Arab-zâde, Mehmed Müttakî Efendi

(d. ?/? - ö. 992/1584)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed olan Müttakî, Kudüslüdür. Kudsî mahlasını kullanan Arab-zâde Efendi’nin oğlu, Bostan Efendi’nin torunudur. Kendisine ecdadından miras kalan ilim ve irfanın tahsilinde çok çalışıp çabalamış bir genç idi. Fizikî güzelliği ile meşhurdu. Hastalıklarından kurtulmak için Çin otlarından içmeye başlamış fakat veba hastalığından 992/1584 yılında vefat etmiştir. Müttakî kıldı bugün azm-i bekâ” mısraı onun vefatı için Cinânî tarafından söylenmiştir. Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Müttakî’nin şiirlerini onun bazı fizikî özelliklerinden yola çıkarak anlatır: Kaşları ve gönül çekici çehresi gibi zarif hayalleri, inci gibi muntazam dizilmiş dişleri gibi düzenli kelimeleri ve cihanı fetheden yüzü gibi meşhur beyitleri vardır (Sungurhan 2009: 243).

Kaynakça

Akbayar Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

M. Şemseddin Sami (1306-16/1889-93).Kâmûsü'l-Alam. C. I-VI.İstanbul.

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0[erişim tarihi 06.03.2014]

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10733,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi 06.03.2014]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. KADRİ HÜSNÜ YILMAZ
Yayın Tarihi: 14.03.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Ahvâlümi ‘arz itmege hîç düşmedi fırsat

Bir lahza yanumdan benüm ayrılmadı firkat

 

‘Akl u dil ü sabr oldı revan bezm-i gam içre

Ey cân melâmetzede kaldı sana sohbet

 

Derdünle ya öldür ya visâlünle kıl ihyâ

Ey rûh-ı revân ikisi de cânuma minnet

 

Teşbîh ider oldı şu’arâ mûya miyânın

Ey Müttakî şimdi katı inceldi nezâket 

(Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi,Tezkiretü'ş-Şu’arâ. 244.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ahmet Kutsi Tecerd. 4 Eylül 1901 - ö. 22 Temmuz 1967Doğum YeriGörüntüle
2AYŞEd. 1868/1869 - ö. 30.06.1932Doğum YeriGörüntüle
3KUDSÎ, Nişancı-zâde/Ramazan-zâde Seyyid Mehmed Kudsî Efendid. 1574 veya 1565 - ö. Aralık 1621 veya Mart-Nisan 1616Doğum YeriGörüntüle
4MU’ÎDÎ, Mu’îd-zâde Mehmed Mu’îdî Ef. b. Şam Müftüsü Maraşlı Mehmed Ef. b. Mu’îd-zâde Abdülaziz Ef b. Abdurrahman Ef. b. Yusuf Ef. b. Bektûtd. ? - ö. 1584Ölüm YılıGörüntüle
5AHMED, Kaytas-zâded. ? - ö. 1584-85Ölüm YılıGörüntüle
6MAKÂLÎ, Mehmed Çelebid. ? - ö. 1584Ölüm YılıGörüntüle
7RÂŞİD, Râşid Mehmed Beğd. ? - ö. 3 Mayıs 1804MeslekGörüntüle
8NAZÎR, İbrahim Çelebid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
9MEZÂKÎ, İbrahim Mezâkî Efendid. ? - ö. 1650MeslekGörüntüle
10MUSTAFA, Mustafa Çelebid. ? - ö. 16. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11TEVFİK, Tevfik Efendid. ? - ö. 1601Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12VUSLATÎ, Vuslatî Çelebid. ? - ö. 1588-89Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HAMDÎ, Mustafâ Hamdî Efendid. 1825 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14HÂLETÎ, Seyyid Mehmed Hâletî Efendi bin Şeyh Ali Sufûtî Efendi bin Şeyh Ahmed Hayâlî Efendi bin Şeyh Seyyid İbrâhîm Gülşenîd. 1552 - ö. 1581Madde AdıGörüntüle
15FİKRÎ, Bülbül-zâde Abdullah Fikrî Efendid. ? - ö. 1643-44Madde AdıGörüntüle