Madde Detay
Hüseyin Avni Ozan
(d. 1881 / ö. 26 Mart 1946)
Şair, yazar, araştırmacı
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1881 (1297)’de Yenişehir Fener’de doğmuş, ailesi 1885 (1301)’de İzmir’e göç etmiştir. Burada ibtidaî ve rüşdî tahsilini tamamladıktan sonra üç sene de idadîye devam etmiştir. 1904 (1320)’de devlet memuriyetine girerek Alaşehir, Eşme, Kula orman ve Aydın muamelât memurluklarında, İzmir Orman ve Maadin Kontrol memurluğu ile Orman ve Maadin Müdürlüğü başkâtipliğinde bulunmuş, Yunanlıların İzmir’i işgali üzerine bu görevden çekilmiştir. İzmir’in kurtuluşundan sonra Yaprak Tütün Ambarları fabrika levazım müdürlüklerine ve Tütün İnhisar İdaresi Başmüdürlüğü Mehakim Şubesi müdür yardımcılığına tayin edilmiştir.
Gerek çalıştığı yıllarda gerekse emekliliğinde uzun süre İzmir ve Karşıyaka halkevlerinde edebiyat komitelerini idare ederek dil ve edebiyat çalışmalarına yön vermiştir. 1946’da İzmir'de ölmüş, Soğukkuyu Mezarlığı’na gömülmüştür.
1907 yılından 1946'ya kadar Edep Yahu, Gencine-i Edep ve Halka Doğru gibi İzmir dergileriyle Ahenk, Şark, Seda-yı Hak, Hizmet, Yeni Asır ve Halkın Sesi gibi İzmir gazetelerinde ciddî ve mizahî şiirler, makaleler ve İzmir fikir ve edebiyat hayatına dair hatıra yazıları yayımlamıştır. Şiirlerinden bir kısmı Rübab-ı Dil, Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli Masallar, Aşık Sazı, Kalbimin Işıkları ve Akman Duygular gibi kitaplarında toplanmıştır. Bunlardan Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli Masallar (1921) kitabında şair, Ziya Gökalp'ın "tehzip", yani halk edebiyatı ürünlerini modernize etme fikrine bağlı olarak derlediği bazı halk masallarını nazma çekmiştir. Bu çalışmaları dolayısıyla tanınmış halk edebiyatı araştırıcısı Cahit Öztelli, onu bizdeki ilk masal derleyicisi olarak değerlendirmiştir.
Ozan'ın şiirlerinden daha önemli olan tarafı, Türk edebiyatı ve özellikle İzmir'deki edebî hareketler üzerine yaptığı inceleme ve araştırmalardır. Hazırladığı İzmir Şairleri Antolojisi, Tokadîzade Şekip ve Muallim Naci gibi kitaplar bugün de yararlanılabilecek çalışmalar arasındadır.
Kaynakça
Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
İnal, İbnülemin Mahmut Kemal (1969-1971). Son Asır Türk Şairleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.
Öztelli, Cahit (1977). "İlk Masal Derleyicisi Hüseyin Avni Bey". Türk Folklor Araştırmaları. Nr. 333. Ankara.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. ÖMER FARUK HUYUGÜZELYayın Tarihi: 07.06.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 07.06.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Rübab-ı Dil | - / - | - | Şiir |
Hükûmetle Milletin Vezâif-i Mütekâbilesi | - / - | - | İnceleme |
Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli Masallar | Seda-yı Hak Matbaası / İzmir | 1337 (1921) | Şiir |
Aşık Sazı | Ahenk Matbaası / İzmir | 1338 (1922) | Şiir |
Muallim Naci | Kanaat Kütüphanesi Millî Kütüphane Külliyatı. Amedî Matbaası / İstanbul | 1932 | İnceleme |
Kalbimin Işıkları | Bilgi Matbaası / İzmir | 1933 | Şiir |
Tokadîzade Şekip | İzmir Halk Evi Dil Edebiyat, Tarih Şubesi Neşriyatından. İtimat Matbaası / İzmir | 1933 | İnceleme |
İzmir Şairleri Antolojisi | İzmir Halk Evi Neşriyatından. Cumhuriyet Matbaası / İzmir | 1934 | İnceleme |
Akman Duygular | Cumhuriyet Matbaası / İzmir | 1934 | Şiir |
Aslan Kapanda | Marifet Matbaası / İzmir | 1938 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | NİGÂHÎ, Şehlâ Mustafa Nigâhî Çelebi | d. ? - ö. Nisan-Mayıs 1693 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NÂKID, İbrahim Efendi | d. d. ? - ö. ö. 1715 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | RÂTİB, Ahmed Paşa | d. 1711?-22? - ö. 1762 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | VİSALÎ, Bekir Sıdkı Halıcıoğlu | d. 1881 - ö. 22.01.1962 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | MİSKİN ELİ | d. 1881 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | MUSA KARAÇÖP | d. 1881 - ö. 1965 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | TUFAN GÜVEL | d. 1923 - ö. 1946 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | Hasan Basri Lostar | d. 1890 - ö. 25 Ekim 1946 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | DUR ABDAL, Abdullah Yüksel | d. 1881 - ö. 1946 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Ali Hikmet | d. 1971 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Necati Tuncer | d. 17 Ocak 1953 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Mahmut Makal | d. 01 Ocak 1930 - ö. 10 Ağustos 2018 | Meslek | Görüntüle |
13 | Rasim Haşmet | d. 1888 - ö. 1919 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Ali Emîrî | d. 1857 - ö. 23 Ocak 1924 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Osman Cemal Kaygılı | d. 4 Ekim 1890 - ö. 9 Ocak 1945 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | SÂ'İB, Hüseyin | d. 1830 - ö. 24 Ocak 1902 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Nihat Ferah | d. 29 Mayıs 1932 - ö. 05 Nisan 2016 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Seyyid Hüseyin, Eşref-zâde Şeyh Seyyid Hüseyin Efendi | d. ? - ö. 1693 | Madde Adı | Görüntüle |