KÂHTÎ, Haçatur

(d. ?/1790 - ö. ?/1876)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Haçatur olan Âşık Kâhtî, 1790 yılında Diyarbakır’da doğmuştur. Ermeni asıllı olan Âşık Kâhtî, ilk tahsilini mahalle papazlarından almış, genç yaşlarında şiirle ve âşıklıkla ilgilenmesi sebebiyle Türkçeyi öğrenmiştir. Âşık karşılaşmaları ve âşık meclislerinde çeşitli başarılar kazanan Kâhtî, diğer pek çok Ermeni asıllı âşık gibi yalnızca Türkçe şiirler söylemiştir. Ermeni araştırmacılar ölüm tarihi hususunda iki tarih üzerinde durmaktadırlar. Âşık Kâhtî, Toros Azadyan'a göre 1867 yılında, Haçik Amiryan'a göre ise 1876 yılında ölmüştür. Kâhtî, Diyarbakır'daki Ermeni Mezarlığına gömülmüştür.

Dırtad Piskopos Baliyan’ın (1850-1923) İzmir'de basılan Hay Aşuğner (Ermeni Âşıklar, İzmir 1911, 1914) adlı eserinde, şiirlerinden birinin yayımlandığı bilinmektedir. Şimdiye kadar yayımlanmış tek şiiri Erivan’daki Çarenz Edebiyat ve Sanat Müzesindeki Toros Azadyan Arşivi'nden alınmış olan metindir.

Kaynakça

Bayrak, Mehmet (2005). Alevi-Bektaşi Edebiyatında Ermeni Âşıkları [Aşuğlar]. Ankara: Öz-Ge Yay. 

Beysanoğlu, Şevket (1990). “Diyarbakırlı Saz Şairleri -3-”, Ziya Gökalp. Haziran. 10 (58): 69-73.

Beysanoğlu, Şevket (1991). “Ozanlık Döneminin Diyarbakır'daki İzleri ve Diyarbakırlı Saz Şairleri”, IV. Uluslararası Türk Halk Edebiyatı ve Yunus Emre Semineri. 11 - 13 Mayıs 1989, Eskişehir: Eskişehir Valiliği. 69-83.

Pamukciyan, Kevork (1982). “Kahtî”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi Devirler/İsimler/Eserler/Terimler. C.5. İstanbul: Dergâh Yay. 105.

Pamukciyan, Kevork (2003). Ermeni Kaynaklarından Tarihe Katkılar –IV Biyografileriyle Ermeniler. hzl. Osman Köker, İstanbul: Aras Yay. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ALİ DUYMAZ
Yayın Tarihi: 22.12.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Divan

Ey dila talih değil dilden hatadır çekdiğim

Bülbül-i hamrada mı ah u nevadır çekdiğim.

 

Kendim etdim, kendim buldum ben kimseye şekva etmem.

Çok değil, azdır bana, layık revadır çekdiğim.

 

Talihimden şaşmışam nideyim ben bilmem hemen.

Gece gündüz durmayub cevr u cefadır çekdiğim.

 

Derdimi anlatamam, beyhude efğan eylerim.

Çaresiz bir derd ile bad-i hevadır çekdiğim.

 

Deye Kâhtî ki iflah olmazım ben şimden geru.

İnkisar aldım benim bir bedduadır çekdiğim.

Bayrak, Mehmet (2005). Alevi-Bektaşi Edebiyatında Ermeni Âşıkları [Aşuğlar]. Ankara: Öz-Ge Yay. 363.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SA'ÎD, Sa'îd Efendid. ? - ö. 1844Doğum YeriGörüntüle
2ŞÂHÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3NUSRETÎ, Nusret Efendid. ? - ö. 1748Doğum YeriGörüntüle
4TÂ'İB, Muhammed Tâhird. 1790 - ö. 1858Doğum YılıGörüntüle
5ÂŞIK, Mehemmed Beyd. 1790 - ö. 1861Doğum YılıGörüntüle
6BÜYÜK İRŞÂDÎ BABA, Bayburtlud. 1790? - ö. 1865Doğum YılıGörüntüle
7ABDÎ, Abdi İmamd. 1803 - ö. 1876Ölüm YılıGörüntüle
8RÂCÎ, Ebulhasand. ? - ö. 1876Ölüm YılıGörüntüle
9İBRÂHÎM, Yalvaçlı İbrâhîm Efendid. ? - ö. 1876Ölüm YılıGörüntüle
10VELİ ABDALd. ? - ö. 1853Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11İRARÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ERBÂBİ, Hüseyin Farkî Efendid. 1805 - ö. 1882Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SAİLOĞLUd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14RIZAÎ, Rıza Özcand. 01.01.1955 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15KALOĞLAN EMRAH OĞLU KASIMOVd. 1930 - ö. ?Madde AdıGörüntüle