Madde Detay

Ali Haydar Bey, 1300/1884 yılında Elazığ'a bağlı bir semt olan Kesirik'te dünyaya geldi. Babası İbrâhim Bey, dedesi Çırpanlı Mustafa Paşa'dır. Annesi Fatma Hanım, Elazığ'da bir müddet idare başkâtipliğinde bulunan Kinedericli (Elazığ'ın merkeze bağlı bir köyü) Bekir Efendi'nin kızıdır. İlk eğitimini Kesirik'te mahalle mektebinde başlayan Ali Haydar, bir müddet de Harput medreselerine devam etti. Burada bilhassa Kâmil Paşa Medresesi'nde Hacı Hâmid Efendi ve oğlu Kemâl Efendi'den ders gördü. Bir müddet sonra medreseyi terk edip evine çekildi. Tahsili uzun sürmedi. Dönemin önemli mutasavvıflarından Bey-zâde Ali Rızâ Efendi'ye intisap etti. Eğitimde olduğu gibi tasavvufta da istikrar gösteremeyen Ali Haydar, tarikat yolunda da uzun çalışmadı. Ali Haydar Bey'in aydın bir aile çevresi vardı. Eğitimini yarım bıraksa da okumayı bırakamadı. İstanbul'dan getirttiği dinî, felsefi, sosyal konulu kitapları okudu. Ali Haydar Bey Elazığ Matbaa müdür oldu. Bundan önce de Vilayet Gazetesi'nde makale ve şiirleri yayımlandı. Gençleri yazı yazmaya teşvik etti. I. Dünya Savaşı sıralarında 27 Haziran 1917/1333 yılında vefat etti. Hiç evlenmeyen Ali Haydar Bey'in kabri Elazığ'a bağlı Monik'e giden yolda imiş.

Makale, tenkit ve manzumelerini Mamuretülaziz gazetesinde yayımladı. Bunların dışında matbu eseri yoktur. Şiirlerinde divan şairlerinden Fuzûlî ve Nedîm yeni edebiyat şairlerinden ise Servet-i Fünûn'un en önemli temsilcisi Fikret'in etkisinde kaldı. Hatta Fikret'in Mezarına adlı bir mazume de kaleme aldı (Onur 1988: 170).

Onur, M. Naci (1988). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: İzzet Paşa Vakfı Yay.

Fikret'in Mezarına

Ey medfen-i pür-nefhası sîmâ-yı kemâlin

Ey magrib-i feyyâz-ı dehâ şimdi seninle

Nâsûtu geçip çıkmada Lâhût-ı berîne

Bir zemzeme bir hâtıra bir feyz-i mukarrer

Âgûş-ı niyâzında gezer bir yere inmez

Bir hâtıra yoktur ana benzer ve fürûzân

Bir şey ki sunûh eyleye vicdân-ı hazîne

Bir zemzeme gelmez daha irfâna bir öyle

Sanat ki hafayâ-yı tabiat gibi perrân

Medfen sana tevdi edilen naş-ı vakûrun

Mahiyeti yıldızlara çarpar geçer de

Tâ samt-ı serâirde açar bir yeni hande

Makber onu sen bilmelisin sendeki nurun

Her leması her zerresi her feyzi büyüktür

Ecrâm-ı semâ pîş-i kemâlinde sönüktür

(Onur, M. Naci (1988). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: İzzet Paşa Vakfı Yay. 178.)