CEFÂYÎ, Fistancıoğlu, Muslihuddîn Halife/Mestancıoğlu

(d. 877-78/1473 - ö. 950/1543)
divan şairi, kadı, katip, saray hocası, imam
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

16. yüzyıl şairlerinden olan Cefâyî Filibelidir. Âşık Çelebi’nin tezkiresinde şairin öldüğünde yetmiş yaşında olduğunu belirtmesinden hareketle 1473 yılında doğduğu söylenebilir. Âşık Çelebi’ye göre Fistancıoğlu Muslihuddîn Halîfe, Hasân Çelebi’ye göre Mestancıoğlu sanıyla tanınan Cefâyî özellikle güzel yazı ve hesap işlerinde üstad sayılırdı. İstanbul kadılığı sırasında Müftî Sa‘dî Çelebi’ye ve kazasker Muhiddîn Çelebi’ye kâtiplik yaptı. Saray hocalığı görevinde bulundu. Daha sonra Rumeli şehirlerinde kadı olarak çalıştı. Aşırı içki düşkünlüğü yüzünden azledildi. 950/1543 yılında düşkün bir vaziyette iken Filibe’de vefat etti.

Âşık Çelebi Cefâyî’nin bazı fende üstadı olduğunu ve kendisini içki derdinden kurtarmak için çok uğraşmasına rağmen başarılı olamadığını üzülerek belirtir. Tezkire yazarları şiirlerini çok başarılı bulmazlar.

Kaynakça

İpekten, Haluk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalızâde Hasan Çelebi Tezkiretü’ş-Şuarâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretussuara.html [erişim tarihi: 02.09.2013]

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. FİLİZ KILIÇ
Yayın Tarihi: 22.10.2013
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Âyîne ne yüzden ola cânâna berâber

Olsun görelüm yüz yüze ol hâna berâber

Gülgûn-ı sirişküm hat-ı şebdîz ile kavuşdum

Geldi tutuşup ikisi meydâna berâber

Gûyâ ki olur gündüz ile gice müsâvî

Zülf-i siyeh olsa ruh-ı cânâna berâber

Çekdüm ayagı tozıyıla cevher-i eşki

Geldi ikisi dîde-i mîzâna berâber

Âsân idi artuk komak eş’âr-ı selefden

Varılsa Cefâyî şeh-i devrâna berâber

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 468.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1TABÎBÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ALÂADDÎN ALÎ ÇELEBİd. ? - ö. 1543-44Doğum YeriGörüntüle
3KUDÛMÎ, Alid. ? - ö. 1710-11Doğum YeriGörüntüle
4CEMÎLÎd. 1465-66 - ö. 1543-44Ölüm YılıGörüntüle
5MEHMED, Şehzâde Mehmed b. Kanunî S. Süleymand. 1521 - ö. 1543Ölüm YılıGörüntüle
6HİLÂLÎ, Takyeci (Takye-dûz, Takkeci)d. ? - ö. 1543Ölüm YılıGörüntüle
7RABGÛZÎ, Nâsır, Nâsırüddîn bin Burhânüddîn Kâdîd. XIII. yüzyılın ikinci yarısı ? - ö. XIV. yüzyılın ilk yarısı ?MeslekGörüntüle
8HÂZIM, Nefesî-zâde Seyyid Mehmed Aziz Efendid. 1680-81 - ö. 1717-18MeslekGörüntüle
9ÂRİFÎ, Mustafa Efendid. ? - ö. 1609MeslekGörüntüle
10BALTACI-ZÂDE, Mahmûd Paşa bin Baltacıd. ? - ö. 1597Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11KÂDİRÎ, Abdülkadir Hamîdî Efendid. ? - ö. 1548Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12BEHİŞTÎ, Ramazan b. Abdülmuhsind. ? - ö. 1571-72Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HEVÂ’Î (ÜSKÜFÎ), Muhammed Bosnevîd. 1601 - ö. 1651Madde AdıGörüntüle
14DÂ’Î, Şemseddîn-i Acem, Şemseddîn-i Tusterî/Desgûrî, Molla Şemseddind. 1597 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15MURÂD-I BUHÂRÎd. 1640-1645 - ö. 1719Madde AdıGörüntüle