Madde Detay
Sait Hikmet
(d. 1883 / ö. 1930)
Yazar, Hariciyeci
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Mehmet Sait Hikmet olan yazar, Adliye müfettişlerinden Mustafa Hikmet Bey’in oğlu olarak 1883’te İstanbul’da dünyaya geldi. Ortaöğrenimini Vefa İdadisinde tamamlamasının ardından Mülkiye ve Hukuk mekteplerinden mezun oldu. Sonrasında Paris’e giderek siyasi bilimler alanında öğrenim gördü. Yurt dışından döndükten sonra Hariciye Nezareti Mektubî Kalemine girdi. Daha sonra bir süre Bursa İktisat Müdürlüğü görevini yaptı. Sonrasında Preveze Şehbenderliği’ne atandı. Mütareke Dönemi’nde İstanbul’dan Ankara’ya yaya olarak gitti ve Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Cumhuriyet’in ilan edilmesinin ardından Maarif ve Hariciye’de çeşitli görevlerde bulundu. Bu süreçte sağlığı giderek bozuldu ve alkol bağımlılığı nedeniyle bu görevlerde uzun süre kalamadı. Hastalığının ilerlemesi neticesinde 1930’da vefat etti (Yalçın 2001: 712).
Edebiyata ilgisi öğrencilik yıllarında başladı. Dönemin çeşitli yayın mecralarında makale, öykü türünde yazıları yayımlandı (Yalçın 2001: 712) II. Meşrutiyet’in ilanından sonra oyun yazarı Sermet Muhtar’la El-Üfürük adlı mizah dergisini çıkardı (Sermet Muhtar 1934: 10). Bu dönemde çeşitli tiyatro oyunları yazdı. En bilinen eseri olan Mazi ve Ati adlı oyunu 1909’da Talebe-i Hukuk Cemiyeti’nin kuruluşu dolayısıyla Tepebaşı Kışlık Tiyatrosunda sahnelendi (Töre 2006: 123). Dört perdeden oluşan bu piyeste, yazar, bir toplumsal mesele olarak eski rejimin jurnal yoluyla mevki kazanma usulsüzlüğünü ele alıp eleştirdi (Yalçın 2002: 89). Yazarın ayrıca “Kimi Seviyor” adlı tek perdelik komedisi dönemin yayın mecralarından Musavver Tiyatro’da yayımlandı (And 1971: 168).
Kaynakça
And, Metin (1971). Meşrutiyet Döneminde Türk Tiyatrosu (1908-1923). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Sermet Muhtar (1934). “Sait Hikmet- Merhum”. Yedigün. İstanbul. nu. 66, C. 3, s. 8-10.
Töre, Enver (2006). II. Meşrutiyet Tiyatrosu (Yazarlar ve Piyesler). İstanbul: Duyap Yayınları.
Yalçın, Alemdar (2002). II. Meşrutiyette Tiyatro Edebiyatı Tarihi. Ankara: Akçağ Yayınları.
Yalçın, Murat (ed.) (2001). Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. EBRU ÖZLEM YILMAZ
Yayın Tarihi: 15.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Mazi ve Ati | Matbaa-i Hayriye / İstanbul | 1909 | Tiyatro |
Mülkiyet-i Edebiye ve Fenniye | Hakimiyyet-i Milliye Matbaası / Ankara | 1923 | Diğer |
Kanun-ı Medeniye Anahtar | Cihan Matbaası / İstanbul | 1927 | Diğer |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | EMÎNE İKBÂL HANIM, Keçeci-zâde | d. ? - ö. 19. yy. | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | Müge İplikçi | d. 18 Ocak 1966 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | İZZÎ, Reis-zâde Mehmed Emîn İzzî Efendi | d. ? - ö. 1766-67? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HÂMİD, Küçük Hacı-zâde Hâmid Ahmed Bey | d. 1883 - ö. 1920 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | EHMED İSMAYIL OĞLU | d. 1883 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | HÜSEYN KILIC | d. 1883 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Ahmet Rıza | d. 1858 - ö. 26 Şubat 1930 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | KÂŞİF, Mehmet | d. 1865? - ö. 1930? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Mehmet Ziya Bey | d. 1866 - ö. 27 Mart 1930 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Erdal Öz | d. 26 Mart 1935 - ö. 06 Mayıs 2006 | Meslek | Görüntüle |
11 | Çayan Özvaran | d. 1983 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Nihat Behram | d. 18 Kasım 1946 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Namık Kemal | d. 21 Aralık 1840 - ö. 2 Aralık 1888 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Baha Tevfik | d. 1884 - ö. 19 Mayıs 1914 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Ali Kemal Balkanlı | d. 1900 - ö. 1992 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | Arif Dülger | d. 15 Ağustos 1963 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | HİKMETÎ, Subutay Hikmet Karahasanoğlu | d. 1925 - ö. 01.03.2006 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Hikmet Hükümenoğlu | d. 1971 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |