Bert İzmailoviç Gurtuyev

(d. 1910 / ö. 2001)
Şair, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1910’da, Balkar köylerinden Ak-Suv’da doğdu. Küçük yaşlarda öksüz ve yetim kaldı, ırgat olarak çalıştı. İlk eğitimini dayısı Binaslan’dan alarak Arapça okuma yazmayı öğrendi. 1925’te Nalçik’teki çocuk bakım evine gönderildi ve ideolojik bir eğitim aldı. 1931’de Pedagoji Okulu'nu bitirdi. 1948’e kadar Kırgızistan’da öğretmenlik ve Eğitim Bakanlığı'na bağlı kurumlarda görev yaptı. 1948’den 1956’ya kadar Kırgızistan’ın Kant kasabasındaki lisede tedrisat müdürü ve okul müdürü olarak görev yaptı. 1957-1959’da Kabartay-Malkar Sovyet Sosyalist Özerk Cumhuriyeti Yazarlar Birliği Kurumu'nun sorumlu sekreterliği görevinde bulundu. 2001’de vefat etti.

İlk şiirlerini 1928’de yazmaya başladı. Bu şiirler Karahalk ve Lenin’in Bayrağı gazetelerinde yayımlandı. İlk şiirlerinde Malkar toplumunda Sovyet devrimi öncesindeki olayları, sınıf mücadelelerini anlatmıştır. Eserlerinde sıklıkla Sovyet rejimini övmüş, rejim karşıtlarını eleştirmiştir. Ayrıca şiirlerinde II. Dünya Savaşı ve savaşın anlamsızlığı konularına yer vermiştir. Roman ve hikâyelerinde soydaşlarının yaşamını, psikolojilerini, hayatın ince detaylarını aktarmıştır. Bu özelliklere sahip olan Bekir adlı hikâyesi Malkar sahasında, hikâye türündeki ilk eser olarak kabul edilmektedir. Sürgün yıllarını Kırgızistan’da geçiren Gurtuyev Kafkasya’ya döndükten sonra Malkar halkının edebiyatını yeniden canlandırmaya çalışmıştır.

Kaynakça

(2004). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. Ankara: AKMB Yay. C. IV. s. 232-233.

Tavkul, Ufuk (2004). “Modern Karaçay-Malkar Edebiyatının Doğuşu ve Gelişmesi (19. Yüzyılın Sonlarından 1940’lı Yıllara Kadar)”. Kırım Dergisi. S. 12. s. 47-54.

Yılmaz, Salih (2014). “2013’te Türk Dünyası”. Türkiye Kültür ve Sanat Yıllığı (Ed. Osman Özbahçe). Ankara: Türkiye Yazarlar Birliği Yayınları. s. 49-78

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARİF KESKİN
Yayın Tarihi: 29.05.2019
Güncelleme Tarihi: 29.10.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Kızıl Önle/Krasnıye Golosa? / Nalçik1935Şiir
Yasnoye Utro? / Nalçik1958Şiir
Carık Toy? / ?1958Şiir
Svetliye Dali? / Nalçik1960Şiir
Adilgeriy? / Nalçik1961Roman
Sredi Druzey? / Nalçik1963Şiir
Cangı Talisman? / ?1970Şiir
Navetreçu Livnyu? / Nalçik1972Şiir
Moya Pesnya? / Nalçik1973Şiir
Gorı Zovut? / Nalçik1974Şiir
Çaşa Drujbi? / Nalçik1985Şiir
Mardakemle? / Nalçik1990Tiyatro
İzbrannoye? / Nalçik1993Diğer
Miniatyurı? / ?1998Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Harid Fedaid. 12 Ekim 1930 - ö. 13 Ekim 2017Doğum YeriGörüntüle
2Ragıp Şevki Yeşimd. 1910 - ö. 12 Şubat 1971Doğum YılıGörüntüle
3Hamdi Olcayd. 1910 - ö. 2 Temmuz 1986Doğum YılıGörüntüle
4FETULLA İBAD OĞLU ALLAHVERDİYEVd. 1910 - ö. 1943Doğum YılıGörüntüle
5KUL CEVRİ, Nejat Birdoğand. 1934 - ö. 2001Ölüm YılıGörüntüle
6Necati Cumalıd. 13 Ocak 1921 - ö. 10 Ocak 2001Ölüm YılıGörüntüle
7HASAN ÖZKANd. 1925 - ö. 17.02.2001Ölüm YılıGörüntüle
8Kemal Edip Kürkçüoğlud. 1902 - ö. 14 Nisan 1977MeslekGörüntüle
9Ali Balkızd. 9 Mart 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
10Ercümend Behzad Lavd. 15 Kasım 1903 - ö. 18 Mayıs 1984MeslekGörüntüle
11İsmail Gaspıralıd. 21 Mart 1851 - ö. 24 Eylül 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Nevzat Mehmet Fuatd. 1 Şubat 1933 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13İlyas Eserberlind. 10 Ocak 1915 - ö. 5 Ekim 1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle