Hüsnü Açıksöz

(d. 1896 / ö. 27 Ağustos 1939)
Gazeteci, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bulgaristan’ın Kırcaali şehrinde doğdu. Babasının memuriyeti dolayısıyla İlk ve ortaokulu Çerkeş’te, liseyi Kastamonu Sultanisinde bitirdi. Vatanî görevini 1915'te Kafkas cephesinde yerine getirdi. Milli Mücadele’ye destek vermek amacıyla 15 Haziran 1919’da Kastamonu’da Açıksöz gazetesini kurdu, 1931’e kadar yayımladı. 19 Mayıs 1937’de Doğrusöz gazetesini çıkarmaya başladı. 1930’da Serbest Fırkanın il örgütü ve Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurucuları arasında yer aldı. Kastamonu’da önce valilikte sonra Darülhilafe Medresesi'nde çalıştı. Bir süre İmam-Hatip ve Sanat Mekteplerinde Türkçe ve tarih öğretmenliği yaptı. 1939’da CHP’den Kastamonu milletvekili seçildi. Aynı yıl 27 Ağustos 1939’da İstanbul’da vefat etti ve Feriköy Mezarlığına defnedildi.

Hüsnü Açıksöz, Açıksöz'teki yazılarında bağımsızlığı savunur, vatanseverliği ve Türklük şuurunu işler. Açıksöz Milli Mücadele’ye destek vermekle kalmayıp siyaset, kültür ve sanat konularındaki yazıları ile de halkı aydınlatır. Gazetede İsmail Habib Sevük, İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Ahmet Talat Onay, Mustafa Necati, Zeki Ömer Defne, Fazıl Berki Tümtürk, Orhan Şaik Gökyay, Arif Nihat Asya, Rıfat Ilgaz gibi önemli isimlerin yazı ve şiirleri yayımlanır. Ayrıca İstiklal Marşımız Sebilürreşat’ta yayımlandıktan dört gün sonra 21 Şubat 1921’de Açıksöz’de de neşredilir. 1933’te İstiklal Harbinde Kastamonu adlı belge niteliğindeki eseri yayımlanır. Burada yaşadıklarını, gördüklerini anlatır; o zaman kurulan dernekler ve Kastamonu’ya gelip giden önemli kişiler hakkında bilgiler verir. Bunun dışında Başefendi ve Kim Kimi Yola Getirdi adlı iki de piyesi vardır. İhsan Ozanoğlu, Hüsnü Açıksöz’ün on beş kadar basılmamış eserinin olduğunu ifade eder ancak bunlar hakkında herhangi bir bilgi yoktur.

Kaynakça

Eski, Mustafa (2008). Hüsnü Açıksöz’ün Makaleleri, Kastamonu Valiliği Yayınları.

Eski, Mustafa (2012). Kent Kültürünün Oluşmasında Basının Görevi: Kastamonu Örneği, Dört Öge, S. 1, 141-152.

Eski, Mustafa (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Gazeteciliği, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 29-42.

Hasdedeoğlu, Onur (2016). Hüsnü Açıksöz’ün Yazılarında Kullandığı Dil ve Üslup, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 87-98.

Oktay, Ahmet vd. (2005). Cumhuriyet Ansiklopedisi 1923-1940, Cilt 1, 5. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.

Tural, Sadık vd. (2002). Türk Dünyası Edebiyatçılar Ansiklopedisi, Cilt 1, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.

Yılmaz, Mehmet Serhat (2016). Açıksöz Gazetesinde Yazı Yazan Önemli Şahsiyetler, Millî Mücadele’nin Anadolu’daki Basın Bayraktarı Hüsnü Açıksöz, Ed. Arzu Cihangir, İstanbul: Basın İlan Kurumu Yayınları, 43-64.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: KAMİL PARIN
Yayın Tarihi: 21.01.2020
Güncelleme Tarihi: 16.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
İstiklal Harbinde KastamonuKastamonu Vilayet Matbaası / Kastamonu1933Hatıra
BaşefendiAçıksöz Matbaası / Kastamonu1934Tiyatro
Kim Kimi Yola GetirdiAçıksöz Matbaası / Kastamonu1934Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şefika Refikd. 1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Nuri Turgut Adalıd. 1922 - ö. 9 Ağustos 2004Doğum YeriGörüntüle
3Gürsel Dönmezd. 01 Temmuz 1964 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4EFKÂRÎ/MUSTAFA, Mustafa Öztemizd. 1896 - ö. 16.06.1976Doğum YılıGörüntüle
5KOCA, Koca Kurban Oğlu Kuliyevd. 1896/1900 - ö. 1942/1957Doğum YılıGörüntüle
6İKRAMÎ (ÇERÇİ/KARACAOĞLAN), Mehmet Gündoğand. 1896 - ö. 1954Doğum YılıGörüntüle
7FİRAKÎ, Cennetoğlu Abdullahd. 1854 - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
8HACI HOCAd. 1849? - ö. 1939Ölüm YılıGörüntüle
9Sadık Vicdani Kayıkçıoğlud. 9 Kasım 1866 - ö. 22 Ekim 1939Ölüm YılıGörüntüle
10Semih Sergend. 11 Mayıs 1931 - ö. 6 Ağustos 2022MeslekGörüntüle
11Cem Yılmaz Turand. 1976 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Vedat Günyold. 16 Mart 1911 - ö. 9 Temmuz 2004MeslekGörüntüle
13Haşim (Yenişehirli)d. 1860 - ö. 25 Kasım 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Mehmet Memduh Paşad. 1839 - ö. 1925Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Belkıs Sami Boyard. 1894 - ö. 14 Mayıs 1966Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Arif Damard. 1925 - ö. 20 Ekim 2010Madde AdıGörüntüle
17CEMİLE, Cemile Açıksöz Kamburd. 1953 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Hasan Hüsnü Durgund. 1944 - ö. ?Madde AdıGörüntüle