MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂMÎ, Râmî Mehmet Paşad. 1654 - ö. 1707Doğum YeriGörüntüle
2SÂLİK, Halild. ? - ö. 1625-26 veya 1722-23Doğum YeriGörüntüle
3Sibel Köklüd. 1969 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NÂCÎ, Müftî-zâde/Za'îm-zâde Nâcî Kâsım Efendid. 1848 - ö. 1909Doğum YılıGörüntüle
5AZÎZ, Mehmed Azîzd. 1848 - ö. 1916Doğum YılıGörüntüle
6İSYANÎ, İsmail Elçioğlud. 1848 - ö. 1944Doğum YılıGörüntüle
7RİF’AT, Hasan Rif’at Efendid. 1847 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
8Şakir (Ayaşlı)d. 1871 - ö. 18 Haziran 1917Ölüm YılıGörüntüle
9NİGÂRÎ, Ahmedd. 1858 - ö. 1917?-1919?Ölüm YılıGörüntüle
10SÂDIK/SÂDIKÎ, Sadreddin-zâde Mehmed Sâdık Efendid. 17 Aralık 1630 - ö. Kasım-Aralık 1709MeslekGörüntüle
11ÇELEBİ-ZÂDE ÂSIM, İsmâ'ild. 1685? - ö. 1760MeslekGörüntüle
12MUHTÂR, Ahmed Muhtar Efendi, Molla Beyd. 1807 - ö. 1882MeslekGörüntüle
13RÂZÎ, Fakı İbrahim Edhemd. 1804-05 - ö. 1875-76Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAYRÎ, Mehmed Hayrî Efendi, Türk Hayrîd. ? - ö. 1876-77Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HAMDÎ, Süleymân Hamdîd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂSIM EFENDİd. 1839? - ö. 1909?Madde AdıGörüntüle
17ZİYÂ'Î, Yusuf Can/ Ziyâ'î Yusufd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HÂKİM, Hâne Beyd. ? - ö. 1807-08Madde AdıGörüntüle