİR SELÇUK
Yayın Tarihi: 01.08.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Söyle kurbân ey sabâ ol yâre sarhoş bakmasın

Terk kılsın cânımı âteşlere çok yakmasın

 

Gönlüm etmişdir esîr ‘aklım da yağmalatmasın

Sad hezâr bağrımda açmış yaramı dağlatmasın

 

‘Arz eden yok hâlimi ‘aşkında yanmışlardanım

İnkisârımdan hazer kılsın ki âhım çatmasın

 

Vaz’ geçirsin sîne-i sûzâna oklar atmadan

Gamze-i cellâdı tahrîk eyleyip oynatmasın

 

Hayli demdir ben anın meftûnuyum rahmeylesin

Âsım-ı bi-çâreyi mahzûn edip ağlatmasın 

(Onur, Naci (2013). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: Manas Yay. 155.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mahir Ünlüd. 1926 - ö. 1 Haziran 2017Doğum YeriGörüntüle
2CİHANGİRÎ, Hasan Burhaneddin Efendid. 1563 - ö. 1663Doğum YeriGörüntüle
3RİF'AT, Rif'at Deded. 1810? - ö. 1880?Doğum YeriGörüntüle
4MESLEKÎ, Mustafa Bekird. 1858 - ö. 1930Doğum YılıGörüntüle
5YUSUF SEZÂÎd. 1858 - ö. 1938Doğum YılıGörüntüle
6RIZAd. 1858 - ö. 1899Doğum YılıGörüntüle
7MEHMED NÛRÎ, İstanbullud. 1841 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
8Rasim Haşmetd. 1888 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
9Şahabettin Süleymand. 1885 - ö. 1919Ölüm YılıGörüntüle
10EMNÎ, Seyyid Emnî Mehmed Beyd. ? - ö. 1749-50?MeslekGörüntüle
11NEDÎM, Eğinli-zâde Mahmûd Nedîm Beyd. ? - ö. 1839MeslekGörüntüle
12BEHCET, Acem Kılıcı Seyfî Mustafa Efendi-zâde Mehmed Behcet Efendid. ? - ö. 22 Ağustos 1755MeslekGörüntüle
13HİLMÎ, Ahmed Hilmîd. ? - ö. 1824Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HALÎM, Abdulhalîm Efendid. 1829 - ö. 1891Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HALÎMÎd. ? - ö. 1836-1837’de hayattaAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BAHRÎ, Bahrî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17EHLÎ, TAYYİB-ZÂDE EHLÎ EFENDİd. ? - ö. 1600Madde AdıGörüntüle
18SAVTÎ, Mustafa Atamand. 1908 - ö. ?Madde AdıGörüntüle