MEHMED, Mehmed Paşa b. Eğri Abdî

(d. 920/1514 - ö. 974/1566)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Eğri Abdî demekle bilinen Trabzon müftüsü Abdullah Efendi’nin oğludur. Mehmed Paşa 920/1514 tarihinde dünyaya geldi. Beş oğlu iki kızı olan Mehmed Paşa’nın Abdi adlı oğlu şair ve münşidir. Mehmed, Zamanın ulemaları olan Îhâm-zâde Efendi, Pervîz Efendi, İshak Efendi ve Şeyhülislam Sa’dî Efendi’nin sohbetlerinde bulundu. Âli Efendi’nin teşvikiyle 943 / 1536 senesinde on akçe günlük ile divân kâtibi oldu. 959 / 1552 tarihinde Vezîr Sânî Mehmed Paşa tarafından reisü’l-küttaplığa getirildi. 961/ 1554 senesinde Diyarbekir Defterdarlığına atandı. Bir süre sonra şıkk-ı sâniye naklolundu. 964 / 1557 tarihinde Celâl-zâde Mustafa Bey yerine atandı. 965 / 1558 saferinde başdefterdar oldu. 968 / 1561 tarihinde Rüstem Paşa’nın vezir-i azam olması ile divan işlerine müsteşar oldu. 968 şevval / 1561 haziranında Ali Paşa’nın vezir-i azam olmasıyla emekli edildi. 969 /1562 şabanında tekrar görevine dönen Mehmed Paşa 970 / 1563 tarihinde nişancı oldu. “Et-tekrârü hasen” bu makama getirilmesine tarih düşürülmüştür. Mehmed Paşa 974 /1566 tarihinde Kanuni Sultan Süleyman ile Sigetvar Seferi’nde iken hastalandı. Burada vefat eden Mehmed Paşa, Peçevi Kalesi’ndeki Kasım Paşa haziresine gömüldü.

Nev’izâde’nin Şakayıkı’nda bildirildiğine göre (Özcan 1989: 59) Mehmed Paşa, kuvvetli bir hafızaya sahip, ilimle sürekli uğraşan, okuduğu ve düzelttiği kitaplar hakkındaki düşüncelerini, hanesine gelen alimlerle soru cevap şeklinde paylaşan bir kişi idi. İstanbul’da Altı Mermer Mahallesi’nde medresesi ile Çînî adlı karyede camii ve okulu vardır. Bunlardan başka İstanbul’un değişik yerlerinde çeşme yaptırmıştır.

Kaynakça

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001).  Mehmet Nail TumanTuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Nevizâde Atâyi. Şakaik-i Nu’maniye ve Zeyilleri, Hadâiku’l-Hakayık fî Tekmiletü’ş-Şakâyık. İstanbul: Çağrı Yay.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. VOLKAN KARAGÖZLÜ
Yayın Tarihi: 28.07.2014
Güncelleme Tarihi: 30.10.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MEYLÎ, Bayram-zâde Zekeriyya Efendid. 1514 - ö. 1592Doğum YılıGörüntüle
2FAZÎL, Cemâl-zâde Fazîl Çelebi b. Zenbilli Ali Efendid. 1514 - ö. 1583Doğum YılıGörüntüle
3ÂDİL, Şâh Tahmâsb, Şâh Tahmâsd. 22 Şubat 1514 - ö. 14 Mayıs 1576Doğum YılıGörüntüle
4MUHİBBÎd. 1494 - ö. 1566Ölüm YılıGörüntüle
5CEBRÎd. ? - ö. 1566\\\\\\\'dan sonraÖlüm YılıGörüntüle
6SİNÂNÎ/SİFÂLÎ, Arslan Paşad. ? - ö. 1566Ölüm YılıGörüntüle
7ZEYNÎ/ŞÂHÎ, Okçu-zâde Nişancı Mehmed Paşad. 1562-63 - ö. 1629-30MeslekGörüntüle
8ÖMRÎ, Nasûh Paşa-zâde Beyd. ? - ö. 1665-66MeslekGörüntüle
9FERÎDÛN, Ahmed Feridûn Bey, Ferîdûn Ağad. ? - ö. 1583MeslekGörüntüle
10KUTB-I KÂTİB, Kutbeddin Muhammed-i Yezdîd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11SİYÂBÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ZELÎLÎ, Yusuf Zelîlî Efendid. ? - ö. 1582-83\'te hayattaAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13SÂ’İLÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14KUDÛMÎ, Alid. ? - ö. 1710-11Madde AdıGörüntüle
15MİHRÂBÎd. ? - ö. 1920Madde AdıGörüntüle