Madde Detay
Hasan Remzi
Hayret
(d. 1871 / ö. 1919)
Şair, Yazar, Kalem Kâtibi
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1871'de Yunanistan'ın Vodina kazasında doğdu. Babası Hüseyin Zühdü Efendi, Vodina müftülüğü de yapmış olan bir müderristir. Remzi'nin soyu, Çorum'un Kepçeliler ailesinden müderris Hüseyin Nushi Efendi’ye dayanmaktadır. Remzi, çocukluğunu ve ilk gençliğini Vodina’da geçirdi. Yirmi yaşında İstanbul’a geldi. Akrabalarından Hatice Hanım'e göre “muhitin en yüksek mektebini” (Hikmet 1931: 8) bitirdi. Daha sonra Mesnevi şârihi Abidin Paşa’nın himayesine girdi. Divan-ı Harp Daimi Kaleminde katiplik yaptı. 1899'da ilk şiir kitabı Sanihatım'ı yayımladı.
Yunanlıların Akdeniz adalarına gizice silah soktuğunu Mabeyn'e şikayeti üzerine sürgüne gönderildi. Bu sebeple İzmir, Kıbrıs ve Londra'da bulundu. II. Meşrutiyet'ten önce İstanbul'a döndü. Burada tek romanı Sevda-yı Medfun'u (1909) yayımladı ve Eşref gazetesinin yazar kadrosuna girdi. 1913 yılında İstanbul’dan Konya’ya (Gazali 1930: 8), ardından Karaman’a sürüldü (İnal 1969: 1405; Gazali 1930: 8) ve 1919'da, Karaman'da hayatını kaybetti.
Hasan Remzi'nin şairlik yönü daha baskındır. Gazel şeklindeki ilk şiiri, 1891'de Nilüfer dergisinde yayımlanmıştır. Otobiyografik eseri Sevda-yı Medfun yahut Safahat-ı İstibdat (1909) tek romanıdır. Sefahat (1893) hikayesi kitapçık olarak basılmıştır. Gençlik Hatıraları'nda (1893) devrin edebiyatçılarından etklendiği görülür. Hatıra-i Sevda, Sefalet ve Londra Hatıratı isimli basılmamış eserleri bulunmaktadır.
Remzi'nin ilk edebi çalışması, on yedi yaşındayken Nigar Hanım'a yazdığı bir naziredir (H. Remzi 1311: 19). Şiir anlayışıyla Ara Nesil sanatçılarına yaklaşır. Etkilendiği isimler arasında Nigar Hanım, İsmail Safa, Abdülhak Hamit, Muallim Naci, Müstecabizade İsmet, Recaizade Mahmut Ekrem, Cenab Şehabeddin sayılabilir. Çoğunlukla aşk, sefahat, özlem, yalnızlık, zamanın geçiciliği, tabiat, vatan, millet gibi bireysel ve sosyal temaları işlemiştir.
Küçük hikayelerinde ağırlıklı olarak aşk, özlem ve safahat konularını ele alan Remzi, evlilik ve aile, ölüm, hastalık, ahlak gibi sosyal konulara da değinmiştir. Otobiyografik romanı Sevda-yı Medfun'da ise vatanını çok seven İsmet Rebii'nin evliliği ve sürgündeki yaşamı anlatılmaktadır.
Remzi'nin hikaye ve şiirleri Tercüman-ı Hakikat, Terakki, Musavver Terakki, İrtika, Hizmet, Maarif, Hazine-i Fünun, Asır, Tarik, Zaman, Nilüfer, Şark adlı gazete ve dergilerde yayımlanmıştır.
Kaynakça
Gazali Bey (1930). “Unutulmuş Şairlerimiz I-II-III”, Gençler Yolu. S.31,32, 33.
Hatıre Hikmet (1931). “Açık Bir Mektup Daha”, Gençler Yolu, S.51.
İnal, İbnülemin Mahmut Kemal (1969). Son Asır Türk Şairleri C.3. İstanbul: MEB Yayınları.
Vodinalı Hasan Remzi (1311). Gençlik Hatıraları. İstanbul: Ahter Matbaası.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. SERCAN CEYLANYayın Tarihi: 02.12.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Yayın Tarihi: 02.12.2019Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020
| Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
|---|---|---|---|
| Gençlik Hatıraları | Ahter Matbaası / İstanbul | 1893 | Hatıra |
| Sefahat | Mekteb-i Sanayi Matbaası / İstanbul | 1893 | Hikâye |
| Sanihatım | Ahter Matbaası / İstanbul | 1899 | Şiir |
| Sevdayı Medfun Yahud Safahat-ı İstibdad | Uhuvvet Matbaası / İstanbul | 1909 | Roman |
| Hatıra-i Sevda | - / - | - | Diğer |
| Sefalet | - / - | - | Diğer |
| Londra Hatıratı | - / - | - | Hatıra |
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Mehmet Sıtkı Akozan | d. 1890 - ö. 4 Ocak 1948 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | Necati Cumalı | d. 13 Ocak 1921 - ö. 10 Ocak 2001 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Hüseyin Avni Ozan | d. 1881 - ö. 26 Mart 1946 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | Safvet Nezihi | d. 1871 - ö. 1939 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Avanzâde Mehmet Süleyman | d. 1871 - ö. 1922 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | ŞEMSÎ, Hüseyin Şemsi Ergüneş | d. 1871-1872 - ö. 30.01.1968 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | (DELİ) MUSTAFA REMZÎ | d. 1849 - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | ÂSIM, Çeribaşı-zâde Mustafa Âsım Efendi | d. 1858 - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | SÂ'İB AHMED BEY | d. ? - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | Osman Bolulu | d. 1929 - ö. 2 Ağustos 2017 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | Sâmiha Ayverdi | d. 25 Kasım 1905 - ö. 22 Mart 1993 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | Emine Memduha Özyürek | d. 1 Nisan 1912 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
| 13 | Bilal Köyden | d. 1894 - ö. 3 Haziran 1967 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | Efzayiş Suat Yalçın | d. 1894 - ö. 27 Ocak 1954 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | Namdar Rahmi Karatay | d. 24 Kasım 1896 - ö. 26 Ağustos 1953 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | REMZÎ/PÎRÎ, Pîrî Mehmed Paşa | d. 1463? - ö. 1532-33 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | HÜSNÎ, el-Hâc Hasan Efendi | d. ? - ö. 19. yy. | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | AŞÇI-ZÂDE HASAN, Hasan Çelebi | d. ? - ö. 1535 | Madde Adı | Görüntüle |