Gülistan İsmet Hanım

(d. 21 Mart 1874 / ö. 1948)
Yazar, mütercim
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

9 Mart 1290 [21.03.1874] tarihinde Saraybosna’da doğdu. (M.H., 1330: 420). Annesi Hüsnügül Hanım, Sultan Abdülaziz’in sarayında yetişen Çerkez asıllı bir cariye, babası Binbaşı Mehmet Tevfik Bey, Bağdatlı bir şeyhin oğludur. (Karabacak, 2009: 163). Sekiz yaşındayken Üsküdar Amerikan İnas Mektebi’ne girmiş, 10 sene aralıksız ve yatılı olarak eğitim almış ve 1307/1891’de mezun olmuştur. (M.H., 1330: 420). Gülistan İsmet, Amerikan Kız Koleji’nin orta kısmından mezun olan ilk Müslüman Türk kızıdır. (Karabacak, 2009: 163) Mektepten sonra eğitimine özel olarak devam etmiş, kısa bir süre öğretmenlik yapmıştır. Müzik eğitimine İngiltere’de devam etmiş, bir süre Fransa’da bulunmuştur. (Karabacak, 2009: 166-172) İyi derecede İngilizce ve Fransızca öğrenmiştir.

1897’de Meclis-i Mebusan başkâtibi Mustafa Asım Bey ile evlenmiş, üç çocuğu dünyaya gelmiştir. Selanik’teyken eşi ile birlikte İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne katılmış, cemiyetin Avrupa ve Amerika basınına gönderdiği bildirileri İngilizceye tercüme etmiştir. İnkılaptan sonra Selanik’te “Şefkat” isminde bir hayır cemiyetinin temellerini atmış, ancak ilerleme kaydedemeden İstanbul’a dönmek zorunda kalmıştır. (M.H., 1330: 420) 1948 yılında vefat etmiştir. (Acun, 2015: 433).

Gülistan İsmet, Hanımlara Mahsus Gazete’nin başyazarlarından biridir. (Çakır, 2016: 67) Bu gazetede 1896-1902 yılları arasında 84 yazısı yayınlanmıştır. Bunlardan 54 tanesi tercümedir. (Karabacak, 2009: 170) İngilizceden çevirdiği “Şıklık Faciası” adlı romanı 151-163 numaralı sayılarda [19 Şubat 1313-24 Mayıs 1314]; Fransızcadan tercüme ettiği “Birinci Mükâfat” isimli romanı ise 339-377. sayılar arasında [14 Teşrinisani 1317-29 Ağustos 1318] yayınlanmıştır. (Gece, 2014: 329-330)

Kaynakça

Acun, Fatma (2015). “Arnavutköy Amerikan Kız Koleji Mezunları ve Meşhurları”, Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, Yıl 11, Sayı 22, s. 433.

Arı, Aybala (2004). Hanımlara Mahsus Gazete (201-300) (tahlili fihrist/ inceleme/ seçilmiş metinler). Yüksek Lisans Tezi, T.C. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı.

Çakır, Serpil (2016). Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul: Metis Yayınları.

Erdoğdu, Teyfur (2004). “Üsküdar Amerikan Kız Koleji’nin Kısa Tarihi”, Üsküdar Sempozyumu I, 23-25 Mayıs 2003 Bildiriler, Cilt 1, İstanbul: Üsküdar Belediye Başkanlığı Üsküdar Araştırmaları Merkezi. s. 302-324.

Gece, İmren (2014), Hanımlara Mahsus Gazete’de Edebî Faaliyet. Yüksek Lisans Tezi, T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı.

Gülistan İsmet, “Şıklık Faciası”, (tercüme roman), Hanımlara Mahsus Gazete, nr. 151-163, 19 Şubat 1313-24 Mayıs 1314 (3 Mart-5 Haziran 1898).

Gülistan İsmet, “Birinci Mükâfat”, (tercüme roman), Hanımlara Mahsus Gazete, nr. 339-377, 14 Teşrinisani 1317-29 Ağustos 1318 (27 Kasım 1901-12 Eylül 1902).

Karabacak, Melike (2009), “Osmanlı’da Politik ve Edebî Bir Kadın: Gülistan İsmet”, Türk İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı: 7, s. 161-175.

M. H., (1330), “Gülistan İsmet Hanımefendi”, Nevsâl-i Millî, s. 420.

Şeyda, Arzu (2003). Hanımlara Mahsus Gazete (101-200) (tahlili fihrist/inceleme/seçilmiş metinler). Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ortaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Anabilim Dalı, Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: UMMAHAN NERKİZ
Yayın Tarihi: 22.05.2019
Güncelleme Tarihi: 01.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Şıklık Faciası- / --Roman
Birinci Mükâfat- / --Çeviri

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sâmi'î, Zorba (?) Hasan Ağa-zâde Abdülkerîm Efendid. ? - ö. 1684-85Doğum YeriGörüntüle
2ŞÂNÎ, Tarak-zâde Salih Şânî Efendid. ? - ö. 1602-03Doğum YeriGörüntüle
3TEVEKKÜLÎ DEDEd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4KIRBIYIK, Ali Afkar Kırbıyıkd. 1874 - ö. 07.10.1936Doğum YılıGörüntüle
5Samih Rifatd. 16 Nisan 1874 - ö. 3 Aralık 1932Doğum YılıGörüntüle
6Muhittin Mekkid. 1874 - ö. 1936Doğum YılıGörüntüle
7HAKKI BEY/KARAZLI HAKKI, İsmail Hakkı Tercand. 1872/1875/1878? - ö. 20.03.1948Ölüm YılıGörüntüle
8MEHMET BEHÇET KUTLUd. 1864 - ö. 26.10.1948Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmed Selim İnald. 9 Temmuz 1885 - ö. 10 Kasım 1948Ölüm YılıGörüntüle
10Yeşim Özsoy Güland. 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Umur Bugayd. 17 Ocak 1941 - ö. 06 Ağustos 2019MeslekGörüntüle
12Aman Saspayevd. 15 Ekim 1929 - ö. 2015MeslekGörüntüle
13Celal Sahir Erozand. 29 Eylül 1883 - ö. 16 Kasım 1935Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Faruk Nafiz Çamlıbeld. 18 Mayıs 1898 - ö. 8 Kasım 1973Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Tahsin Nahitd. 1887 - ö. 12 Mayıs 1919Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FATMA, Fatma Hanım, Tekirdağlıd. 1850 - ö. 1911Madde AdıGörüntüle
17MAKBÛLE LEM'ÂN HANIMd. 1865 - ö. 1898Madde AdıGörüntüle
18NÂCİYE HANIM, Nuhkuyulud. ? - ö. 1896 ds.Madde AdıGörüntüle