Madde Detay
Şükrü Enis Regü
(d. 1923 / ö. 19 Mart 1976)
Şair, çocuk edebiyatı yazarı
(Çocuk Edebiyatı / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Şairliğinin yanı sıra çocuk edebiyatı yazarlığı ile de tanınan Şükrü Enis Regü, 1923’te Çankırı’da doğdu. Lise öğrenimini yarıda bırakmak zorunda kalan şair, genç yaşta çalışmaya başladı. İstanbul’a gelerek Şevket Rado ve Vedat Nedim Tör tarafından çıkarılan ve dönemin popüler çocuk dergilerinden biri olan Doğan Kardeş adlı dergide editörlük yaptı. Nebioğlu ve Atlas Yayınevi’nde de çalışan Şükrü Enis, Ulus gazetesinde çocuk köşesi hazırladı. Yankı Yayınevi’ni kurdu. 19 Mart 1976’da vefat eden şair Aşiyan Mezarlığı’na defnedildi.
Şükrü Enis Regü, 18 yaşlarında iken yayımladığı şiirleriyle yazın hayatında yer edinmeye başladı. 1945-1993 yıllar arasında yayın yapan ve Sezgin Burak, Suna Kan ve Pınar Kür gibi isimlerin ilk yazılarının yayımlandığı, Vedat Nedim Tör tarafından çıkarılan Doğan Kardeş adlı çocuk dergisindeki editörlüğüyle kendini geliştirmeye başladı (Regü 1945: 101-102). Şükrü Enis Regü ilk şiir ve yazılarını da Servet-i Fünun-Uyanış, İstanbul, Hep Bu Topraktan, Diyelim, Fikirler, Güney, Hisar, Varlık dergilerinde ve Vakit ekinde yayınladı (Vural 2007: 314). Varlık dergisinde 1941-1946 yılları arasında şiirler kaleme alan şairin, dergide ilk olarak 1941’de “Uyan” adlı şiiri çıktı. Varlık’ta toplam 39 şiirini yayımladı.
Sade bir dil ve üsluba sahip olan şair, şiirlerinde çoğunlukla ortak konuları ele aldı. Ağaç, çiçek, yeşillik, kelebek, kuş, bahar, mevsim ve deniz gibi doğaya ait birçok kavramı işledi. Rüya, uyku ve muhayyile, aşk, sevgili, hasret kavramlarını da çokça kullandı.
Metinlerinde daha çok çocuklar üzerinde duran Şükrü Enis Regü’nün, çocuklara yazmadığı şiirlerinde dahi “çocuk” imgesi vardır: Bu imge, “Kuş” şiirinde “Büyür ninni yüklü beşiğinde / Gözlerinden huzur damlayan çocuk…” (Regü 1943: 359), şeklinde ele alınmışken “Macera” şiirinde “Bir bebek gülüşü ile gel, ey hatıra;” (Regü 1943: 399) ifadesiyle ele alınmıştır. “Şiirlerinde iyimser duygularla ekseriya çocuklara yöneldi. Bir çocuk edebiyatçısı olarak tanındı. Özellikle okul kitapları aracılığı ile çocuklara ulaştı” (Regü 1977: 306). Bayram Yeri ve Elma Ağacı adındaki eserlerinde çocuk şiirlerine yer verdi. Çocuklar için yaptığı çalışmaları bu eserlerle sınırlı kalmayan Şükrü Enis Regü, Şiir Bahçesi: Çocuk İçin Atatürk, Memleket, Tabiat ve Aile Şiirleri adındaki derleme çalışmasını 1958’te yayımlamıştır. Şairin Onlar da Çocuktu adıyla 1972’de kaleme aldığı eser yine çocuklar için yapmış olduğu bir çalışmadır. Çocuklara karşı büyük bir güven duyan şair, “Türk sanatı, yetişmekte olan bu çocuk neslinin omuzlarında bir kat daha yükselecektir.” (Regü 1945: 102) demektedir.
Şükrü Enis Regü’nün Cumhuriyet dönemi şairleri arasında adı her ne kadar çok anılmasa da o, döneminde sevilmiş bir şair olarak yer almıştır. Sanata karşı büyük bir sevgi gösteren şair döneminin genç sanatçılarını desteklemekten geri durmamıştır. Varlık dergisinin 268-269. sayısında yer alan “Bir Genç Şairin Sulh Şiirleri” başlığını taşıyan yazısında dönemin genç ve başarılı şairlerinden olan Hasan Şimşek’ten; “Genç şairlerimiz arasında Cahit Sıtkı Tarancı ve Orhan Veli’den sonra şiir dilini en güzel kullanan şair, Hasan Şimşek’tir dersem her halde hakikatten uzaklaşmış olmam. Onun şiirlerinde öyle sade, öyle pürüzsüz bir dil ve tatlı bir ahenk var ki insan bunları okurken hakiki bir şiir havası temin edilemez diyenlere Hasan Şimşek’in eserlerini göstermek lazımdır.” (Regü 1944: 459) sözleriyle bahsetmektedir.
Kaynakça
Kutlu, Mustafa (1977). “Regü, Şükrü Enis”. Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, C. 7. İstanbul: Dergah Yayınları, s. 306.
Ağca, H. (2007). “Regü, Şükrü Enis”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. ed. Sadık Tural. C. 7. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. s. 314.
Regü, Şükrü Enis (1944). “Bir Genç Şairin Sulh Şiirleri” (Hasan Şimşek’in şiiri hk.). Varlık 14 (268-269): 259-260.
Regü, Şükrü Enis (Ocak 1942). “Tanrıma”. Varlık 11 (204).
Regü, Şükrü Enis (Mart 1943). “Kuş”. Varlık 13 (233).
Regü, Şükrü Enis (Nisan 1943). “Macera”. Varlık 13 (235).
Regü, Şükrü Enis (Ekim 1945). “Çocuk Sanatkarlarımız ve Doğan Kardeş”. Varlık (294-295): 101-102.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. HATEM TÜRKYayın Tarihi: 10.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 10.09.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Buğu | Remzi Kitabevi / İstanbul | 1942 | Şiir |
Canım Dünya | Nebioğlu Yayınevi / İstanbul | 1944 | Şiir |
Yağmur | Nebioğlu Yayınevi / İstanbul | 1944 | Şiir |
Bayram Yeri: Çocuk şiirleri | Kağıt ve Basım İşleri A. Ş. / İstanbul | 1947 | Şiir |
Şiir Bahçesi: Çocuk için Atatürk, Memleket, Tabiat ve Aile Şiirleri, | Doğan Kardeş / İstanbul | 1958 | Derleme |
Büyük Borç | Yankı Yayınları / İstanbul | 1963 | Hikâye |
Elma Ağacı: Çocuklar İçin Şiirler | Atlas Kitapevi / İstanbul | 1971 | Şiir |
Onlar da Çocuktu (Ünlülerin hayat hikayeleri, çocuklar için), | ? / İstanbul | 1972 | Hikâye |
Günaydın Kuşu | ? / İstanbul | 1974 | Hikâye |
Uyuyan Gölge | ? / İstanbul | 1976 | Hikâye |
Guguklu Saat | Yelken Matbaası / İstanbul | 1977 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | GÂZÎ/ GAZÂYÎ, Şehsüvar Beyzâde Mehmed Paşa | d. ? - ö. 1660-61 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ÇERKEŞÎ, Mehmet Hilmi | d. 1843 - ö. 1907 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | VEHHAÇ, Alpsarılı-zâde, Hocazâde Osman | d. 1855-1856? - ö. 1911 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Nedim Ertürk | d. 1923 - ö. 1984 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | Yaşar Kemal | d. Ekim 1923 - ö. 28 Şubat 2015 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Asım Haliloğlu | d. 1923 - ö. 27 Ekim 1980 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Basri Gocul | d. 15 Mart 1910 - ö. 09 Ocak 1976 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Recep Küpçüev | d. 1934 - ö. 26 Nisan 1976 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Hafi Kadri Alpman | d. 3 Temmuz 1908 - ö. 19 Haziran 1976 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Zafer Acar | d. 1977 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Berdinazar Hudaynazarov | d. 15 Nisan 1927 - ö. 14 Kasım 2001 | Meslek | Görüntüle |
12 | Cem Özaydın | d. 1975 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Hızır Ovacık | d. 20 Mayıs 1954 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Naciye Poyraz Makal | d. 01 Ocak 1929 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Şenol Tombaş | d. 01 Kasım 1975 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Hikmet Feridun Es | d. 1909 - ö. 6 Haziran 1992 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ŞÜKRANİ, Şükrü Toprak | d. 1958 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Enis Behiç Koryürek | d. 27 Mart 1893 - ö. 18 Ekim 1949 | Madde Adı | Görüntüle |