MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂLİSÎd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Aziza Rüyad. 1968 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Ethem İzzet Beniced. 1903 - ö. 28 Mart 1967Doğum YeriGörüntüle
4AZÎZ, Mehmed Azîzd. 1848 - ö. 1916Doğum YılıGörüntüle
5FEHMÎ, Fehmî Hüsâm Deded. 1848 - ö. 1912Doğum YılıGörüntüle
6DÜRRÎ, Hasîb Dürrî Efendid. 1848 - ö. 1913Doğum YılıGörüntüle
7Ayanzade Namık Ekremd. 1878 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
8RİF’AT, Hasan Rif’at Efendid. 1847 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9RÜŞDÎ, Hasand. 1834 - ö. 09.01.1917Ölüm YılıGörüntüle
10HİKMET, Şeyhülislâm Ahmed Ârifd. 1786 - ö. 1859MeslekGörüntüle
11MEKKÎ, Mehmed Efendid. 1714 - ö. 1797MeslekGörüntüle
12MES'ÛD, Hoca-zâde Mes'ûd Efendid. ? - ö. 1 Ağustos 1666MeslekGörüntüle
13AYŞE İSMET TEYMÛRÎd. 1840 - ö. 1902Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RÂSİH, Enderunlu İbrâhîm Râsihd. ? - ö. 1838Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÂMİD, Nazîf-zâde Ahmed Hâmid Efendid. ? - ö. 1832Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HİLMÎ, Kadı-zâde Mustafa Hilmî Efendid. 1545 - ö. 1569Madde AdıGörüntüle
17DÜRRÎ, Hasîb Dürrî Efendid. 1848 - ö. 1913Madde AdıGörüntüle
18RAĞBETÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle