Hüsnü Açıksöz

(d. 1896 / ö. 27 Ağustos 1939)
Gazeteci, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bulgaristan’ın Kırcaali şehrinde doğdu. Babasının memuriyeti dolayısıyla İlk ve ortaokulu Çerkeş’te, liseyi Kastamonu Sultanisinde bitirdi. Vatanî görevini 1915'te Kafkas cephesinde yerine getirdi. Milli Mücadele’ye destek vermek amacıyla 15 Haziran 1919’da Kastamonu’da Açıksöz gazetesini kurdu, 1931’e kadar yayımladı. 19 Mayıs 1937’de Doğrusöz gazetesini çıkarmaya başladı. 1930’da Serbest Fırkanın il örgütü ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı. Kastamonu’da önce valilikte sonra Darülhilafe Medresesi'nde çalıştı. Bir süre İmam-Hatip ve Sanat Mekteplerinde Türkçe ve tarih öğretmenliği yaptı. 1939’da CHP’den Kastamonu milletvekili seçildi. Aynı yıl 27 Ağustos 1939’da İstanbul’da vefat etti ve Feriköy Mezarlığına defnedildi.

Hüsnü Açıksöz, Açıksöz'teki yazılarında bağımsızlığı savunur, vatanseverliği ve Türklük şuurunu işler. Açıksöz Milli Mücadele’ye destek vermekle kalmayıp siyaset, kültür ve sanat konularındaki yazıları ile de halkı aydınlatır. Gazetede İsmail Habib Sevük, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Ahmet Talat Onay, Mustafa Necati, Zeki Ömer Defne, Fazıl Berki Tümtürk, Orhan Şaik Gökyay, Arif Nihat Asya, Rıfat Ilgaz gibi önemli isimlerin yazı ve şiirleri yayımlanır. Ayrıca İstiklal Marşımız Sebilürreşat’ta yayımlandıktan dört gün sonra 21 Şubat 1921’de Açıksöz’de de neşredilir. 1933’te İstiklal Harbinde Kastamonu adlı belge niteliğindeki eseri yayımlanır. Burada yaşadıklarını, gördüklerini anlatır; o zaman kurulan dernekler ve Kastamonu’ya gelip giden önemli kişiler hakkında bilgiler verir. Bunun dışında Başefendi ve Kim Kimi Yola Getirdi adlı iki de piyesi vardır. İhsan Ozanoğlu, Hüsnü Açıksöz’ün on beş kadar basılmamış eserinin olduğunu ifade eder ancak bunlar hakkında herhangi bir bilgi yoktur.

Kaynakça

Eski, Mustafa (2008). Hüsnü Açıksöz’ün Makaleleri, Kastamonu Valiliği Yayınları.

Eski, Mustafa (2012). Kent Kültürünün Oluşmasında Basının Görevi: Kastamonu Örneği, Dört Öge, S. 1, 141-152.

Eski, Mustafa (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Gazeteciliği, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 29-42.

Hasdedeoğlu, Onur (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Yazılarında Kullandığı Dil ve Üslup, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 87-98.

Oktay, Ahmet vd. (2005). Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923-1940, Cilt 1, 5. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Tural, Sadık vd. (2002). Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi, Cilt 1, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.

Yılmaz, Mehmet Serhat (2016). Açıksöz Gazetesinde Yazı Yazan Önemli Şahsiyetler, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 43-64.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: KAMİL PARIN
Yayın Tarihi: 21.01.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İstiklal Harbinde KastamonuKastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu1933Hatıra
BaşefendiAçıksöz Matbaası / Kastamonu1934Tiyatro
Kim Kimi Yola GetirdiAçıksöz Matbaası / Kastamonu1934Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mustafa Bayramalid. 1938 - ö. 2018Doğum YeriGörüntüle
2Şefika Refikd. 1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ömer Osman Erendorukd. 12 Şubat 1934 - ö. 19 Ekim 2006Doğum YeriGörüntüle
4Salih Zeki Aktayd. 1896 - ö. 21 Mart 1971Doğum YılıGörüntüle
5Hayriye Melek Huncd. 1896 - ö. 25 Ekim 1963Doğum YılıGörüntüle
6MİKAYIL (BOZALKANLI) BAYRAMOVd. 1896 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7AHMET AĞAOĞLUd. 1869 - ö. 19 Mayıs 1939Ölüm YılıGörüntüle
8Sadık Vicdani Kayıkçıoğlud. 9 Kasım 1866 - ö. 22 Ekim 1939Ölüm YılıGörüntüle
9HACI HOCAd. 1849? - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
10Gülen İpek Abalıd. 08 Nisan 1980 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Zehra Tapunçd. 08 Aralık 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Hayrettin Orhanoğlud. 13 Şubat 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Yunus Nadi Abalıoğlud. 1879 - ö. 28 Mart 1945Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Sadettin Nüzhet Ergund. 1899/1901 - ö. 25 Nisan 1946Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Cevat Neciboğlud. 1893 - ö. 1958Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Hüsnü A. Gökseld. 1919 - ö. 2001Madde AdıGörüntüle
17CEMİLE, Cemile Açıksöz Kamburd. 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ERTÜRK, Hüsnü Ertürkd. 1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle