Abay Mirze Dağlı,

(d. 27 Ocak 1906 / ö. 1989)
Yazar, şair, öğretmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Gerçek adı Cemil Mirze Abay’dır. 27 Ocak 1906 tarihinde Karabağ bölgesindeki Şuşa şehrinde dünyaya geldi. Azerbaycan Devlet Pedagoji Enstitüsü’nün Filoloji bölümünü bitirdi. İkinci Dünya Savaşı’nda asker olarak cepheye gitti ve esir düştü. Siyasî muhacir olarak Türkiye’ye geldi. 1945’te edebiyat öğretmeni olarak çalışmaya başladı ve Türkiye’nin farklı bölgelerinde öğretmenlik yaptı. Aynı zamanda Azerbaycan'ın siyasî ve toplumsal sorunları hakkında konferanslar verdi. Azerbaycan dergisinde ve farklı süreli yayınlarda toplumsal içerikli yazılar ve şiirler yayımladı. Onlar da Türktür isimli eseri süreli yayınlarda tefrika edildi. Şair, 1989 yılında vefat etti (İnternet 1 ve İnternet 2).

Mirze Abay Dağlı’nın ilk şiirleri, Sovyet dönemi gazetelerinden Genç İşçi’de yayımlandı (İnternet 2). Şiirlerinde vatan sevgisi, özlem, mücadelecilik gibi konulara yer verdi. Fuzuli, Dede Korkut, Azerbaycanlı Üzeyir, Gence Ata, Hakan Pakistan Dağlarında, Albay gibi pek çok tiyatro eseri yazdı (İnternet 1). Abay Dağlı, 1975 yılında yazdığı Albay isimli piyesinde, Kıbrıs’a giren Türk ordusunun Yunanlılar ile yaptığı savaşı anlatarak vatanseverlik temasını işledi. Bu piyeste yazar, Yunan askerlerinin Kıbrıs’ta yaptığı zulmü başarıyla anlattı (Cabbarlı, 2011: 84-85). Yazar, 1977 yılında yayımlanan Dede Korkut isimli biyografik piyesinde, Dede Korkut ve Bayındır Han’ın vezirleri arasındaki çatışmadan hareketle makam ve mevki hırsının zararlarını ele aldı. Didaktik mahiyeti olan piyeste Dede Korkut’u, sevgi, dürüstlük ve çalışkanlık gibi değerlerin temsilcisi olarak yansıttı (Şengül, 2008: 623). Azerbaycan muhaceret edebiyatının Türkiye'deki önemli isimlerinden birisi oldu.

Kaynakça

Cabbarlı, Nikpur (2011). "Azerbaycan Muhaceret Edebiyatında Kuzey Kıbrıs Olayları". A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi. S. 45. 83-88.

İnternet 1: http://azerbaycanedebiyati.com/index.php/sayfa/detay/mirze_abay_dagli [Erişim Tarihi 24.11.2019].

İnternet 2: https://www.biyografya.com/biyografi/9592 [Erişim Tarihi 24.11.2019].

Şengül, Abdullah (2008). "Cumhuriyet Tiyatrosunda Dede Korkut". Turkish Studies. V. 3/2. 617-626.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ÖMER FARUK ATEŞ
Yayın Tarihi: 29.11.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Dede KorkutÜçler Matbaası / İstanbul1977Tiyatro
AlbayYaylacık Matbaası / İstanbul1975Tiyatro
FuzuliSon Telgraf Matbaası / İstanbul1968Tiyatro
Malazgirt'ten Sakarya'yaMinnetoğlu Yayınları / İstanbul1971Tiyatro
Esir RuhlarBurhan Yayınevi / İstanbul1956Tiyatro

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MİRZA MEHEMMED KATİB KARABAĞd. 1833 - ö. 1888Doğum YeriGörüntüle
2FATMA HANIM KEMİNEd. 1840-1842? - ö. 1898Doğum YeriGörüntüle
3NEVA, Cefergulu Hand. ? - ö. 1866Doğum YeriGörüntüle
4Şinasi Gündoğdud. 1906 - ö. 1933Doğum YılıGörüntüle
5Musa Celild. 15 Şubat 1906 - ö. Ağustos 1944Doğum YılıGörüntüle
6Nurmırat Sarıhanovd. 1906 - ö. 04.05.1944Doğum YılıGörüntüle
7KAÇIRAN, Hüseyin Kaçırand. 02.11.1929 - ö. 25.11.1989Ölüm YılıGörüntüle
8KÖROĞLU EKBER/ELEKBER TOVUZLUd. 1905 - ö. 1989Ölüm YılıGörüntüle
9İSGENDER AĞBABALId. 1925 - ö. 1989Ölüm YılıGörüntüle
10GÜVÂHÎ, Mehmedd. ? - ö. 1526\\\'dan sonraMeslekGörüntüle
11İlkiz Kucur Taşdelend. 1958 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Necmiye Alpayd. 23 Kasım 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
13İlyas Eserberlind. 10 Ocak 1915 - ö. 5 Ekim 1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Rahmi Alid. 1941 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16OTAĞLI/DAĞLI, Ramiz Özlerd. 1925 - ö. 2018Madde AdıGörüntüle
17HAMMAL/MİRZE GÜLZAR, Bayrameli Abbaszâded. 1859 - ö. 03.06.1926Madde AdıGörüntüle
18HEYYAT MİRZEd. 1865 - ö. 1992Madde AdıGörüntüle