Madde Detay
GÂLİB/FİKRÎ, Mehmed Gâlib Bey, Niğdeli
(d. 1270/1853 - ö. 1333/1915)
divan şairi ve nasir
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1270/1853 yılında Niğde sancağı dahilinde bulunan Olmason Köyü'nde doğdu. Asıl adı Mehmed Gâlib Bey'dir. Şiirlerinde Gâlib ve Fikrî mahlaslarını kullandı. Devriye mevalisinden Niğdeli Şerîf Efendi-zâde Mehmed Sa'îd Efendi'nin oğludur. Öğrenimini tamamladıktan sonra 1286/1869 senesinde Muş Tahrirat Müdür Yardımcısı olarak memuriyet görevine başladı. Bir sene sonra İstanbul'a gelip Mâliye Mektûbî Odasına devam etti. Sonra Adliye Nezareti'ne geçti. 1290/1873 senesinde Süleymaniye Tahrirat müdürlüğüne, sekiz ay sonra da Bağdat Temyiz Meclisi baş kitabetine tayin edildi. Muhtelif tarihlerde Tuna Mektubi Kalemi serhalifeliğinde, Teke Bidayet Ceza riyasetinde; Konya, Selanik, Adana, Bağdat, Trabzon, Sivas, Ankara bidayet ve istinaf mahkemeleri riyaset ve müddeî-i umumiliklerinde; Kosova, Manastır, Cezayir-i Bahr-i Sefid, Aydın ve Selanik adliye müfettişliklerinde bulundu. Rütbe-i ûlâ sınıf-ı evvelini ihraz eyledi. İkinci Meşrûtiyet'in ilanını müteakip İttihad ve Terakki hükümetince A'yân Meclisi üyeliğine getirildi. Rebiülevvel 1333/1915'te İstanbul'da vefat etti. Sultan Mahmûd Türbesi kabristanına defnedildi.
Birçok güzel şiiri olmasına rağmen şiirleri bir araya getirilemeyen Gâlib'in nesri de güçlü idi. Gazetelerde mesela Tercümân-ı Hakîkat'te önemli makaleleri yayımlanmıştı. Kendi mahlasının dışında başka mahlaslarla özellikle Fikrî mahlasıyla Tercümân-ı Hakîkat gazetesinde, Mısır'da ve Paris'te neşrolunan Meşveret ve Şûrâ-yı Ümmet gazetelerinde ayrıca Manastır'da çıkan Neyyir-i Hakîkat gazetesinde manzumeleri yayımlanmıştır. Divan şiiri tarzı manzumeler yazan Gâlib'in özellikle "Gel ne korkarsın ecel sîmâ-yı zerdimden benim / Kurtar Allâh aşkına dünyâyı derdimden benim" matlalı gazeli devrinde çok tutulmuş ve bestelenmiştir.
Kaynakça
İnal, İbnü'l-Emİn Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 28.08.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Gel ne korkarsın ecel sîmâ-yı zerdimden benim
Kurtar Allâh aşkına dünyâyı derdimden benim
Bir Hudâ'î âşıkım tahlîl olunsa tıynetim
Dehre bin Mecnûn gelir her cüz'-i ferdimden benim
Ra'd u berki bak ne müdhişdir hevâ-yı aşkımın
Rû-nümâ bin yıldırım bir âh-ı serdimden benim
Dil tesellî-yâb olur reng-i sirişk-i âlden
Bir nişândır çünki rengînî-i verdimden benim
Sen tabîbim ol yetiş kurtar bu gamdan cânımı
Gel ne korkarsın ecel sîmâ-yı zerdimden benim
(İnal, İbnü'l-Emİn Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 452.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | BEZMÎ, Niğdeli | d. ? - ö. 1873 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | ŞÂNÎ, Mehmed Şânî Efendi, Niğdeli | d. ? - ö. 1836 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Suphi Aytimur | d. 18 Nisan 1922 - ö. 26 Haziran 1997 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ALİ RÛHÎ, Darbaz-zâde | d. 1853 - ö. 1890 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | DERVİŞ, Topuzoğlu Ahmed | d. 1853 - ö. 1913 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | GÜLSÜM, Gülsüm Bacı | d. 1853 - ö. 1928? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | FERDÎ, Muammer Ferdî | d. 1891 - ö. 1915 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | SÜMMÂNÎ | d. 1861 - ö. 1915 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ŞÜKRÎ, Muhammed Şükrî Efendi | d. 1881 - ö. 1915 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Erdal Noyan | d. 1961 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Bekir Sıtkı Kunt | d. 1905 - ö. 8 Mart 1959 | Meslek | Görüntüle |
12 | Abbas Gökçe | d. 1927 - ö. 20 Aralık 2014 | Meslek | Görüntüle |
13 | MÛSÂ, Bendînci Şeyh Mûsâ Efendi | d. ? - ö. 1820-24 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | HAYRÎ, Uryânî-zâde Mehmed Hayrullâh Efendi | d. ? - ö. 1879 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | DÂNİŞ MEHMED, Safiye Sultân-zâde | d. ? - ö. 1837 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Mes'ud, Hekimbaşı-zâde/Hammal-zâde Mes'ud Efendi | d. ? - ö. Kasım-Aralık 1672 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | NÂZİMÎ, Molla Bilâl Bin Mollâ Yûsuf | d. 1825 - ö. 1889 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | TIFLÎ, Hacı Mehmed Emin Efendi | d. ? - ö. 1799-1800 | Madde Adı | Görüntüle |