ÖRGEL, Salim Örgel

(d. 1926 / ö. 1990)
âşık, öğretmen
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Salim Örgel'dir. 1926 yılında Çorum’un Çayhatap köyünde doğmuştur. Örgel, ilkokulu köyünde bitirir. 1948 yılında Hasanoğlan Köy Enstitüsünden mezun olduktan sonra Çorum’un değişik köylerinde ve merkezde öğretmenlik yapar. 1967 yılında geçirdiği bir trafik kazası sonucunda sol bacağını kaybeden Örgel, birkaç yıl sonra da buerger hastalığına yakalanır ve bu hastalık sonucunda da diğer bacağını kaybeder (Ercan 1998: 489). Yaşadığı bu sıkıntılardan dolayı tekerlekli sandalyeye mahkûm yaşadığı için malulen emekli olur. Örgel 1990 yılında vefat eder ve köyünde defnedilir (Çırakman 1992: 127).

Şiir yazmaya küçük yaşlarda köyde başlayan Örgel, köy enstitüsündeki eğitimle beraber şiir yazma yeteneğini geliştirir. Değişik konularda yazdığı şiirlerinin yanı sıra başarılı çocuk şiirleri de vardır. Yayımlanmış bir eseri bulunmamaktadır. Şiirlerinde Örgel mahlasını kullanır. Örgel'in el yazısıyla yazdığı yaklaşık 200 şiirinin olduğu ve bunların oğlu Şahin Örgel’in arşivinde kayıtlı olduğu bilinmektedir (Ercan 1998: 489). Örgel'in şiirleri birçok araştırma, gazete ve dergide yayınlanmıştır (http://www.ozanlar.biz/orgel.html). Bu şiirlerden "Kalem (Neyin Var da Niye Yazmıyon)" Gülabi ve "Mezarlık (Karım Anam Abilerim)" Haydar Öztürk tarafından bestelenerek Çorum yöresi türkü repertuvarına kazandırılır (Duman 2016: 150-185).

Örgel şiirlerini 8'li ve 11'li hece ölçüsüyle yazar. Şiirlerinde en fazla 11'li hece ölçüsünü kullanır. 8'li heceyle yazdığı şiirlerinde 4+4, 11'li heceyle yazdığı şiirlerinde 6+5 durak biçimini benimser. Nazım birimi olarak dörtlük kullanır. Örgel, şiirlerinde çoğunlukla zengin uyak kullanır. Şiirlerinde sade bir dil, yalın söyleyiş özelliği vardır. Şiirlerinde aşk, sevgi, ayrılık acısı, toplumsal sorunlar, ülkenin içinde bulunduğu durum ve tarlada çalışan işçilerin durumu gibi konular ağırlıktadır. Örgel, yaşadığı toplumdan uzak değildir. Bunun bir örneği, İkinci Dünya Savaşı sırasında ordunun yiyecek ihtiyacını karşılamaları için hükûmet tarafından görevlendirilen memurlara yazdığı "Şahna Destanı" adlı eserde görülür.

Örgel'in bilinen diğer şiirleri "Dilim Benim Gülüm Benim", "Anamın Dilinden", "Tarla Dönüşü", "Köşek Gözlüm", "Çobanlık Anıları", "Kara Gözlü Kibar Yarim", "İstek", "Tarlada Fatma", "Zalım Aşk" ve "Haydi Gelin"dir.

Kaynakça

Çırakman, Hüseyin (1992). Çorumlu Halk Ozanları. İstanbul: Alev Yay.

Duman, Oğuz (2016). Çorum Türküleri Üzerine Bir İnceleme. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kırşehir: Ahi Evran Üniversitesi.

Ercan, Abdullah (1998). 14.Yüzyıldan Günümüze Çorumlu Şairler. İstanbul: Çorum Eğitim Kültür Vakfı.

http://www.ozanlar.biz/orgel.html [erişim tarihi: 03.12.2018].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: OĞUZ DUMAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1PERİNAZ AYAZGIZId. 1860/1862? - ö. 1968Doğum YeriGörüntüle
2MUSA ERDENERd. 06.03.1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3BORANÎ, Selaaddin Bord. 15.11.1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Ahmet İhsan Gevrekd. 1926 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HAKKI TIRAKd. 04.07.1926 - ö. 14.07.1975Doğum YılıGörüntüle
6Hakkı Özkand. 1926 - ö. 5 Şubat 1999Doğum YılıGörüntüle
7İlhan Engind. 16 Mayıs 1925 - ö. 25 Aralık 1990Ölüm YılıGörüntüle
8Amil Çelebioğlud. 20 Nisan 1934 - ö. 02 Temmuz 1990Ölüm YılıGörüntüle
9ELYAR ABDULLAYEV, Elyar Eli Oğlu Abdullayevd. 1936 - ö. 1990Ölüm YılıGörüntüle
10ŞIHLIOĞLU, Duran Şıhlıoğlud. 1933 - ö. ?MeslekGörüntüle
11SABRİ, Sabri Yokuşd. 1966 - ö. ?MeslekGörüntüle
12SEVGİ PERİSİ, Nurdane Dikend. 1946 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ŞEYH ALAUDDİNd. 1881 - ö. 1949Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14BEKİR, Bekir Karadenizd. 1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15TAHİR, Tahir Demirözd. 1912? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16CEMAL, Cemal Acard. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17NİDAÎ, Niğdelid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ARİFÎ, Hacı Arif Efendid. 1831 - ö. 1912Madde AdıGörüntüle