Madde Detay
Orhan Midhat Barbaros
O.M., Muhâmî Orhan Midhat
(d. 1894 / ö. 27 Temmuz 1964)
Yazar, Avukat, Öğretmen
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Ali Mahir Bey ile Ayşe Şaziye Hanım’ın oğlu olarak İstanbul’da doğdu. Kasımpaşa Bahriyesinde başkâtip olan babası, ek işler yaparak ailesini geçindiriyordu (Barbaros Gürel, 2008: 18-23).
Sekiz kardeşin en büyüğü olan Orhan Midhat, Bedreka-i İrfân ve Şişli Fransız Mektebinde gördüğü eğitimin ardından 1904’te Kabataş Lisesinden mezun oldu (Oktay, 1959: 62). 1911’de (Barbaros Gürel, 2008: 12) İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini pekiyi dereceyle bitirerek iş hayatına atıldı. 1914’te Deniz Harp Okulunda başladığı lisan, edebiyat ve coğrafya öğretmenliğinden 1919’da istifa etti. Bir süre yalnızca avukatlık ve yazarlıkla uğraştı (Oktay, 1959: 62). 1923’te Darülfünun Hukuk Medresesinde ders verdi (Durkheim, 1923: 1). 1930’lu yıllarda Serbest Fırka’nın İstanbul Vilayet İdare Heyetinde görev aldı (Yetkin, 1982: 104). İki çocuk babası yazar, kalp krizi geçirerek vefat etti (Çalışlar, 2011: 264).
Orhan Midhat, ilk yazısını 1911’de Mütalaa mecmuasında yayımladı (Oktay, 1959: 62). 1938’e kadar çeşitli dergilerde yazar ve mesul müdür sıfatıyla yer aldı. 1914-1923 yılları arasında çevirmenlik yaptı. Hukuk, toplum ve iktisatla ilgili dört kitap yazdı.
Çalışmalarının çeşitliliğine rağmen edebî kimliğini romancı olarak kurdu. 1917-1925 yılları arasında “popüler” olarak nitelendirilebilecek yedi roman kaleme aldı. Eserlerinde aşk, vatan sevgisi, görücü usulü evlilik, eski ve yeni neslin çatışması, ahlaki yozlaşma gibi konuları işledi. Toplumsal değişimin çarpık yönlerine ayna tuttuğu bu eserlerde, müstehcen ifadelere sıklıkla yer verdi. Ayrıca iki öykü kitabı bulunan yazar, eserlerinin kuruluşunda ve içerik ögelerinde Tanzimat romanlarından beslendi. Toplumu eğitme amacı güttüğü için sade ve anlaşılır bir dil kullandı.
Kaynakça
Barbaros Gürel, İnci (2008). Bir Yaşamdan. İstanbul: Berfin Yayınları.
Çalışlar, Oral (2011). Portreler. İstanbul: Everest Yayınları.
Durkheim, Emile (1923). İctimâî Taksîm-i A’mâl. çev. O. Midhat [Barbaros]. İstanbul: Matbaa-i Amire.
Oktay, Afşin (1958). Biyoğrafiler Ansiklopedisi. Ankara: Bereket Matbaası.
Yetkin, Çetin (1982). Serbest Cumhuriyet Fırkası Olayı. [İstanbul?]: Karacan Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: BETÜL SOLMAZYayın Tarihi: 09.09.2018Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Yayın Tarihi: 09.09.2018Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Güncelleme Tarihi: 09.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
İçtimai İnkılaplar: İslamiyetin Mazi, Hâl ve İstikbali | Cemiyet Kütüphanesi / İstanbul | 1916 | Diğer |
Kahraman Türk Kızı | Cemiyet Kütüphanesi / İstanbul | 1917 | Roman |
Kanlı Muaşaka | Cemiyet Kütüphanesi / İstanbul | 1917 | Roman |
Genç ve Güzel | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | 1918 | Roman |
Küçük Gelin | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | t.y. | Roman |
Hıyanet | İtimat Kütüphanesi / İstanbul | 1920 | Hikâye |
Şişli Hayatı | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | 1923 | Roman |
Aşk İhtiyacı | İkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin / İstanbul | 1924 | Roman |
İktisadi İlletlerimiz | Kitâbhâne-i Sûdî / İstanbul | 1924 | Diğer |
Kırmızı Kitap | Marifet Matbaası / İstanbul | 1924 | Diğer |
Meçhul Kan | İkbal Kütüphanesi Sahibi Hüseyin / İstanbul | 1925 | Roman |
Büyük Gazi'nin Karşısında: Hisler ve Fikirler | Matbaa-i Osmaniye / İstanbul | 1927 | Diğer |
Kızlarımızın Katilleri Gangsterler | Zigomala Basımevi / İstanbul | 1945 | Hikâye |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Gülçin Durman | d. 1970 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HÂŞİM, Hâşim Baba, Şeyh Mustafa Bandırmalı-zâde | d. 1718 - ö. 1782-1783 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İffet Evin | d. 1916 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Belkıs Sami Boyar | d. 1894 - ö. 14 Mayıs 1966 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | ÂŞIK VEYSEL ŞATIROĞLU | d. 1894 - ö. 21.03.1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | TELLİ MEHEMMED, Mehemmed Hesenov | d. 1894 - ö. 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Halide Edip Adıvar | d. 1882 - ö. 9 Ocak 1964 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Selami İzzet Sedes | d. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | NABURLU BADAM | d. ? - ö. 1950/1964? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Muzaffer İlhan Erdost | d. 18 Eylül 1932 - ö. 25 Şubat 2020 | Meslek | Görüntüle |
11 | Muammer Lütfi (Bahşi) | d. 1903 - ö. 30 Mayıs 1947 | Meslek | Görüntüle |
12 | Tuvana Gülcan | d. 1975 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Abdülhalim Memduh | d. 1866 - ö. 21 Temmuz 1905 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Cenap Muhittin Kozanoğlu | d. 1892 - ö. 4 Aralık 1972 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Hüseyin Siret Özsever | d. Mart 1872 - ö. 27 Şubat 1959 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Tevfik Celal Orhan | d. 1905 - ö. 26 Ağustos 1981 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Orhan Kemal | d. 15 Eylül 1914 - ö. 4 Haziran 1970 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | OZAN YESÂRİ, Orhan Börçek | d. 1962 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |