GÂLİB/FİKRÎ, Mehmed Gâlib Bey, Niğdeli

(d. 1270/1853 - ö. 1333/1915)
divan şairi ve nasir
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1270/1853 yılında Niğde sancağı dahilinde bulunan Olmason Köyü'nde doğdu. Asıl adı Mehmed Gâlib Bey'dir. Şiirlerinde Gâlib ve Fikrî mahlaslarını kullandı. Devriye mevalisinden Niğdeli Şerîf Efendi-zâde Mehmed Sa'îd Efendi'nin oğludur. Öğrenimini tamamladıktan sonra 1286/1869 senesinde Muş Tahrirat Müdür Yardımcısı olarak memuriyet görevine başladı. Bir sene sonra İstanbul'a gelip Mâliye Mektûbî Odasına devam etti. Sonra Adliye Nezareti'ne geçti. 1290/1873 senesinde Süleymaniye Tahrirat müdürlüğüne, sekiz ay sonra da Bağdat Temyiz Meclisi baş kitabetine tayin edildi. Muhtelif tarihlerde Tuna Mektubi Kalemi serhalifeliğinde, Teke Bidayet Ceza riyasetinde; Konya, Selanik, Adana, Bağdat, Trabzon, Sivas, Ankara bidayet ve istinaf mahkemeleri riyaset ve müddeî-i umumiliklerinde; Kosova, Manastır, Cezayir-i Bahr-i Sefid, Aydın ve Selanik adliye müfettişliklerinde bulundu. Rütbe-i ûlâ sınıf-ı evvelini ihraz eyledi. İkinci Meşrûtiyet'in ilanını müteakip İttihad ve Terakki hükümetince A'yân Meclisi üyeliğine getirildi. Rebiülevvel 1333/1915'te İstanbul'da vefat etti. Sultan Mahmûd Türbesi kabristanına defnedildi.

Birçok güzel şiiri olmasına rağmen şiirleri bir araya getirilemeyen Gâlib'in nesri de güçlü idi. Gazetelerde mesela Tercümân-ı Hakîkat'te önemli makaleleri yayımlanmıştı. Kendi mahlasının dışında başka mahlaslarla özellikle Fikrî mahlasıyla Tercümân-ı Hakîkat gazetesinde, Mısır'da ve Paris'te neşrolunan Meşveret ve Şûrâ-yı Ümmet gazetelerinde ayrıca Manastır'da çıkan Neyyir-i Hakîkat gazetesinde manzumeleri yayımlanmıştır. Divan şiiri tarzı manzumeler yazan Gâlib'in özellikle "Gel ne korkarsın ecel sîmâ-yı zerdimden benim / Kurtar Allâh aşkına dünyâyı derdimden benim" matlalı gazeli devrinde çok tutulmuş ve bestelenmiştir.

Kaynakça

İnal, İbnü'l-Emİn Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 28.08.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Gel ne korkarsın ecel sîmâ-yı zerdimden benim

Kurtar Allâh aşkına dünyâyı derdimden benim

Bir Hudâ'î âşıkım tahlîl olunsa tıynetim

Dehre bin Mecnûn gelir her cüz'-i ferdimden benim

Ra'd u berki bak ne müdhişdir hevâ-yı aşkımın

Rû-nümâ bin yıldırım bir âh-ı serdimden benim

Dil tesellî-yâb olur reng-i sirişk-i âlden

Bir nişândır çünki rengînî-i verdimden benim

Sen tabîbim ol yetiş kurtar bu gamdan cânımı

Gel ne korkarsın ecel sîmâ-yı zerdimden benim

(İnal, İbnü'l-Emİn Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 452.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MEHMED ES'AD BEY, Pîrî-zâded. 1851 - ö. 1919Doğum YeriGörüntüle
2Visâlîd. ? - ö. 1647Doğum YeriGörüntüle
3FİRÂKÎ, Hüseyin Firâkî Efendi, Niğdelid. ? - ö. 1891Doğum YeriGörüntüle
4AHMED CELALEDDİN DEDE, Ahmet Celalettin Baykarad. 1853 - ö. 1946Doğum YılıGörüntüle
5SA'DÎ, Muallim Sa'dî Efendid. 1853 - ö. 1916Doğum YılıGörüntüle
6ÂSAF, Mahmûd Celâleddîn Paşad. 1853 - ö. 1903Doğum YılıGörüntüle
7RİF'AT, Zilelid. 1870 - ö. 1915Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMED MİHRÎ, Kerküklüd. 1849 - ö. 1915\'ten sonraÖlüm YılıGörüntüle
9ŞEHVÂRÎ, Ahmed Şükrüd. 1862/1863 - ö. 1914-1915Ölüm YılıGörüntüle
10Abbas Gökçed. 1927 - ö. 20 Aralık 2014MeslekGörüntüle
11SÜLEYMAN SIRRI AYGÜNd. 1876 - ö. 12.04.1948MeslekGörüntüle
12Halil Gelendostd. 1919 - ö. ?MeslekGörüntüle
13CEVDETd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14BÂDÎ, RÂCİH, Ahmedd. 1839 - ö. 1908Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RÜŞDÎ, Antakyalıd. 1846-47 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İZZET, İzzet Alî Paşad. ? - ö. 1734Madde AdıGörüntüle
17HALÎMÎd. ? - ö. 1836-1837’de hayattaMadde AdıGörüntüle
18ULÛMÎd. ? - ö. 1575/76Madde AdıGörüntüle