KÂHTÎ, Haçatur

(d. ?/1790 - ö. ?/1876)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Haçatur olan Âşık Kâhtî, 1790 yılında Diyarbakır’da doğmuştur. Ermeni asıllı olan Âşık Kâhtî, ilk tahsilini mahalle papazlarından almış, genç yaşlarında şiirle ve âşıklıkla ilgilenmesi sebebiyle Türkçeyi öğrenmiştir. Âşık karşılaşmaları ve âşık meclislerinde çeşitli başarılar kazanan Kâhtî, diğer pek çok Ermeni asıllı âşık gibi yalnızca Türkçe şiirler söylemiştir. Ermeni araştırmacılar ölüm tarihi hususunda iki tarih üzerinde durmaktadırlar. Âşık Kâhtî, Toros Azadyan'a göre 1867 yılında, Haçik Amiryan'a göre ise 1876 yılında ölmüştür. Kâhtî, Diyarbakır'daki Ermeni Mezarlığına gömülmüştür.

Dırtad Piskopos Baliyan’ın (1850-1923) İzmir'de basılan Hay Aşuğner (Ermeni Âşıklar, İzmir 1911, 1914) adlı eserinde, şiirlerinden birinin yayımlandığı bilinmektedir. Şimdiye kadar yayımlanmış tek şiiri Erivan’daki Çarenz Edebiyat ve Sanat Müzesindeki Toros Azadyan Arşivi'nden alınmış olan metindir.

Kaynakça

Bayrak, Mehmet (2005). Alevi-Bektaşi Edebiyatında Ermeni Âşıkları [Aşuğlar]. Ankara: Öz-Ge Yay. 

Beysanoğlu, Şevket (1990). “Diyarbakırlı Saz Şairleri -3-”, Ziya Gökalp. Haziran. 10 (58): 69-73.

Beysanoğlu, Şevket (1991). “Ozanlık Döneminin Diyarbakır'daki İzleri ve Diyarbakırlı Saz Şairleri”, IV. Uluslararası Türk Halk Edebiyatı ve Yunus Emre Semineri. 11 - 13 Mayıs 1989, Eskişehir: Eskişehir Valiliği. 69-83.

Pamukciyan, Kevork (1982). “Kahtî”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi Devirler/İsimler/Eserler/Terimler. C.5. İstanbul: Dergâh Yay. 105.

Pamukciyan, Kevork (2003). Ermeni Kaynaklarından Tarihe Katkılar –IV Biyografileriyle Ermeniler. hzl. Osman Köker, İstanbul: Aras Yay. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ALİ DUYMAZ
Yayın Tarihi: 22.12.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Divan

Ey dila talih değil dilden hatadır çekdiğim

Bülbül-i hamrada mı ah u nevadır çekdiğim.

 

Kendim etdim, kendim buldum ben kimseye şekva etmem.

Çok değil, azdır bana, layık revadır çekdiğim.

 

Talihimden şaşmışam nideyim ben bilmem hemen.

Gece gündüz durmayub cevr u cefadır çekdiğim.

 

Derdimi anlatamam, beyhude efğan eylerim.

Çaresiz bir derd ile bad-i hevadır çekdiğim.

 

Deye Kâhtî ki iflah olmazım ben şimden geru.

İnkisar aldım benim bir bedduadır çekdiğim.

Bayrak, Mehmet (2005). Alevi-Bektaşi Edebiyatında Ermeni Âşıkları [Aşuğlar]. Ankara: Öz-Ge Yay. 363.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂ'İF, Feyzullah Râ'if-i Âmidîd. 1831-32 - ö. 1889-90Doğum YeriGörüntüle
2EDÎB, Seyyid Mehmed Edîb Efendid. ? - ö. 1737Doğum YeriGörüntüle
3MÜLHEM, Derviş Mülhem Efendid. ? - ö. 1816-17Doğum YeriGörüntüle
4ÂŞIK, Mehemmed Beyd. 1790 - ö. 1861Doğum YılıGörüntüle
5TÂ'İB, Muhammed Tâhird. 1790 - ö. 1858Doğum YılıGörüntüle
6ZİKRÎ, Zikrî Erdebilîd. 1790? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KEN'ÂN, Yûsuf Ken'ân Bey, Maraşlıd. 1830 - ö. 1876Ölüm YılıGörüntüle
8KÖŞKEROĞLUd. ? - ö. 1876/1877Ölüm YılıGörüntüle
9YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıÖlüm YılıGörüntüle
10MEHMEDd. 1858 - ö. 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11BORANÎ, Abdullah Fahrid. 1864 - ö. 1908Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HAYRETÎ, Dervişd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞAHSENEM/ŞAHSENEM BACI/OZAN ŞAHSENEM/SENEM BACI, Şahsenem/Senem Akkaşd. 1945 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14TALİBÎ/TALİBİ COŞKUN, Hacı Bektaşd. 1898 - ö. 1976Madde AdıGörüntüle
15TERKEMÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle