Hüseyin Avni Ozan

(d. 1881 / ö. 26 Mart 1946)
Şair, yazar, araştırmacı
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1881 (1297)’de Yenişehir Fener’de doğmuş, ailesi 1885 (1301)’de İzmir’e göç etmiştir. Burada ibtidaî ve rüşdî tahsilini tamamladıktan sonra üç sene de idadîye devam etmiştir. 1904 (1320)’de devlet memuriyetine girerek Alaşehir, Eşme, Kula orman ve Aydın muamelât memurluklarında, İzmir Orman ve Maadin Kontrol memurluğu ile Orman ve Maadin Müdürlüğü başkâtipliğinde bulunmuş, Yunanlıların İzmir’i işgali üzerine bu görevden çekilmiştir. İzmir’in kurtuluşundan sonra Yaprak Tütün Ambarları fabrika levazım müdürlüklerine ve Tütün İnhisar İdaresi Başmüdürlüğü Mehakim Şubesi müdür yardımcılığına tayin edilmiştir.

Gerek çalıştığı yıllarda gerekse emekliliğinde uzun süre İzmir ve Karşıyaka halkevlerinde edebiyat komitelerini idare ederek dil ve edebiyat çalışmalarına yön vermiştir. 1946’da İzmir'de ölmüş, Soğukkuyu Mezarlığı’na gömülmüştür.

1907 yılından 1946'ya kadar Edep Yahu, Gencine-i Edep ve Halka Doğru gibi İzmir dergileriyle Ahenk, Şark, Seda-yı Hak, Hizmet, Yeni Asır ve Halkın Sesi gibi İzmir gazetelerinde ciddî ve mizahî şiirler, makaleler ve İzmir fikir ve edebiyat hayatına dair hatıra yazıları yayımlamıştır. Şiirlerinden bir kısmı Rübab-ı Dil, Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli Masallar, Aşık Sazı, Kalbimin Işıkları ve Akman Duygular gibi kitaplarında toplanmıştır. Bunlardan Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli Masallar (1921) kitabında şair, Ziya Gökalp'ın "tehzip", yani halk edebiyatı ürünlerini modernize etme fikrine bağlı olarak derlediği bazı halk masallarını nazma çekmiştir. Bu çalışmaları dolayısıyla tanınmış halk edebiyatı araştırıcısı Cahit Öztelli, onu bizdeki ilk masal derleyicisi olarak değerlendirmiştir.

Ozan'ın şiirlerinden daha önemli olan tarafı, Türk edebiyatı ve özellikle İzmir'deki edebî hareketler üzerine yaptığı inceleme ve araştırmalardır. Hazırladığı İzmir Şairleri Antolojisi, Tokadîzade Şekip ve Muallim Naci gibi kitaplar bugün de yararlanılabilecek çalışmalar arasındadır.

Kaynakça

Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

İnal, İbnülemin Mahmut Kemal (1969-1971). Son Asır Türk Şairleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Öztelli, Cahit (1977). "İlk Masal Derleyicisi Hüseyin Avni Bey". Türk Folklor Araştırmaları. Nr. 333. Ankara.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ÖMER FARUK HUYUGÜZEL
Yayın Tarihi: 07.06.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Rübab-ı Dil- / --Şiir
Hükûmetle Milletin Vezâif-i Mütekâbilesi- / --İnceleme
Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli MasallarSeda-yı Hak Matbaası / İzmir1337 (1921)Şiir
Aşık SazıAhenk Matbaası / İzmir1338 (1922)Şiir
Muallim NaciKanaat Kütüphanesi Millî Kütüphane Külliyatı. Amedî Matbaası / İstanbul1932İnceleme
Kalbimin IşıklarıBilgi Matbaası / İzmir1933Şiir
Tokadîzade Şekipİzmir Halk Evi Dil Edebiyat, Tarih Şubesi Neşriyatından. İtimat Matbaası / İzmir1933İnceleme
İzmir Şairleri Antolojisiİzmir Halk Evi Neşriyatından. Cumhuriyet Matbaası / İzmir1934İnceleme
Akman DuygularCumhuriyet Matbaası / İzmir1934Şiir
Aslan KapandaMarifet Matbaası / İzmir1938Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hasan Remzid. 1871 - ö. 1919Doğum YeriGörüntüle
2Münevver Ayaşlıd. 1906 - ö. 20 Ağustos 1999Doğum YeriGörüntüle
3Hilmi Yücebaşd. 1915 - ö. 21 Şubat 1996Doğum YeriGörüntüle
4Raif Necdet Kestellid. 1881 - ö. 18 Ağustos 1937Doğum YılıGörüntüle
5(BALABANLI) ÖMER, Ömer Torunoğlud. 1881 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Ali Ulvi Elöved. 05 Mart 1881 - ö. 15 Ağustos 1975Doğum YılıGörüntüle
7Güzide Sabri Aygünd. 1886 - ö. 1946Ölüm YılıGörüntüle
8TUFAN GÜVELd. 1923 - ö. 1946Ölüm YılıGörüntüle
9SELÂMÎ, İbrahimd. 1859-1860 - ö. 1946Ölüm YılıGörüntüle
10Osman Numan Baranusd. 1 Temmuz 1930 - ö. 4 Ağustos 2005MeslekGörüntüle
11Ali Cemal Koşukçud. 1910 - ö. 1987MeslekGörüntüle
12Cihan Aktaşd. 15 Ocak 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Aka Gündüzd. 1885 - ö. 7 Kasım 1958Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ahmet Rasimd. 1865 - ö. 21 Eylül 1932Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HAKKAK HÜSEYİNd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17EMMÎ, Hüseyind. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18DERYAÎ/OZAN DERYA/KUL DERYA, Sabri Durukand. 23.11.1940 - ö. ?Madde AdıGörüntüle