SÂBİT, Abdülkerîm Sâbit Bey, İstanbullu

(d. 1280/1863 - ö. 1331/1913)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Abdülkerîm Sâbit Bey’dir. 1280/1863 yılında İstanbul’da doğdu. Trabzon naibi Şerif Mahmûd Bey’in oğludur. Özel öğrenim gördükten sonra Galatasaray Sultânî Mektebi’ne girdi. Ancak tahsilini bitirmeden ayrıldı. Hariciye Terceme Odası Hulefalığında, çeşitli konsolosluklarda, Batum Başkonsolosluğunda ve Hariciye Nezareti İstişare Odası Muavinliğinde bulundu. Son görevindeyken emekli oldu. 27 Zilkade 1331/28 Ekim 1913 tarihinde İstanbul’da vefat etti. Edirnekapı Mezarlığı’na defnedildi.

Sâbit’in bilinen eserleri şunlardır:

1. Sabâh-ı İnşirâh: İstanbul Mihran Matbaası’nda 1302/1884 yılında basılan eser, şairin 25 şiirini içermektedir. 77 sayfadır.

2. İmdâdü’l-Midâd: Abdülkerîm Sâbit Bey’in imtiyaz sahibi olduğu, yazarları arasında Muallim Nâcî, Necîb Nâdir ve Şeyh Vasfî’nin bulunduğu derginin adıdır. Haftada bir yayımlanan dergi edebiyat ile ilgilidir.

Sâbit, şiirde Muallim Nâcî’nin tesirindedir. Babasının vazifesi sebebiyle küçük yaşta Mardin’de bulunan Süleymân Nazîf, Utârid dergisinde “Eski Bir Arkadaş” başlıklı yazısında Sâbit’ten övgüyle bahsetmektedir. Nazîf; Sâbit’in daima okuyup yazdığını, müzik ve resim gibi sanat dallarıyla uğraştığını, kanun çaldığını, ata bindiğini ve silah talimi yaptığını kısacası hiç boş durmadığını söylemektedir (1335: 227-228).

Kaynakça

Baştuğ, İbrahim (hzl.) (1999). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. IV. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî -  Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri.  C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Süleyman Nazîf (1335). “Eski Bir Arkadaş”. Utârid. C. I. (15): 227-229.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HAKAN YEKBAŞ
Yayın Tarihi: 25.11.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Bir Hayâl

Parlardı yüzi misâl-i mehtâb,

Yandı yüregim harâretinden!

Öpdüm yüzini utandı benden,

Sevdâyı eder bu hâl-i îcâb

Bu bûse yürekde açdı yara,

Bir yara ki iltiyâmı müşkil!

Müşkilse de dil bu hâle kâ’il,

Üftâde gönül o rûy-ı yâra.

Ma’şûkası vardı nâmı ezvâk,

Meftûnı idi anı severdi.

Ma’zûr idi yokdı başka derdi,

Ma’sûm dili safâya müştâk!

Bir yerde ne mümkün etsün ârâm?

Bir kuş gibi fikri zevke seyyâr.

Vicdânları mahv eden şu ekdâr,

Efkârına vermemişdi evhâm!

Lâ-kayd idi dil cihâna karşu!

Bak şimdi nasıl mukayyed oldı.

Gitdikçe bir ihtilâf buldı.

Bed-baht imişim hakîkatı bu!

Zâ’il olarak amâ-yı gaflet;

Göstermede kendini hakîkat,

Mâhiyeti lerze-bahş-ı haşyet.

Efkâra gelir yine sabâvet!

Mahfî tutalım bu mâcerâyı.

Rûhun gibi gizli olsun ey mâh!

Bir ferdi bu hâle etme âgâh,

Takdîs edelim hemân vefâyı!

(Abdülkerim Sâbit (1302). Sabâh-ı İnşirâh. İstanbul: Mihran Matbaası. 32-34.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1MEFTÛNÎ/İKBÂLÎ, Sultan II. Mustafad. 1664 - ö. 1703Doğum YeriGörüntüle
2Çiğdem Aldatmazd. 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Esra Kahramand. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4HOTTUOĞLUd. 1863 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5HÜSEYN BOZALGANLI, Hüseyn Cefergulu Oğlu Guliyevd. 1863 - ö. 1941Doğum YılıGörüntüle
6İBRAHİM CUDİd. 20.07.1863 - ö. 12.04.1926Doğum YılıGörüntüle
7PESENDÎ ALİ DEDE, Kütahyalıd. 1813 - ö. 1913Ölüm YılıGörüntüle
8İZZET, Attaroğlu İzzet Efendid. 1865 - ö. 1913Ölüm YılıGörüntüle
9KÂMİL PAŞA, Kıbrıslı Mehmed Kâmil Paşad. 1832 - ö. 1913Ölüm YılıGörüntüle
10Hasan Basri Lostard. 1890 - ö. 25 Ekim 1946MeslekGörüntüle
11RÜŞDÎ, Ahmed Efendid. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ŞERÎF TAL'AT EFENDİd. 1820 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13AHMED HAMDÎ, Harputîd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SEBÂTÎ, Hâfız Mehmed Sebâtüddîn Efendid. 1846 - ö. 1904Madde AdıGörüntüle
15VEZNÎ, Abdülkerîmd. ? - ö. 1577Madde AdıGörüntüle
16FİKÂRÎ, Seyyid Mehdî Efendid. ? - ö. 1551Madde AdıGörüntüle