MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Doğum YeriGörüntüle
2ULVÎ, Sağır Ulvî, Za’îm Alî Çelebid. ? - ö. 1578-79Doğum YeriGörüntüle
3KIRIMÎ, Dervîş Mehmed Efendid. ? - ö. 1708-09Doğum YeriGörüntüle
4MİDHAT, Nâmî Mahmûd Efendid. 1848 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
5RIZAd. 1848-1849 - ö. 01.03.1920Doğum YılıGörüntüle
6MAHREMÎd. 1848 - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
7SALİHA ABLAd. ? - ö. 1917/1918Ölüm YılıGörüntüle
8FEVZÎ, Hasand. 1857 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9HÜSNÎ, Sarıhatip-zâde Hüseyind. 1843 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
10ÇELEBİ-ZÂDE ÂSIM, İsmâ'ild. 1685? - ö. 1760MeslekGörüntüle
11MUHYÎ, Fenârî-zâde Muhyiddîn Çelebîd. ? - ö. 1548MeslekGörüntüle
12ZEYNÎ/ŞÂHÎ, Ak Mahmud Efendi-zâde Zeynelâbidin Efendid. 1667 - ö. 20 Ekim 1751MeslekGörüntüle
13MÜŞTÂK, Gürgüb-zâde Hacı Efendid. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14DÜRCÎ, Zülfikâr Dürcî Efendid. 1814 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15CEZBÎ, Ahmed Cezbî Beyd. ? - ö. 1829Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İBRÂHÎM HAYRÂNÎ EFENDİ, Eskişehirlid. ? - ö. 1844Madde AdıGörüntüle
17ŞUKÛHÎ, Hacı Mehdid. 1829 - ö. 1896Madde AdıGörüntüle
18KÂŞİF, Hafız Mehmed Kâşif Efendid. 1863 - ö. 1921Madde AdıGörüntüle