Madde Detay
MİRZE BEYLER
(d. 1252/1253/1837 - ö. 1337/1338/1919)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Azeri)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Mirze Beyler, 1837
yılında Azerbaycan’ın Göyçe bölgesinin Zod köyünde doğmuştur. Aydın bir ailenin
çocuğu olan Mirze Beyler, Arapça, Farsça, Rusça ve Fransızca öğrenerek kendini
geliştirmiştir. 15 yaşlarında şiir yazmaya başlayan Mirze Beyler, hem halk
şiiri kültürünü hem de divan şiiri geleneğini bilen bir isimdir. Halk şiirinin
koşma, geraylı (güzelleme) ve tecnis türleri ile divan şiirinin gazel ve
muhammes dallarında başarılı olması bu durumun ispatıdır. Şemkirli Âşık Hüseyin
ve Göyçeli Âşık Elesger gibi halk şairleriyle arkadaş olan Mirze Beyler, onlar
için şiirler söylemiştir. 1919 yılında doğum yeri olan Zod’da vefat eden Mirze
Beyler’in, Deyil Mi? (Ne Bahırsan Hezin Hezin) ile Elesger
(Güşe-yi Sehrada) adlı koşmaları türkü olarak bestelenmiştir.
19. yüzyıl,
Azerbaycan âşık edebiyatının çağdaş kültürden ve yazılı edebiyattan etkilendiği
bir dönemdir. Kendi ana dilinin yanısıra Arapça, Farsça, Rusça ve Fransızca
dillerini bilen Mirze Beyler ile Âşık Elesger, Molla Cuma gibi isimler yabancı
dil bilgisinin, çağdaş kültürün ve yazılı edebiyatın etkisiyle kendi şiir
dillerini oluşturarak, Azerbaycan âşık edebiyatının en güzel örneklerini
vermişlerdir.
Kaynakça
http://azerbaycan.diledebiyat.net/azerbaycan-asik-edebiyati/mirze-beyler [erişim tarihi:12.02.2015].
https://ekitap.ktb.gov.tr/Eklenti/10929,mirzebeylerpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 9.11.2020].
http://turku.sitesi.web.tr/azerbaycan/elesger-guse-yi-sehrada.html [erişim tarihi: 9.11.2020].
http://www.turkuyurdu.com/ne-bahirsan-hezin-hezin-deyil-mi-14960.html [erişim tarihi:11.02.2015].
Tehmasib, Mehmet Hüseyin (1964). Telli Saz Ustadları. Bakü: yyy.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: NESİBE YAZGAN USLUYayın Tarihi: 03.03.2015Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Deyil mi?
Ne baxırsan hezin hezin, şikeste,
Ezizim, bu canlar senin deyil mi?
Gece gündüz emek çekib tikdiyin,
Dolu xanimanlar senin deyil mi?
Haqqm kereminden hazır tapılmış,
Plan çekib başı başa çatılmış,
Teze teze can-i dilden yapılmış,
Bu köşk ü eyvanlar senin deyil mi?
Sensen bizim üçün Cennet hurisi,
Ya da göyde meleklerin birisi,
Bu görünen mal ü qoyun sürüsü,
Hesabsız heyvanlar senin deyil mi?
Lale-yi hemralar, gül-i yemenler,
Müetterdi, gül ü reyhan, süsenler,
Yaz gelende çiçek açan çemenler,
Cennet-i rizvanlar senin deyil mi?
Tazaca ağaçlar ulduz sanında,
Göyermiş her biri öz mekanında,
Sağında solunda, evin yanında,
Bağca, gülüstanlar senin deyil
mi?
http://www.turkuyurdu.com/ne-bahirsan-hezin-hezin-deyil-mi-14960.html [erişim
tarihi:11.02.2015].
Elesger
Güşe-yi sehrada tenha nişinde
Sen ki yazdın bu ünvanı Elesger
Çillenin gününde gış mövsümünde
Bahar etdin zimistanı Elesger
Nameniz gelbimi heyli oyatdı
Metlebi mövzundu hub kelamatdı
Yusif'in köyneyi Yegub'a çatdı
Abad etdi bu Ken'an'ı Elesger
Aşigem men senin ihtilatına
Nezmine ferdine hoş ebyatına
Aferin aferin esli zatına
Sen isen Hafiz-i sani Elesger
Gerçi mülebbisen ev libasında
Şahidem şaribsen haggın tasında
Bu Azerbaycan'da Türk arasında
Senin kimi şair hanı Elesger
Hazıram durmağa men gulluğunda
Gezmemişem namerd sağı solunda
İmtahandan çıhan dostun yolunda
Esirgemem billah canı Elesger
Biraz mehebbete sedagetim var
Şövgile hevese iradetim var
Sana bir helvetce şikayetim var
Yahşı sahla o pünhanı Elesger
Nesihet sahla sen gel bu sözleri
Her bir ad tez almaz esl cövheri
Çoh ucuz satırsan le'li gövheri
Vesf edirsen her sözmanı Elesger
Yetene refiğ ü yoldaş deyirsen
Keçene sirr verib sirdaş deyirsen
Üzüne gülene gardaş deyirsen
Yahşını yamanı tanı Elesger
Eceb nezm hoş efradı yazıbsan
Vesfe layig müemmanı yazıbsan
Legebi burahıb adı yazıbsan
Unutmaram bu zebanı Elesger
Sehv etdim legebim seyre sığışmaz
Lefzi segil salar behre sığışmaz
İnşallah gezebe gehre sığışmaz
Efv eyle sen bu nögsanı Elesger
Tevegge edirem salma geyl ü gal
Bu gelen gelmeden olma keçheyal
Eger ohumasan şüglüzümme gal
Her meclisde bu dastanı Elesger
Ohusan kelamı barı ehsen de
Eger beyenmesen bir dehi sen de
Beş özünden desen bir de menden de
Tek almaynan bu meydani Elesger
Men bele senete mahir deyilem
Bahma öz özüme fahır deyilem
Herşend ki yazıram şair deyilem
Bağışlarsan bu Mirza'nı Elesger
http://turku.sitesi.web.tr/azerbaycan/elesger-guse-yi-sehrada.html [erişim tarihi: 9.11.2020].
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 03.03.2015Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Deyil mi?
Ne baxırsan hezin hezin, şikeste,
Ezizim, bu canlar senin deyil mi?
Gece gündüz emek çekib tikdiyin,
Dolu xanimanlar senin deyil mi?
Haqqm kereminden hazır tapılmış,
Plan çekib başı başa çatılmış,
Teze teze can-i dilden yapılmış,
Bu köşk ü eyvanlar senin deyil mi?
Sensen bizim üçün Cennet hurisi,
Ya da göyde meleklerin birisi,
Bu görünen mal ü qoyun sürüsü,
Hesabsız heyvanlar senin deyil mi?
Lale-yi hemralar, gül-i yemenler,
Müetterdi, gül ü reyhan, süsenler,
Yaz gelende çiçek açan çemenler,
Cennet-i rizvanlar senin deyil mi?
Tazaca ağaçlar ulduz sanında,
Göyermiş her biri öz mekanında,
Sağında solunda, evin yanında,
Bağca, gülüstanlar senin deyil
mi?
http://www.turkuyurdu.com/ne-bahirsan-hezin-hezin-deyil-mi-14960.html [erişim
tarihi:11.02.2015].
Elesger
Güşe-yi sehrada tenha nişinde
Sen ki yazdın bu ünvanı Elesger
Çillenin gününde gış mövsümünde
Bahar etdin zimistanı Elesger
Nameniz gelbimi heyli oyatdı
Metlebi mövzundu hub kelamatdı
Yusif'in köyneyi Yegub'a çatdı
Abad etdi bu Ken'an'ı Elesger
Aşigem men senin ihtilatına
Nezmine ferdine hoş ebyatına
Aferin aferin esli zatına
Sen isen Hafiz-i sani Elesger
Gerçi mülebbisen ev libasında
Şahidem şaribsen haggın tasında
Bu Azerbaycan'da Türk arasında
Senin kimi şair hanı Elesger
Hazıram durmağa men gulluğunda
Gezmemişem namerd sağı solunda
İmtahandan çıhan dostun yolunda
Esirgemem billah canı Elesger
Biraz mehebbete sedagetim var
Şövgile hevese iradetim var
Sana bir helvetce şikayetim var
Yahşı sahla o pünhanı Elesger
Nesihet sahla sen gel bu sözleri
Her bir ad tez almaz esl cövheri
Çoh ucuz satırsan le'li gövheri
Vesf edirsen her sözmanı Elesger
Yetene refiğ ü yoldaş deyirsen
Keçene sirr verib sirdaş deyirsen
Üzüne gülene gardaş deyirsen
Yahşını yamanı tanı Elesger
Eceb nezm hoş efradı yazıbsan
Vesfe layig müemmanı yazıbsan
Legebi burahıb adı yazıbsan
Unutmaram bu zebanı Elesger
Sehv etdim legebim seyre sığışmaz
Lefzi segil salar behre sığışmaz
İnşallah gezebe gehre sığışmaz
Efv eyle sen bu nögsanı Elesger
Tevegge edirem salma geyl ü gal
Bu gelen gelmeden olma keçheyal
Eger ohumasan şüglüzümme gal
Her meclisde bu dastanı Elesger
Ohusan kelamı barı ehsen de
Eger beyenmesen bir dehi sen de
Beş özünden desen bir de menden de
Tek almaynan bu meydani Elesger
Men bele senete mahir deyilem
Bahma öz özüme fahır deyilem
Herşend ki yazıram şair deyilem
Bağışlarsan bu Mirza'nı Elesger
http://turku.sitesi.web.tr/azerbaycan/elesger-guse-yi-sehrada.html [erişim tarihi: 9.11.2020].
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020Eserlerinden Örnekler
Deyil mi?
Ne baxırsan hezin hezin, şikeste,
Ezizim, bu canlar senin deyil mi?
Gece gündüz emek çekib tikdiyin,
Dolu xanimanlar senin deyil mi?
Haqqm kereminden hazır tapılmış,
Plan çekib başı başa çatılmış,
Teze teze can-i dilden yapılmış,
Bu köşk ü eyvanlar senin deyil mi?
Sensen bizim üçün Cennet hurisi,
Ya da göyde meleklerin birisi,
Bu görünen mal ü qoyun sürüsü,
Hesabsız heyvanlar senin deyil mi?
Lale-yi hemralar, gül-i yemenler,
Müetterdi, gül ü reyhan, süsenler,
Yaz gelende çiçek açan çemenler,
Cennet-i rizvanlar senin deyil mi?
Tazaca ağaçlar ulduz sanında,
Göyermiş her biri öz mekanında,
Sağında solunda, evin yanında,
Bağca, gülüstanlar senin deyil
mi?
http://www.turkuyurdu.com/ne-bahirsan-hezin-hezin-deyil-mi-14960.html [erişim
tarihi:11.02.2015].
Elesger
Güşe-yi sehrada tenha nişinde
Sen ki yazdın bu ünvanı Elesger
Çillenin gününde gış mövsümünde
Bahar etdin zimistanı Elesger
Nameniz gelbimi heyli oyatdı
Metlebi mövzundu hub kelamatdı
Yusif'in köyneyi Yegub'a çatdı
Abad etdi bu Ken'an'ı Elesger
Aşigem men senin ihtilatına
Nezmine ferdine hoş ebyatına
Aferin aferin esli zatına
Sen isen Hafiz-i sani Elesger
Gerçi mülebbisen ev libasında
Şahidem şaribsen haggın tasında
Bu Azerbaycan'da Türk arasında
Senin kimi şair hanı Elesger
Hazıram durmağa men gulluğunda
Gezmemişem namerd sağı solunda
İmtahandan çıhan dostun yolunda
Esirgemem billah canı Elesger
Biraz mehebbete sedagetim var
Şövgile hevese iradetim var
Sana bir helvetce şikayetim var
Yahşı sahla o pünhanı Elesger
Nesihet sahla sen gel bu sözleri
Her bir ad tez almaz esl cövheri
Çoh ucuz satırsan le'li gövheri
Vesf edirsen her sözmanı Elesger
Yetene refiğ ü yoldaş deyirsen
Keçene sirr verib sirdaş deyirsen
Üzüne gülene gardaş deyirsen
Yahşını yamanı tanı Elesger
Eceb nezm hoş efradı yazıbsan
Vesfe layig müemmanı yazıbsan
Legebi burahıb adı yazıbsan
Unutmaram bu zebanı Elesger
Sehv etdim legebim seyre sığışmaz
Lefzi segil salar behre sığışmaz
İnşallah gezebe gehre sığışmaz
Efv eyle sen bu nögsanı Elesger
Tevegge edirem salma geyl ü gal
Bu gelen gelmeden olma keçheyal
Eger ohumasan şüglüzümme gal
Her meclisde bu dastanı Elesger
Ohusan kelamı barı ehsen de
Eger beyenmesen bir dehi sen de
Beş özünden desen bir de menden de
Tek almaynan bu meydani Elesger
Men bele senete mahir deyilem
Bahma öz özüme fahır deyilem
Herşend ki yazıram şair deyilem
Bağışlarsan bu Mirza'nı Elesger
http://turku.sitesi.web.tr/azerbaycan/elesger-guse-yi-sehrada.html [erişim tarihi: 9.11.2020].
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Deyil mi?
Ne baxırsan hezin hezin, şikeste,
Ezizim, bu canlar senin deyil mi?
Gece gündüz emek çekib tikdiyin,
Dolu xanimanlar senin deyil mi?
Haqqm kereminden hazır tapılmış,
Plan çekib başı başa çatılmış,
Teze teze can-i dilden yapılmış,
Bu köşk ü eyvanlar senin deyil mi?
Sensen bizim üçün Cennet hurisi,
Ya da göyde meleklerin birisi,
Bu görünen mal ü qoyun sürüsü,
Hesabsız heyvanlar senin deyil mi?
Lale-yi hemralar, gül-i yemenler,
Müetterdi, gül ü reyhan, süsenler,
Yaz gelende çiçek açan çemenler,
Cennet-i rizvanlar senin deyil mi?
Tazaca ağaçlar ulduz sanında,
Göyermiş her biri öz mekanında,
Sağında solunda, evin yanında,
Bağca, gülüstanlar senin deyil
mi?
http://www.turkuyurdu.com/ne-bahirsan-hezin-hezin-deyil-mi-14960.html [erişim tarihi:11.02.2015].
Güşe-yi sehrada tenha nişinde
Sen ki yazdın bu ünvanı Elesger
Çillenin gününde gış mövsümünde
Bahar etdin zimistanı Elesger
Nameniz gelbimi heyli oyatdı
Metlebi mövzundu hub kelamatdı
Yusif'in köyneyi Yegub'a çatdı
Abad etdi bu Ken'an'ı Elesger
Aşigem men senin ihtilatına
Nezmine ferdine hoş ebyatına
Aferin aferin esli zatına
Sen isen Hafiz-i sani Elesger
Gerçi mülebbisen ev libasında
Şahidem şaribsen haggın tasında
Bu Azerbaycan'da Türk arasında
Senin kimi şair hanı Elesger
Hazıram durmağa men gulluğunda
Gezmemişem namerd sağı solunda
İmtahandan çıhan dostun yolunda
Esirgemem billah canı Elesger
Biraz mehebbete sedagetim var
Şövgile hevese iradetim var
Sana bir helvetce şikayetim var
Yahşı sahla o pünhanı Elesger
Nesihet sahla sen gel bu sözleri
Her bir ad tez almaz esl cövheri
Çoh ucuz satırsan le'li gövheri
Vesf edirsen her sözmanı Elesger
Yetene refiğ ü yoldaş deyirsen
Keçene sirr verib sirdaş deyirsen
Üzüne gülene gardaş deyirsen
Yahşını yamanı tanı Elesger
Eceb nezm hoş efradı yazıbsan
Vesfe layig müemmanı yazıbsan
Legebi burahıb adı yazıbsan
Unutmaram bu zebanı Elesger
Sehv etdim legebim seyre sığışmaz
Lefzi segil salar behre sığışmaz
İnşallah gezebe gehre sığışmaz
Efv eyle sen bu nögsanı Elesger
Tevegge edirem salma geyl ü gal
Bu gelen gelmeden olma keçheyal
Eger ohumasan şüglüzümme gal
Her meclisde bu dastanı Elesger
Ohusan kelamı barı ehsen de
Eger beyenmesen bir dehi sen de
Beş özünden desen bir de menden de
Tek almaynan bu meydani Elesger
Men bele senete mahir deyilem
Bahma öz özüme fahır deyilem
Herşend ki yazıram şair deyilem
Bağışlarsan bu Mirza'nı Elesger
http://turku.sitesi.web.tr/azerbaycan/elesger-guse-yi-sehrada.html [erişim tarihi: 9.11.2020].
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | TAÇMEMMED SUHANGULU | d. 1865 - ö. 1942 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Memmed İsmayıl Mürşüt oğlu | d. 1 Kasım1939 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | ALİ VAHİDİ | d. 1951 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÂKİF, Âkif Efendi | d. 1837-38 - ö. 1898-99 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | RE'FET, Karavâiz-zâde Hasan Efendi | d. 1837 - ö. 1912 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HAYDAR, Ali Haydar Efendi, İstanbullu | d. 1837 - ö. 1903 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | AVAZ, Avaz Otar | d. 1884 - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | ÇELEBİ-ZÂDE HALÎL EFENDİ, Halîl | d. 1864 - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | ALİ ULVÎ BABA, Mehmed Ali Çerkeşî | d. 1864? - ö. 1919 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | MUSTAFA, Dollu | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | ZABİT, Nebi Efendi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | GONCABEYİM | d. 1827 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | KUL EMSALÎ, Muharrem Akkaya | d. 20.10.1949 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ÖZVERİ, Öztürk Erkılıç | d. 1953 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | YUNİS İBRAHİMOV | d. 1895 - ö. 1974 | Madde Adı | Görüntüle |