MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Doğum YeriGörüntüle
2HİLMÎ, Yusûf-zâde Abdullâhd. 1655-1656 - ö. 1753-1754Doğum YeriGörüntüle
3AHMED ŞU'AYB BEY, İstanbullud. 1876 - ö. 1910Doğum YeriGörüntüle
4NÂCÎ, Müftî-zâde/Za'îm-zâde Nâcî Kâsım Efendid. 1848 - ö. 1909Doğum YılıGörüntüle
5İSYANÎ, İsmail Elçioğlud. 1848 - ö. 1944Doğum YılıGörüntüle
6MİDHAT, Nâmî Mahmûd Efendid. 1848 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
7Süleyman Nesipd. 1866 - ö. 28 Eylül 1917Ölüm YılıGörüntüle
8DİLDARÎ, Hasand. 1858 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9RİF’AT, Hasan Rif’at Efendid. 1847 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
10Ebû Seyyid Mehmed Efendi-zâde, Feyzullah Feyzî Efendid. 16 Ocak 1631 - ö. 1698MeslekGörüntüle
11İSHÂK, Ebûishâk-zâde İshâk Efendid. 1678-79 - ö. 1734MeslekGörüntüle
12FENÂRÎ, Mollâ Fenârî, Şemseddîn Muhammed b. Hamza, Şemseddîn Muhammed Efendid. Nisan 1350 - ö. 15 Mart 1431MeslekGörüntüle
13RÛHÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14RÂŞİD, Râşid Beyd. ? - ö. 1826Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SAFVET BEY, Çanakkalelid. 1869 - ö. 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SÂLİM, Mehmedd. 1775/76? - ö. 1858Madde AdıGörüntüle
17FEYZÎd. ? - ö. 1493’ten sonraMadde AdıGörüntüle
18NİHÂLÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1772-73Madde AdıGörüntüle