Madde Detay
NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Dede
(d. 1255/1839 - ö. 1316/1900)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ahmed Hüsameddin Dede, Na'tî mahlasını kullandığı bilgisi kaynaklarda yer almaktadır fakat mahlasın kullanıldığı manzumelerin çoğu kaybolmuştur. Doğum yeri İstanbul, doğum yılı ise 1839'dur. Yenikapı Mevlevihanesi şeyhlerinden Abdülbaki Nasır Dede’nin torunu, aynı mevlevihanenin aşçıbaşısı Hacı Arif Dede’nin oğludur. Mehmet Ziya'nın Yenikapı Mevlevihânesi hakkında yazdığı eserde, dedesi Abdülbaki Nasır Dede, dergâhın postnişinlerinden biri olarak tanıtılır ve kendisinin sesinin güzelliğinden, bu nedenle aritmetik biliminde, bilhassa bu bilmin musiki ile ilgili ses ahengi ve ses titreşimlerini defalarca okuyarak tetkik ettiğinden bahsedilir (1977: 167). Ahmed Hüsameddin Dede, Yenikapı Mevlevihanesi'nde Şeyh Osman Selahaddin Dede’den tasavvuf ve edebiyat, musikişinaslardan da musiki eğitimi alarak yetişmiştir. Bir müddet sonra da bu mevlevihanenin kudümzenbaşılığına tayin edilmiş ve 1900'de İstanbul'da vefat etmiştir.
Ahmed Hüsameddin Dede, bestelediği dinî eserlerle zamanının önde gelen musikişinasları arasında yer almıştır. Bunların en önemlisi rahatülervah makamındaki Mevlevi ayinidir. Eserlerinden sadece bu ayini ve iki “şugul”ü zamanımıza ulaşabilmiştir. Tabii bir ses güzelliğine sahip olan Ahmed Hüsameddin, başarılı ayin ve na’t okuyuculuğu ve mutribi idare etmekteki hâkimiyeti ile de şöhret bulmuştur. Musikişinaslığı yanında şiir ile de meşgul olmuş ancak Na’tî mahlasını kullandığı manzumelerinin çoğu kaybolmuştur (Özcan 1989: 92).
Kaynakça
Mehmet Ziya (1977). Yenikapı Mevlevihânesi. İstanbul: Kervan Kitapçılık.
Özcan, Nuri (1989). "Ahmed Hüsameddin Dede", İslam Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 92.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. PETEK ERSOY İNCİ
Yayın Tarihi: 06.02.2015
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020
Eserlerinden Örnekler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Alper Çeker | d. 13 Mart 1972 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HUSREV | d. ? - ö. 1595-96 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | HÂLİS, Yûsuf Hâlis Efendi | d. 1805-06 - ö. 1883 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | REMZÎ, Hüseyin Remzî Paşa | d. 1839 - ö. 1896 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | BENDÎ | d. 1839 - ö. 1885 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SEYYİD | d. 1839-1840 - ö. 1910 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ADMÎ, Urfalı | d. 1818 - ö. 1900 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | FÂ’İK, Sâlih Fâ'ik Bey | d. 1825-26 - ö. 1900 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | FEVZÎ, Mehmed | d. 1826 - ö. 1900 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | VÂLİHÎ, Acem-zâde | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | AKLÎ, Tablî-zâde Şeyh Ali Efendi | d. ? - ö. 15 Aralık 1704 | Meslek | Görüntüle |
12 | HÂŞİM BEY, Cıvıl Seyyid Mehmed Ağa-zâde Müezzinbaşı Hacı Hüseyin Hâşim Bey | d. 1815 - ö. 1868 | Meslek | Görüntüle |
13 | BAHSÎ | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MUHARREM DEDE | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | HAYRİYE BACI | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MEYLÎ, Lütfî Beyzâde Mustafa Meylî | d. ? - ö. 1587-88 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | ÂRİF, Ârif Mehmed Efendi | d. ? - ö. 1 Mart 1813 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | KÂTİB | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |