Madde Detay
ALİ HAYDAR BEY, Çırpanlı-zâde
(d. 1300/1884 - ö. 1333/1917)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Haydar Bey, 1300/1884 yılında Elazığ'a bağlı bir semt olan Kesirik'te dünyaya geldi. Babası İbrâhim Bey, dedesi Çırpanlı Mustafa Paşa'dır. Annesi Fatma Hanım, Elazığ'da bir müddet idare başkâtipliğinde bulunan Kinedericli (Elazığ'ın merkeze bağlı bir köyü) Bekir Efendi'nin kızıdır. İlk eğitimini Kesirik'te mahalle mektebinde başlayan Ali Haydar, bir müddet de Harput medreselerine devam etti. Burada bilhassa Kâmil Paşa Medresesi'nde Hacı Hâmid Efendi ve oğlu Kemâl Efendi'den ders gördü. Bir müddet sonra medreseyi terk edip evine çekildi. Tahsili uzun sürmedi. Dönemin önemli mutasavvıflarından Bey-zâde Ali Rızâ Efendi'ye intisap etti. Eğitimde olduğu gibi tasavvufta da istikrar gösteremeyen Ali Haydar, tarikat yolunda da uzun çalışmadı. Ali Haydar Bey'in aydın bir aile çevresi vardı. Eğitimini yarım bıraksa da okumayı bırakamadı. İstanbul'dan getirttiği dinî, felsefi, sosyal konulu kitapları okudu. Ali Haydar Bey Elazığ Matbaa müdür oldu. Bundan önce de Vilayet Gazetesi'nde makale ve şiirleri yayımlandı. Gençleri yazı yazmaya teşvik etti. I. Dünya Savaşı sıralarında 27 Haziran 1917/1333 yılında vefat etti. Hiç evlenmeyen Ali Haydar Bey'in kabri Elazığ'a bağlı Monik'e giden yolda imiş.
Makale, tenkit ve manzumelerini Mamuretülaziz gazetesinde yayımladı. Bunların dışında matbu eseri yoktur. Şiirlerinde divan şairlerinden Fuzûlî ve Nedîm yeni edebiyat şairlerinden ise Servet-i Fünûn'un en önemli temsilcisi Fikret'in etkisinde kaldı. Hatta Fikret'in Mezarına adlı bir mazume de kaleme aldı (Onur 1988: 170).
Kaynakça
Onur, M. Naci (1988). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: İzzet Paşa Vakfı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 24.05.2014Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Fikret'in Mezarına
Ey medfen-i pür-nefhası sîmâ-yı kemâlin
Ey magrib-i feyyâz-ı dehâ şimdi seninle
Nâsûtu geçip çıkmada Lâhût-ı berîne
Bir zemzeme bir hâtıra bir feyz-i mukarrer
Âgûş-ı niyâzında gezer bir yere inmez
Bir hâtıra yoktur ana benzer ve fürûzân
Bir şey ki sunûh eyleye vicdân-ı hazîne
Bir zemzeme gelmez daha irfâna bir öyle
Sanat ki hafayâ-yı tabiat gibi perrân
Medfen sana tevdi edilen naş-ı vakûrun
Mahiyeti yıldızlara çarpar geçer de
Tâ samt-ı serâirde açar bir yeni hande
Makber onu sen bilmelisin sendeki nurun
Her leması her zerresi her feyzi büyüktür
Ecrâm-ı semâ pîş-i kemâlinde sönüktür
(Onur, M. Naci (1988). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: İzzet Paşa Vakfı Yay. 178.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 24.05.2014Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Fikret'in Mezarına
Ey medfen-i pür-nefhası sîmâ-yı kemâlin
Ey magrib-i feyyâz-ı dehâ şimdi seninle
Nâsûtu geçip çıkmada Lâhût-ı berîne
Bir zemzeme bir hâtıra bir feyz-i mukarrer
Âgûş-ı niyâzında gezer bir yere inmez
Bir hâtıra yoktur ana benzer ve fürûzân
Bir şey ki sunûh eyleye vicdân-ı hazîne
Bir zemzeme gelmez daha irfâna bir öyle
Sanat ki hafayâ-yı tabiat gibi perrân
Medfen sana tevdi edilen naş-ı vakûrun
Mahiyeti yıldızlara çarpar geçer de
Tâ samt-ı serâirde açar bir yeni hande
Makber onu sen bilmelisin sendeki nurun
Her leması her zerresi her feyzi büyüktür
Ecrâm-ı semâ pîş-i kemâlinde sönüktür
(Onur, M. Naci (1988). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: İzzet Paşa Vakfı Yay. 178.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020Eserlerinden Örnekler
Fikret'in Mezarına
Ey medfen-i pür-nefhası sîmâ-yı kemâlin
Ey magrib-i feyyâz-ı dehâ şimdi seninle
Nâsûtu geçip çıkmada Lâhût-ı berîne
Bir zemzeme bir hâtıra bir feyz-i mukarrer
Âgûş-ı niyâzında gezer bir yere inmez
Bir hâtıra yoktur ana benzer ve fürûzân
Bir şey ki sunûh eyleye vicdân-ı hazîne
Bir zemzeme gelmez daha irfâna bir öyle
Sanat ki hafayâ-yı tabiat gibi perrân
Medfen sana tevdi edilen naş-ı vakûrun
Mahiyeti yıldızlara çarpar geçer de
Tâ samt-ı serâirde açar bir yeni hande
Makber onu sen bilmelisin sendeki nurun
Her leması her zerresi her feyzi büyüktür
Ecrâm-ı semâ pîş-i kemâlinde sönüktür
(Onur, M. Naci (1988). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: İzzet Paşa Vakfı Yay. 178.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Fikret'in Mezarına
Ey medfen-i pür-nefhası sîmâ-yı kemâlin
Ey magrib-i feyyâz-ı dehâ şimdi seninle
Nâsûtu geçip çıkmada Lâhût-ı berîne
Bir zemzeme bir hâtıra bir feyz-i mukarrer
Âgûş-ı niyâzında gezer bir yere inmez
Bir hâtıra yoktur ana benzer ve fürûzân
Bir şey ki sunûh eyleye vicdân-ı hazîne
Bir zemzeme gelmez daha irfâna bir öyle
Sanat ki hafayâ-yı tabiat gibi perrân
Medfen sana tevdi edilen naş-ı vakûrun
Mahiyeti yıldızlara çarpar geçer de
Tâ samt-ı serâirde açar bir yeni hande
Makber onu sen bilmelisin sendeki nurun
Her leması her zerresi her feyzi büyüktür
Ecrâm-ı semâ pîş-i kemâlinde sönüktür
(Onur, M. Naci (1988). Harputlu Divan Şairleri. Elazığ: İzzet Paşa Vakfı Yay. 178.)
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | DİLŞAD HANIM | d. 1901 - ö. 16.12.1985 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | GARÎBÎ, Hoşağası Hacı Paşa, Mustafa Efendi | d. 1829 - ö. 1899 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | Sıtkı Salih Gör | d. 02 Eylül 1934 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | YEDİHARF, Hasan Hüseyin Şahin | d. 1884 - ö. 1938 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | Şerif Kemal | d. 27 Şubat 1884 - ö. 22 Aralık 1942 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | AVAZ, Avaz Otar | d. 1884 - ö. 1919 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | Mizancı Murad | d. 1854 - ö. 1917 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | RİF’AT, Hasan Rif’at Efendi | d. 1847 - ö. 1917 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | HÜDAÎ, Hüseyin | d. 1855-1860? - ö. 1914-1917? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | MÂ'İL, Takıyeddîn, Molla Taki | d. 1868-69 - ö. 1914-15? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 11 | İHSÂN, Rizeli | d. ? - ö. 1920? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 12 | KÂBİL, Muhittîn | d. 1834-35? - ö. 1909-10 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 13 | ATÛFÎ | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 14 | BAHRÎ, Köprüvî Yûsuf Bahrî bin Mehmed | d. 1750 - ö. 1829 | Madde Adı | Görüntüle |
| 15 | MÛSÂ KÂZIM EFENDİ | d. 1858-59 - ö. 1920 | Madde Adı | Görüntüle |