ÖRGEL, Salim Örgel

(d. 1926 / ö. 1990)
âşık, öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Salim Örgel'dir. 1926 yılında Çorum’un Çayhatap köyünde doğmuştur. Örgel, ilkokulu köyünde bitirir. 1948 yılında Hasanoğlan Köy Enstitüsünden mezun olduktan sonra Çorum’un değişik köylerinde ve merkezde öğretmenlik yapar. 1967 yılında geçirdiği bir trafik kazası sonucunda sol bacağını kaybeden Örgel, birkaç yıl sonra da buerger hastalığına yakalanır ve bu hastalık sonucunda da diğer bacağını kaybeder (Ercan 1998: 489). Yaşadığı bu sıkıntılardan dolayı tekerlekli sandalyeye mahkûm yaşadığı için malulen emekli olur. Örgel 1990 yılında vefat eder ve köyünde defnedilir (Çırakman 1992: 127).

Şiir yazmaya küçük yaşlarda köyde başlayan Örgel, köy enstitüsündeki eğitimle beraber şiir yazma yeteneğini geliştirir. Değişik konularda yazdığı şiirlerinin yanı sıra başarılı çocuk şiirleri de vardır. Yayımlanmış bir eseri bulunmamaktadır. Şiirlerinde Örgel mahlasını kullanır. Örgel'in el yazısıyla yazdığı yaklaşık 200 şiirinin olduğu ve bunların oğlu Şahin Örgel’in arşivinde kayıtlı olduğu bilinmektedir (Ercan 1998: 489). Örgel'in şiirleri birçok araştırma, gazete ve dergide yayınlanmıştır (http://www.ozanlar.biz/orgel.html). Bu şiirlerden "Kalem (Neyin Var da Niye Yazmıyon)" Gülabi ve "Mezarlık (Karım Anam Abilerim)" Haydar Öztürk tarafından bestelenerek Çorum yöresi türkü repertuvarına kazandırılır (Duman 2016: 150-185).

Örgel şiirlerini 8'li ve 11'li hece ölçüsüyle yazar. Şiirlerinde en fazla 11'li hece ölçüsünü kullanır. 8'li heceyle yazdığı şiirlerinde 4+4, 11'li heceyle yazdığı şiirlerinde 6+5 durak biçimini benimser. Nazım birimi olarak dörtlük kullanır. Örgel, şiirlerinde çoğunlukla zengin uyak kullanır. Şiirlerinde sade bir dil, yalın söyleyiş özelliği vardır. Şiirlerinde aşk, sevgi, ayrılık acısı, toplumsal sorunlar, ülkenin içinde bulunduğu durum ve tarlada çalışan işçilerin durumu gibi konular ağırlıktadır. Örgel, yaşadığı toplumdan uzak değildir. Bunun bir örneği, İkinci Dünya Savaşı sırasında ordunun yiyecek ihtiyacını karşılamaları için hükûmet tarafından görevlendirilen memurlara yazdığı "Şahna Destanı" adlı eserde görülür.

Örgel'in bilinen diğer şiirleri "Dilim Benim Gülüm Benim", "Anamın Dilinden", "Tarla Dönüşü", "Köşek Gözlüm", "Çobanlık Anıları", "Kara Gözlü Kibar Yarim", "İstek", "Tarlada Fatma", "Zalım Aşk" ve "Haydi Gelin"dir.

Kaynakça

Çırakman, Hüseyin (1992). Çorumlu Halk Ozanları. İstanbul: Alev Yay.

Duman, Oğuz (2016). Çorum Türküleri Üzerine Bir İnceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırşehir: Ahi Evran Üniversitesi.

Ercan, Abdullah (1998). 14.Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Çorum Eğitim Kültür Vakfı.

http://www.ozanlar.biz/orgel.html [erişim tarihi: 03.12.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OĞUZ DUMAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALİ ÇAVUŞ, Ali Baltad. 1917 - ö. 14.05.1985Doğum YeriGörüntüle
2HİCRANÎ/HİCRANÎ BABA, Hacı Daştand. 1908 - ö. 22.02.1969Doğum YeriGörüntüle
3ZÜHDÜ, Hacı Ahmetd. 1885 - ö. 1958Doğum YeriGörüntüle
4Ümit Yaşar Oğuzcand. 22 Ağustos 1926 - ö. 4 Kasım 1984Doğum YılıGörüntüle
5Talip Apaydınd. 1926 - ö. 27 Eylül 2014Doğum YılıGörüntüle
6Ali Avni Öneşd. 30 Nisan 1926 - ö. 11 Kasım 1982Doğum YılıGörüntüle
7Vedat Saygeld. 11 Mart 1931 - ö. 16 Mayıs 1990Ölüm YılıGörüntüle
8Hasan Karahüseyinovd. 1925 - ö. 1990Ölüm YılıGörüntüle
9AHMET VEFA ARAYd. 1913 - ö. 1990Ölüm YılıGörüntüle
10HAYDAR, Haydar Bektaşd. 1894 - ö. 1966MeslekGörüntüle
11ŞAMHAL BAYRAMOVd. 1914 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ŞAHBAZOĞLU, İhsan Şahbazoğlud. 01.02.1930 - ö. ?MeslekGörüntüle
13SEYRANÎ, Mevlüt Kayad. 1923 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NUSRETd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ALİ OSMAN, Ali Osman Kahramand. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZARALI TURAN, Turan Asland. 25.04.1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MUHAMMET-ZÜLFİKAR, Muhammet Kılıçd. 1966 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18CİHÂNÎ (Cahanî)d. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle