Madde Detay
Abdülahad Nuri
Nâib Hasan Râcî Efendizâde Abdülahad Nûrî
(d. 1865 / ö. 1927)
Avukat, Kâtip, Yazar, Şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Abdülahad Nuri, 1865’te Boyabat'ta doğmuştur. İlk eğitimini Boyabat ve Demirci’de tamamlamış, ardından Florina, Vezirköprü, İstanbul Valide Sultan ve Boyabat rüştiye mekteplerinde devam etmiştir. Okul haricinde Arapça, Farsça, Rumca, Fransızca, Ermenice öğrenmiş; hukuk, telgrafçılık ve eski eserler üzerinde çalışma yapabilmek için eğitim almıştır. Farsçayı konuşup eser verecek kadar iyi bilmektedir(Seymen, 2004: 55).
Abdülahad Nuri, 1891’de İdare-i Mahsusa Meclisi’nde Başkâtip Muavini olarak çalışmaya başlar. II. Abdülhamid döneminde istibdada karşı olduğu gerekçesiyle 1894’te Kastamonu’ya sürülür. II. Abdülhamid’in tahtan indirilmesinden sonra Selanik Vilayeti Nevrekob kaymakamlığı ve Osmanlı Seyr-i Sefâin İdaresi’nde Muhaberat Müdürlüğü yapar. Gazete yazılarından dolayı 1913’te tekrar Kastamonu’ya sürülür. Sürgünden sonra 1914’te Muhaberat Müdürlüğü’ne, 1915’te Sevkıyat Müdürü olarak Halep’e, 1918’de Adana Vilayeti İaşe Müdürlüğü’ne görevlendirilir. 1920’de İngiliz işgal kuvvetleri tarafından tehcir suçu işlediği gerekçesiyle hapse atılan Abdülahad Nuri, hapisten kaçarak İnebolu’ya gelir (Yakupoğlu, 2007: 170-178).
Abdülahad Nuri, Kastamonu’da Millî Mücadeleyle ilgili çalışmalara destek vermiştir. Millî Mücadele başarıyla sonuçlandıktan sonra İstanbul’daki Seyr-i Sefâin İdaresi’nde Evrak Müdürlüğü’ndeki işine dönmüştür. Ağustos 1927’de İstanbul’da ölen Abdülahad Nuri’nin mezarı Beşiktaş’taki Maçka Mezarlığı’ndadır(Yakupoğlu, 2007: 178).
Abdülahad Nuri edebiyat, tarih, dil, hikâye, şiir, tasavvuf gibi alanlarda çalışmalar yapmış, manzum ve mensur tarzda eserler vermiştir. İlk yazılarını 1890’larda İstanbul’daki gazete ve dergilerde yazmıştır. Bunlarda tarih, Türkçülük fikirleri, dönemin siyasi ve sosyal durumuyla ilgili konulara değinmiştir(Yakupoğlu, 2007: 170-178).
Kastamonu’da bulunduğu 1921-1923 yıllarında dönemin aydın kesimini oluşturan İsmail Habib (Sevük), Hüsnü (Açıksöz), İsmail Hakkı (Uzunçarşılı), Arif Nihat (Asya), Orhan Şaik (Gökyay), Talat Mümtaz (Yaman) gibi kişilerle çalışmıştır. Onun öncülüğünde 1 Ocak-15 Nisan 1922 arasında Doğu başlıklı mecmua (8 sayı) çıkarılmıştır(Yakupoğlu, 2007:170-178). Abdülahad Nuri, şiirlerini Açıksöz gazetesi ve Doğu mecmuasında yayınlamıştır(Kahveci, 2015: 49-220).
Kaynakça
Abdülkadiroğlu, Abdulkerim. (1997). “Abdulahad Nûri’nin Yunan Harbi Destanı”, Türk Halk Edebiyatı ve Folklor Yazıları, Ankara: Akademi Kitabevi, ss. 64-93.
Bayrak, Mehmet. (2001). “Kürd Düğünü”, Tarih ve Toplum, Sayı: 218, Şubat, ss. 63-64.
Kahveci, Vehbi. (2015). Abdülahad Nuri’nin Kastamonu’daki Yayın Çalışmaları (1921-1923), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Köksal, M. Fatih. (2005). Klasik Türk Şiiri Araştırmaları, Ankara: Akçağ Yayınları.
Seymen, Lütfi. (2004). “Kastamonu Basın Tarihinden: Doğu Mecmuası ve Abdülahad Nuri Bey (1865-1927)”, Müteferrika Kitabiyat Dergisi, Sayı: 26, Kış, ss. 53-66.
Yakupoğlu, Cevdet. (2007). “Bir Sürgün Kahramanı Abdülahad Nuri Bey: Hayatı, Eserleri ve Selçuklu-Beylikler Tarihi Üzerine Çalışmaları”, Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi, Sayı: 21, Bahar, ss. 169-189.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. SAGIP ATLIYayın Tarihi: 23.01.2020Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Yayın Tarihi: 23.01.2020Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Teshil-i Tahsil | Cemal Efendi Matbaası / İstanbul | 1306/1888-1889 | Diğer |
Kürt Düğünü | Cemal Efendi Matbaası / İstanbul | 1306/1888-1889 | Hikâye |
Ölen Kızım | Mürüvvet Matbaası / İstanbul | 1307/1889-1890 | Şiir |
Deâvi-i Hukûkîyede Şâhidlik | - / - | - | Diğer |
Dârü’l-aceze ve Mükrimîn-i Müslimîn | Mihran Matbaası / İstanbul | 1311/1893-1894 | Diğer |
Sâkî-nâme-i Nûrî | Kastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu | 1325/1907-1908 | Şiir |
Nidâ-yı İntikâm | - / İstanbul | 1331/1912-1913 | Şiir |
Şehid Kızı | Yeni Matbaa / İstanbul | 1336/1917-1918 | Diğer |
İçki | Kastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu | 1337/1918-1919 | Şiir |
Yunan Harbi Destanı | Kastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu | 1339/1920-1921 | Destan |
Atalar Sözü | Yeni Osmanlı Matbaası / İstanbul | 1334/1916 | İnceleme |
Doğu | Kastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu | 1338 | Diğer |
Mev’ıze-i Hasene | İbrahim Efendi Matbaası / İstanbul | 1310/1892-1893 | Diğer |
Türkiye Seyr ü Sefâin Tarihçesi | Ahmed İhsan Matbaası / İstanbul | 1926 | Diğer |
Münşeât-ı Kavânîn | Asır Kütüphanesi / İstanbul | 1305/1887-1888 | Diğer |
Tembellik Yâhud Gayrete Teşvik | - / - | 1304/1886-87 | Diğer |
Millî Destanlar | - / - | - | Destan |
İnşâ-ı Umûmî | - / - | - | Diğer |
İsfendiyaroğulları Meskûkâtı | - / - | - | Diğer |
Halep Kitâbeleri | - / - | - | Diğer |
Edirne Tarihi | - / - | - | Araştırma |
Sa’dî ve Gülistân | - / - | - | İnceleme |
Harf ve Edât | - / - | - | Diğer |
Misâllü Mecelle | - / - | - | Araştırma |
Âdâb-ı Aklâm, | - / - | - | Diğer |
Metrûke | - / - | - | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Meryem Canan Ceylan | d. 1955 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | GARİP YOLCU, Abdullah Yolcu | d. 1951 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | RASİM, Mustafa, Acemoğlu | d. 1829 - ö. 1892 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | SITKI PERVÂNE/SIDKÎ BABA, Zeynel Abidin | d. 1865 - ö. 1928 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HEYYAT MİRZE | d. 1865 - ö. 1992 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HİLMÎ, Abdulmâlik Hilmî | d. 1865 - ö. 1928 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Ahmet Hikmet Müftüoğlu | d. 3 Haziran 1870 - ö. 19 Mayıs 1927 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ELİF EFENDİ, Mehmed | d. 1850 - ö. 1927 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | KELAMÎ/GÖLLETLİ KELAMİ BABA, Ahmet | d. 1847 - ö. 1927 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Alper Beşe | d. 30 Eylül 1983 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Gülçin Alpöge | d. 21 Aralık 1935 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Özgür Göreçki | d. 04 Nisan 1984 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Fazlı Necip | d. 21 Nisan 1864 - ö. 19 Haziran 1932 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Abdülhamit Niyazi Çıkıntaş | d. 1856 - ö. 11 Ocak 1934 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Ali Kâmi Akyüz | d. 1873 - ö. 11 Mart 1945 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Tâlibî, Şeyh Hasan Tâlibî Dede | d. ? - ö. 1717-1718 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | KÂMÎ, Hasan Çelebi | d. ? - ö. 1544 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HASAN, Hasan İskenderî | d. 1947 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |