Arab-zâde, Mehmed Müttakî Efendi

(d. ?/? - ö. 992/1584)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Mehmed olan Müttakî, Kudüslüdür. Kudsî mahlasını kullanan Arab-zâde Efendi’nin oğlu, Bostan Efendi’nin torunudur. Kendisine ecdadından miras kalan ilim ve irfanın tahsilinde çok çalışıp çabalamış bir genç idi. Fizikî güzelliği ile meşhurdu. Hastalıklarından kurtulmak için Çin otlarından içmeye başlamış fakat veba hastalığından 992/1584 yılında vefat etmiştir. Müttakî kıldı bugün azm-i bekâ” mısraı onun vefatı için Cinânî tarafından söylenmiştir. Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Müttakî’nin şiirlerini onun bazı fizikî özelliklerinden yola çıkarak anlatır: Kaşları ve gönül çekici çehresi gibi zarif hayalleri, inci gibi muntazam dizilmiş dişleri gibi düzenli kelimeleri ve cihanı fetheden yüzü gibi meşhur beyitleri vardır (Sungurhan 2009: 243).

Kaynakça

Akbayar Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

M. Şemseddin Sami (1306-16/1889-93).Kâmûsü'l-Alam. C. I-VI.İstanbul.

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi, Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10739,tsmetinbpdf.pdf?0[erişim tarihi 06.03.2014]

Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkiretü'ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10733,metinpdf.pdf?0 [erişim tarihi 06.03.2014]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. KADRİ HÜSNÜ YILMAZ
Yayın Tarihi: 14.03.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Ahvâlümi ‘arz itmege hîç düşmedi fırsat

Bir lahza yanumdan benüm ayrılmadı firkat

 

‘Akl u dil ü sabr oldı revan bezm-i gam içre

Ey cân melâmetzede kaldı sana sohbet

 

Derdünle ya öldür ya visâlünle kıl ihyâ

Ey rûh-ı revân ikisi de cânuma minnet

 

Teşbîh ider oldı şu’arâ mûya miyânın

Ey Müttakî şimdi katı inceldi nezâket 

(Sungurhan-Eyduran Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi,Tezkiretü'ş-Şu’arâ. 244.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AHMED, Şeyh Gazzî Ahmed Efendid. 1644-1645 - ö. 27.01.1738Doğum YeriGörüntüle
2KUDSÎ, Nişancı-zâde/Ramazan-zâde Seyyid Mehmed Kudsî Efendid. 1574 veya 1565 - ö. Aralık 1621 veya Mart-Nisan 1616Doğum YeriGörüntüle
3AYŞEd. 1868/1869 - ö. 30.06.1932Doğum YeriGörüntüle
4FİKRÎ, Derviş Fikrîd. ? - ö. 1584Ölüm YılıGörüntüle
5GARÂMÎd. 1500 - ö. 1584/1586 ?Ölüm YılıGörüntüle
6MU’ÎDÎ, Mu’îd-zâde Mehmed Mu’îdî Ef. b. Şam Müftüsü Maraşlı Mehmed Ef. b. Mu’îd-zâde Abdülaziz Ef b. Abdurrahman Ef. b. Yusuf Ef. b. Bektûtd. ? - ö. 1584Ölüm YılıGörüntüle
7VEHBÎ, Derviş İbrahim Vehbî Efendid. ? - ö. 1801-02MeslekGörüntüle
8CEZBÎ, İbrahim Efendid. ? - ö. 1748MeslekGörüntüle
9VUKÛFÎ, Pîr Muhammedd. ? - ö. III. Murad devrinde hayattaMeslekGörüntüle
10RASÎHÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11NA'ÎMÎ, Naîmî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12NEYLÎ, Küçük Lütfullâh Beyzâde Mehmed Neylî Efendid. ? - ö. 1588Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HİLMÎ, Feyzî-zâde Hilmî Efendid. 1810? - ö. 1854Madde AdıGörüntüle
14ÖRFÎ, Kerküklüd. 1832 - ö. 1889Madde AdıGörüntüle
15ŞEMSÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle