Madde Detay
Mehmet Sıtkı Akozan
Çubukçuzâde, Ebünnevvâre, Müftizâde, S. Şinâver
(d. 1890 / ö. 4 Ocak 1948)
Öğretmen, Yazar, Şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Kesriye’de doğdu. Şebinkarahisar’da Çubukçuoğulları ailesinden "Kesriye Müftüsü" namıyla tanınan Hoca Ahmed Hamdi Efendi’nin oğludur. İlk ve orta öğrenimi Makedonya’da ve yükseköğrenimi İstanbul Dârülfünûnu Edebiyat Bölümünde tamamladı. Dönemin Maarif Nezareti ve Maarif Müdüriyeti Kaleminde çalıştı. Daha sonra çeşitli ortaokul ve liselerde öğretmenlik yaptı, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Başkitâbetinde çalıştı (İnal 1970: 1682-1683). Bu memuriyet son memuriyeti olarak bilinmektedir. 4 Ocak 1948’de İstanbul’da öldü (Birinci 2001: 35-49).
Dîvânçesinin önsözünden ve ilk eserlerinin telif tarihlerinden edebiyat hayatına 1900'lerin başında başladığı anlaşılan Akozan, II. Meşrutiyet Dönemi Türk Edebiyatı içinde değerlendirilebilir. (Özdemir 2010: 243-251). İmzalı bir yazısı ve siyasi mizâhî rubâisi ile Volkan'da en çok görülen isim olan M. Sıtkı Akozan'ın, Payıtaht, Hayâl, Milli Mecmua ve Musavver Erganun'da yazı ve şiirleri yayımlandı. Eserlerinde Kesriyeli Mehmet Sıtkı, Kesriyeli Müftizâde, Ebünnevvâre Mehmet Sıtkı, Sıtkî-i Şinâver, S. Şinâver, Çubukçuzâde Mehmet Sıtkı imzalarını; soyadı kanunu sonrasında ise Mehmet Sıtkı Akozan imzasını kullandı (Birinci 2001: 35-49). Yaşadığı dönemin edebiyat camiasınca münşiliğinden ziyade şair kimliği ile tanınan Akozan, eserlerinde savaş yıllarını, yaşadığı dönemin gündelik hayatını, sosyal, siyasi ve ekonomik durumunu tarizli ve mizahi bir dille işledi. Şiirlerinde dîvân edebiyatı nazım şekilleri yanısıra Servet-i Fünûn ve Fecr-i Âtî etkisinde de kalarak sone ve terza rimaya benzeyen ama tam olarak bu şekilleri karşılamayan değişik kafiye şemaları kullanarak yeni şekiller de denedi (Özdemir 2010: 243-251). Gazete ve dergilerde yayımlanan şiir ve yazılarının yanısıra manzum ve mensur matbu eserleri de mevcuttur.
Kaynakça
Akozan, Sıtkı (1330). Dîvânçe-i Şinâver, İstanbul: Nefâset Matbaası.
Birinci, Ali (2001). “Kesriye‟li M. Sıtkı ve Küllüknâmesi”, Müteferrika Kitabiyat Dergisi, İstanbul: Sayı Yaz/19, s. 35-49.
İnal, (İbnülemin) Mahmut Kemal (1970). Son Asır Türk Şairleri, Ankara: MEB Yayınları, c. 4.
Özdemir, Muhammet (2010). "Kesriyeli Mehmet Sıtkı Akozan ve Dîvançe-i Şinâver’i,", Uluslararası Balkanlarda Türk Varlığı Sempozyumu-II, Manisa: c. 2, s. 243-251.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: MUHAMMET ÖZDEMİRYayın Tarihi: 04.07.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Yayın Tarihi: 04.07.2019Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Âhenk-i Millî | Matbaa-yı Kütübhâne-i Cihân / İstanbul | 1324 | Şiir |
Dul Kadın | ? / İstanbul | 1328 | Diğer |
Zâyiât | Necm-i İstikbâl Matbaası / İstanbul | 1911 | Diğer |
Divançe-i Şinaver | Nefâset Matbaası / İstanbul | 1330 | Şiir |
Salâ-yı Cihâd | Karabat Matbaası / İstanbul | 1334 | Şiir |
Oğlumun Defteri: Kurtuluş Günleri | Evkaf Matbaası / İstanbul | 1339 | Deneme |
Lâmiâ: Millî Roman | Mesâî Matbaası / İstanbul | 1911 | Roman |
Kervan | Ebüzziya Matbaası / İstanbul | 1927 | Şiir |
Âveng-i Yârân | Sinan Matbaası / İstanbul | 1931 | Şiir |
İleri Geri | Remzi Kütüphanesi / İstanbul | 1932 | Şiir |
Dikenler | Bürhâneddin Matbaası / İstandul | 1933 | Şiir |
Küllüknâme | Bürhâneddin Matbaası / İstanbul | 1936 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Nazım Hikmet Ran | d. 20 Kasım 1901 - ö. 3 Haziran 1963 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SALÂHÎ, Abdullah Salâhaddîn | d. 1705 - ö. 27.12.1782 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Hüseyin Avni Ozan | d. 1881 - ö. 26 Mart 1946 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | HEYRANÎ, Muhammet Işıkdemir | d. 1890 - ö. 1958 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | (SİLLELİ) İBRAHİM/ İBRAHİM AĞA, İbrahim Berberoğlu | d. 1890 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | RAHİME HATUN | d. 1890 - ö. 1920 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mehmed Selim İnal | d. 9 Temmuz 1885 - ö. 10 Kasım 1948 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | İsmail Safa Semenderoğlu | d. 1896 - ö. 03 Nisan 1948 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Hamâmîzâde Mehmet İhsan | d. 5 Şubat 1885 - ö. 11 Mayıs 1948 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Fuat Çiftçi | d. 10 Haziran 1970 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
11 | Abdülhak Şinasi Hisar | d. 14 Mart 1887 - ö. 3 Mayıs 1963 | Meslek | Görüntüle |
12 | İsmail Ali Sarar | d. 27 Haziran 1925 - ö. 15 Nisan 2003 | Meslek | Görüntüle |
13 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Peyami Safa | d. 2 Nisan 1899 - ö. 15 Haziran 1961 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | İsmail Habip Sevük | d. 1892 - ö. 17 Ocak 1954 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | MEHMET, Mehmet Demirtaş | d. 1922 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Mehmet Akif Tutumlu | d. 24 Mart 1963 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | SEFİLÎ RIZA, Mehmet Rıza Ünlü | d. 1934 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |