Mehmet Sıtkı Akozan

Çubukçuzâde, Ebünnevvâre, Müftizâde, S. Şinâver
(d. 1890 / ö. 4 Ocak 1948)
Öğretmen, Yazar, Şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Kesriye’de doğdu. Şebinkarahisar’da Çubukçuoğulları ailesinden "Kesriye Müftüsü" namıyla tanınan Hoca Ahmed Hamdi Efendi’nin oğludur. İlk ve orta öğrenimi Makedonya’da ve yükseköğrenimi İstanbul Dârülfünûnu Edebiyat Bölümünde tamamladı. Dönemin Maarif Nezareti ve Maarif Müdüriyeti Kaleminde çalıştı. Daha sonra çeşitli ortaokul ve liselerde öğretmenlik yaptı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Başkitâbetinde çalıştı (İnal 1970: 1682-1683). Bu memuriyet son memuriyeti olarak bilinmektedir. 4 Ocak 1948’de İstanbul’da öldü (Birinci 2001: 35-49).

Dîvânçesinin önsözünden ve ilk eserlerinin telif tarihlerinden edebiyat hayatına 1900'lerin başında başladığı anlaşılan Akozan, II. Meşrutiyet Dönemi Türk Edebiyatı içinde değerlendirilebilir. (Özdemir 2010: 243-251). İmzalı bir yazısı ve siyasi mizâhî rubâisi ile Volkan'da en çok görülen isim olan M. Sıtkı Akozan'ın, Payıtaht, Hayâl, Milli Mecmua ve Musavver Erganun'da yazı ve şiirleri yayımlandı. Eserlerinde Kesriyeli Mehmet Sıtkı, Kesriyeli Müftizâde, Ebünnevvâre Mehmet Sıtkı, Sıtkî-i Şinâver, S. Şinâver, Çubukçuzâde Mehmet Sıtkı imzalarını; soyadı kanunu sonrasında ise Mehmet Sıtkı Akozan imzasını kullandı (Birinci 2001: 35-49). Yaşadığı dönemin edebiyat camiasınca münşiliğinden ziyade şair kimliği ile tanınan Akozan, eserlerinde savaş yıllarını, yaşadığı dönemin gündelik hayatını, sosyal, siyasi ve ekonomik durumunu tarizli ve mizahi bir dille işledi. Şiirlerinde dîvân edebiyatı nazım şekilleri yanısıra Servet-i Fünûn ve Fecr-i Âtî etkisinde de kalarak sone ve terza rimaya benzeyen ama tam olarak bu şekilleri karşılamayan değişik kafiye şemaları kullanarak yeni şekiller de denedi (Özdemir 2010: 243-251). Gazete ve dergilerde yayımlanan şiir ve yazılarının yanısıra manzum ve mensur matbu eserleri de mevcuttur.

Kaynakça

Akozan, Sıtkı (1330). Dîvânçe-i Şinâver, İstanbul: Nefâset Matbaası.

Birinci, Ali (2001). “Kesriye‟li M. Sıtkı ve Küllüknâmesi”, Müteferrika Kitabiyat Dergisi, İstanbul: Sayı Yaz/19, s. 35-49.

İnal, (İbnülemin) Mahmut Kemal (1970). Son Asır Türk Şairleri, Ankara: MEB Yayınları, c. 4.

Özdemir, Muhammet (2010). "Kesriyeli Mehmet Sıtkı Akozan ve Dîvançe-i Şinâver’i,", Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu-II, Manisa: c. 2, s. 243-251.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: MUHAMMET ÖZDEMİR
Yayın Tarihi: 04.07.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Âhenk-i MillîMatbaa-yı Kütübhâne-i Cihân / İstanbul1324Şiir
Dul Kadın? / İstanbul1328Diğer
ZâyiâtNecm-i İstikbâl Matbaası / İstanbul1911Diğer
Divançe-i ŞinaverNefâset Matbaası / İstanbul1330Şiir
Salâ-yı CihâdKarabat Matbaası / İstanbul1334Şiir
Oğlumun Defteri: Kurtuluş GünleriEvkaf Matbaası / İstanbul1339Deneme
Lâmiâ: Millî RomanMesâî Matbaası / İstanbul1911Roman
KervanEbüzziya Matbaası / İstanbul1927Şiir
Âveng-i YârânSinan Matbaası / İstanbul1931Şiir
İleri GeriRemzi Kütüphanesi / İstanbul1932Şiir
DikenlerBürhâneddin Matbaası / İstandul1933Şiir
KüllüknâmeBürhâneddin Matbaası / İstanbul1936Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddînd. 1705 - ö. 27.12.1782Doğum YeriGörüntüle
2Nimet Çalapalad. 1908 - ö. 1984Doğum YeriGörüntüle
3DERVİŞ KEMAL, Kemal Özcand. 1930 - ö. 25.04.2015Doğum YeriGörüntüle
4RAHİME HATUNd. 1890 - ö. 1920Doğum YılıGörüntüle
5Hasan Basri Lostard. 1890 - ö. 25 Ekim 1946Doğum YılıGörüntüle
6Halikarnas Balıkçısı (Musa Cevat Şakir Kabaağaçlı)d. 17 Nisan 1890 - ö. 13 Ekim 1973Doğum YılıGörüntüle
7Gülistan İsmet Hanımd. 21 Mart 1874 - ö. 1948Ölüm YılıGörüntüle
8İsmail Safa Semenderoğlud. 1896 - ö. 03 Nisan 1948Ölüm YılıGörüntüle
9KADRÎ/KADRİYÂ, Abdülkadir Uslud. 1868 - ö. 10.02.1948Ölüm YılıGörüntüle
10Senem Dered. 1975 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Burhan Erend. 02 Mayıs 1972 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Mahmut Makald. 01 Ocak 1930 - ö. 10 Ağustos 2018MeslekGörüntüle
13Prenses Kadriye Hüseyind. 10 Ocak 1888 - ö. 1955Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ziya (Trabzon)d. 1858 - ö. 28 Ocak 1921Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İbnürrefik Ahmet Nurid. 03 Mart 1867 - ö. 06 Mart1935Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Mehmet Aziz Boleld. 1916 - ö. 2004Madde AdıGörüntüle
17HÜSEYİN, Müftî-zâded. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18NÂCÎ, Müftî-zâde/Za'îm-zâde Nâcî Kâsım Efendid. 1848 - ö. 1909Madde AdıGörüntüle