Ziya (Trabzon)

Ziyâ
(d. 1858 / ö. 28 Ocak 1921)
Şair, Yazar, Memur
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Trabzon’da doğdu. İsmi Yusuf Ziya’dır. Babası Berber Pîr lakabıyla tanınmıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra memuriyete başlayan Yusuf Ziya, Trabzon’da uzun süre icra memurluğu yapmıştır. Zatürre hastalığına yakalanarak 28 Ocak 1921’de Trabzon’da vefat etmiştir.

Şiirlerinde Ziyâ mahlasını kullanan şairin Dîvân, Istılâhât-ı Sûfiyye, Seyahatnâme-i İstiğrâbiyye isimlerinde üç eseri vardır. Eserleri basılmadığı için muhtevaları hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Günümüze erişen şiirleri arasında gazeller, koşmalar ve tarih manzumeleri yer almaktadır. Klasik şiir tarzını yaşadığı devirde devam ettiren ve kaynaklarda hacimli bir dîvânı olduğu bildirilen Yusuf Ziya, dînî-tasavvufî şiirlerin yanı sıra halk şiiriyle de ilgilenmiş, koşma nazım şekliyle şiirler kaleme almıştır. Özellikle tarih düşürme hususunda maharetli olan şair, devrinde Trabzon’da vefat etmiş bazı şahısların ölümüne tarihler düşürmüştür. Klasik edebiyatın inceliklerine vâkıf olan Ziyâ, aruz kusurlarından âzâde bir dil ve hakîmâne bir üsluba sahiptir. Halk şiiri sahasında hece ölçüsüyle yazılmış manzumeleri âşıkâne tarzdadır.

Kaynakça

Akbulut, Ömer (1952). Trabzon Şairleri. Trabzon: Trabzon İlini Kalkındırma Cemiyeti Neşri.

Duman, Mustafa (1992). “ Trabzon Halk Şairleri”, Kıyı. S.72, Trabzon (Mart 1992). s. 16.

Duman, Mustafa (1995). Trabzon Halk Şairleri. İstanbul: Anadolu Sanat Yay.

Gür, Süleyman (2018), “Osmanlı Döneminde Yetişen Trabzonlu Müellifler Ve Eserleri: Bir Literatür Tespiti Denemesi”, Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Volume 5, Sayı 1, s. 221.

Uraz, Murat (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri. İstanbul: Sühulet Kütüphanesi, s. 168-173.

Uraz, Murat (1940). Türk Edip ve Şairleri. C. 4. İstanbul: Tefeyyüz Kitabevi. s. 72.

Yüksel, Murat (1993). Geçmişten Günümüze Trabzon Şairleri. C.1. Trabzon: Yunus Dergisi Yay. s. 337.

Yüksel, Murat (2000). Trabzon’da Türk-İslâm Eserleri ve Kitâbeler, Trabzon Belediyesi Kültür Yayınları.

Yüksel, Murat (2007). “Ziya” Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi, Ankara: AKMB Yay., C. 8, s. 735.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 27.08.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Dîvân- / --Şiir
Istılahât-ı Sûfiyye- / --Diğer
Seyahatnâme-i İstiğrâbiyye- / --Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sami Ateşd. 1950 - ö. 10 Haziran 1993Doğum YeriGörüntüle
2FITNAT, Hazinedar-zâde Fıtnat Mehveş Hanım, Trabzonlud. 1830-31 - ö. 1909Doğum YeriGörüntüle
3HÂLİS, Trabzonlud. ? - ö. 1829 ds.Doğum YeriGörüntüle
4CEMÂLÎ, Ahmedd. 1858? - ö. 1913-1914?Doğum YılıGörüntüle
5MESLEKÎ, Mustafa Bekird. 1858 - ö. 1930Doğum YılıGörüntüle
6ATE SULTAN/SONAd. 1858 - ö. 1968Doğum YılıGörüntüle
7DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celald. 1895 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
8FATMA KAMİLE HANIMd. 1839 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
9KÂŞİF, Hafız Mehmed Kâşif Efendid. 1863 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
10Meray Dalamand. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Elçin Hüseyinbeylid. 23 Aralık 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Nuran Turand. 1938 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Selim Nüzhet Gerçekd. 1891 - ö. 12 Aralık 1945Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Akın Tahir Karauğuzd. 1898 - ö. 4 Haziran 1982Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Vedat Nedim Törd. 1897 - ö. 8 Nisan 1985Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZİYÂ'Îd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Ziya İlhan Zaimoğlud. 1912 - ö. 25 Ağustos 1965Madde AdıGörüntüle
18Safveti Ziyad. 1875 - ö. 25 Temmuz 1929Madde AdıGörüntüle