MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÂSIR, Seyyid Abdülbâkî Nâsır Dede Efendid. 1765 - ö. 1821Doğum YeriGörüntüle
2Burcu Karataş Metind. 1985 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3CEVRÎ, İbrâhîm Çelebid. 1595(?) - ö. 1654Doğum YeriGörüntüle
4SA'ÎD, Kemâl Paşa-zâde Mehmed Sa'îd Bey, Lastik Sa'îdd. 1848 - ö. 1920Doğum YılıGörüntüle
5ŞÂKİR, Beypazarlı Mehmedd. 1848? - ö. 1918Doğum YılıGörüntüle
6FEHMÎ, Fehmî Hüsâm Deded. 1848 - ö. 1912Doğum YılıGörüntüle
7SEYRÎ, Yozgatlıd. 1852? - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
8Ayanzade Namık Ekremd. 1878 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9NİGÂRÎ, Ahmedd. 1858 - ö. 1917?-1919?Ölüm YılıGörüntüle
10PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712MeslekGörüntüle
11EŞREF, Muîneddin Eşref Efendid. ? - ö. 1587MeslekGörüntüle
12KADRÎ, Abdülkâdir, Şeyhülislâm Abdülkâdir Efendid. 1480 - ö. 1551 ?MeslekGörüntüle
13REFÎK, Mehmed Refîk Efendi, Tarsuslud. 1880 - ö. 1909 ds.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HURREM, İbrâhim, Çankırılıd. ? - ö. 1824Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15VÂSIF, Mehmed Vâsıf Efendi, Bursalıd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RÂŞİD, Râşid Beyd. ? - ö. 1826Madde AdıGörüntüle
17FÂİK, Mahmud Efendid. d. ? - ö. ö. 1715Madde AdıGörüntüle
18SEYYİDÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle