ALİ NASİBİ BABA

(d. 1220/1804 - ö. 1304/1888)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adana'da 1804 yılında doğan âşık, Adanalı Eczacı Ali Nasibi’nin dedesidir. Babası Adana'da Kahveci Yusuf adıyla bilinen bir kişidir. Ali Nasibi Baba herhangi bir eğitim görmemiştir; ümmidir. Âşıklığa nasıl başladığı konusunda bilgi yoktur. Ali Nasibi Baba, geçimini Adana'da sebzecilik yaparak sağlamıştır. 1888 yılında doğan âşık, 84 yıl yaşadığı şehirde; Adana'da vefat etmiştir.

Ali Nasibi Baba, şiirlerinde mahlas kullanmayıp adını tapşırmıştır. Ali Nasibi Baba'nın Kavalalı Mehmet Ali Paşa'nın oğlu İbrahim Paşa'nın Adana ve havalisini işgaline dair güzel bir destanı olduğu ve yaşadığı dönemde Tarsus civarında meydana gelen bir yangınla ilgili uzun bir destan söylediği rivayet edilmektedir. Âşığın şu ana kadar dört adet şiiri tespit edilmiştir. Ali Nasibi Baba'nın dört şiirinin, ikisi 11'li hece ölçüsü ile, diğer ikisi ise Mefâilün mefâilün mefâilün aruz kalıbı ile yazılmıştır. Şiirlerin birisi koşma, diğeri destan; diğer ikisi ise semai türündedir.

Âşık, şiirlerinde çoğunlukla tam ve zengin kafiyeye yer vermiştir. Âşığın şiirlerine dikkatle bakıldığında aşk, savaş, zamandan şikâyet ve yangın gibi doğal âfet konuları üzerinde durduğu görülmektedir (Arı 2009: 155-161). Ali Nasibi Baba'nın güzel şiir okuduğu, şiirlerinde telmih, teşbih, istiare, kinaye, mübalağa gibi söz sanatlarına sıkça baş vurduğu ve “ Leb Değmez”i başarıyla uyguladığı söylenmektedir. Yine Ali Nasibi Baba'nın şiirlerinde halk söyleyişlerine, deyimlere sıklıkla baş vurduğu; anlatım şekillerinden öyküleme, doğrudan anlatım ve soru-cevap yoluyla anlatım yöntemlerini daha fazla kullandığı dikkati çekmektedir (Toros 1938: 10).

 

Kaynakça

Arı, Bülent (2009). Adana'da Geçmişten Bugüne Âşıklık Geleneği. Adana: Altınkoza Yay.

Toros, Taha (1938). Çukurova’da Etili Halk Şairleri. Adana: yyy.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT ARI
Yayın Tarihi: 23.06.2013
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Koşma

Dünyayı Konya’yı bilmeyen âşık

Meydanda âşıkım deyip, gezemez

Hakikat, marifet bilmeyen natık

Kemalet ehlinin sırrın veremez

Mürşid-i Kâmile meyil vermeyen

Muarrifler esrarına ermeyen

Diz boyunda akar çaya girmeyen

Sandal olup deryaları yüzemez

Nasibi ülfet el hürilerle bazı

Çıkarma gönülden ism-i fayyaz-ı

Herkes kadere olunca razı

Takdiri Hüda-yı kimse bozamaz

 Arı, Bülent (2009). Adana'da Geçmişten Bugüne Âşıklık Geleneği. Adana: Altınkoza Yay. 158-162.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NAZLI GELİN, Ayşed. 1860 - ö. 1908Doğum YeriGörüntüle
2Şadi Oğuzhand. 3 Kasım 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ALİ, Hacı Ali Anbarcıd. 24.05.1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4RECÂ'Î, Mehmed Şâkird. 1804 - ö. 1874Doğum YılıGörüntüle
5YESARÎ, Batumlu Mehmedd. 1804 - ö. 1879Doğum YılıGörüntüle
6FETHÎ/ALÎ, Osmân Beyzâde Fethî Mehmed Alî Efendid. 1804-5 - ö. 1857Doğum YılıGörüntüle
7KEMÂLEDDÎN/HİLMÎ, Mahmûd Kemâleddînd. 1863 - ö. 1888Ölüm YılıGörüntüle
8NİHÂNÎ, Muhammed Sâlihd. 1805 - ö. 1888Ölüm YılıGörüntüle
9MATLÛBÎ, Ömerd. ? - ö. 1888Ölüm YılıGörüntüle
10GÖMLEKSİZ, Mehmet Ağcaoğlud. 1911 - ö. 28.04.1984MeslekGörüntüle
11BURHAN, Burhan Karabulutd. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
12BÎDÂRÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13RASİM, Mustafa, Acemoğlud. 1829 - ö. 1892Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14DEHŞETÎ, Salihd. 1802/1813? - ö. 1866/1875?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15VAKTİDOLU/ADİL ALİ, Adil Ali Atalayd. 1936 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
16ALİ Çelebi, KINALI-ZÂDEd. 1510 - ö. 22 Ocak 1572Madde AdıGörüntüle
17EZGİNÎ, Öztürk Karald. 1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle