SÂBİT, Abdülkerîm Sâbit Bey, İstanbullu

(d. 1280/1863 - ö. 1331/1913)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Abdülkerîm Sâbit Bey’dir. 1280/1863 yılında İstanbul’da doğdu. Trabzon naibi Şerif Mahmûd Bey’in oğludur. Özel öğrenim gördükten sonra Galatasaray Sultânî Mektebi’ne girdi. Ancak tahsilini bitirmeden ayrıldı. Hariciye Terceme Odası Hulefalığında, çeşitli konsolosluklarda, Batum Başkonsolosluğunda ve Hariciye Nezareti İstişare Odası Muavinliğinde bulundu. Son görevindeyken emekli oldu. 27 Zilkade 1331/28 Ekim 1913 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Edirnekapı Mezarlığı’na defnedildi.

Sâbit’in bilinen eserleri şunlardır:

1. Sabâh-ı İnşirâh: İstanbul Mihran Matbaası’nda 1302/1884 yılında basılan eser, şairin 25 şiirini içermektedir. 77 sayfadır.

2. İmdâdü’l-Midâd: Abdülkerîm Sâbit Bey’in imtiyaz sahibi olduğu, yazarları arasında Muallim Nâcî, Necîb Nâdir ve Şeyh Vasfî’nin bulunduğu derginin adıdır. Haftada bir yayımlanan dergi edebiyat ile ilgilidir.

Sâbit, şiirde Muallim Nâcî’nin tesirindedir. Babasının vazifesi sebebiyle küçük yaşta Mardin’de bulunan Süleymân Nazîf, Utârid dergisinde “Eski Bir Arkadaş” başlıklı yazısında Sâbit’ten övgüyle bahsetmektedir. Nazîf; Sâbit’in daima okuyup yazdığını, müzik ve resim gibi sanat dallarıyla uğraştığını, kanun çaldığını, ata bindiğini ve silah talimi yaptığını kısacası hiç boş durmadığını söylemektedir (1335: 227-228).

Kaynakça

Baştuğ, İbrahim (hzl.) (1999). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. IV. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Süleyman Nazîf (1335). “Eski Bir Arkadaş”. Utârid. C. I. (15): 227-229.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HAKAN YEKBAŞ
Yayın Tarihi: 25.11.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Bir Hayâl

Parlardı yüzi misâl-i mehtâb,

Yandı yüregim harâretinden!

Öpdüm yüzini utandı benden,

Sevdâyı eder bu hâl-i îcâb

Bu bûse yürekde açdı yara,

Bir yara ki iltiyâmı müşkil!

Müşkilse de dil bu hâle kâ’il,

Üftâde gönül o rûy-ı yâra.

Ma’şûkası vardı nâmı ezvâk,

Meftûnı idi anı severdi.

Ma’zûr idi yokdı başka derdi,

Ma’sûm dili safâya müştâk!

Bir yerde ne mümkün etsün ârâm?

Bir kuş gibi fikri zevke seyyâr.

Vicdânları mahv eden şu ekdâr,

Efkârına vermemişdi evhâm!

Lâ-kayd idi dil cihâna karşu!

Bak şimdi nasıl mukayyed oldı.

Gitdikçe bir ihtilâf buldı.

Bed-baht imişim hakîkatı bu!

Zâ’il olarak amâ-yı gaflet;

Göstermede kendini hakîkat,

Mâhiyeti lerze-bahş-ı haşyet.

Efkâra gelir yine sabâvet!

Mahfî tutalım bu mâcerâyı.

Rûhun gibi gizli olsun ey mâh!

Bir ferdi bu hâle etme âgâh,

Takdîs edelim hemân vefâyı!

(Abdülkerim Sâbit (1302). Sabâh-ı İnşirâh. İstanbul: Mihran Matbaası. 32-34.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Giovanni Scognamillod. 25 Nisan 1929 - ö. 08 Ekim 2016Doğum YeriGörüntüle
2ŞEVKÎ, Hasan Şevkîd. 1832 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
3SEYYİD, Uşşâkî-zâde Seyyid Mehmed Sadreddin Efendid. ? - ö. 1735-36Doğum YeriGörüntüle
4MEHMED NURİd. 1863 - ö. 1922Doğum YılıGörüntüle
5KEMÂLEDDÎN/HİLMÎ, Mahmûd Kemâleddînd. 1863 - ö. 1888Doğum YılıGörüntüle
6KÂŞİF, Hafız Mehmed Kâşif Efendid. 1863 - ö. 1921Doğum YılıGörüntüle
7Abdullah Tukayd. 26 Nisan 1886 - ö. 15 Nisan 1913Ölüm YılıGörüntüle
8Ruhsan Nevvared. 10 Şubat 1884 - ö. 15 Mart 1913Ölüm YılıGörüntüle
9CEYHUNÎ, Karslıd. 1843 - ö. 1912-1913?Ölüm YılıGörüntüle
10Hasan Basri Lostard. 1890 - ö. 25 Ekim 1946MeslekGörüntüle
11NECÂTÎd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12RÂGIB, Ahmed Râgıb Efendi, Bursalıd. 1792-93 - ö. 1855-56Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13KEN'ÂN, Yûsuf Ken'ân Bey, Maraşlıd. 1830 - ö. 1876Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Arab-zâde, Mehmed Müttakî Efendid. ? - ö. 1584Madde AdıGörüntüle
15PERTEV, Muvakkıt-zâde Muhammedd. 1746 - ö. 1807-8Madde AdıGörüntüle
16ŞERÎF, Halîl Şerîf Yûsuf Paşad. ? - ö. Ocak-Şubat 1752Madde AdıGörüntüle