Yusuf Ziya Demircioğlu

(d. 1887 / ö. 29 Mart 1973)
Folklor araştırmacısı, eğitimci, musikişinas, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Muğla’nın Ula ilçesinde dünyaya gelir. Babasının adı İsmail, annesinin adı Ayşe’dir. Baba mesleği demircilik olduğundan “Demircioğlu” soyadını alır. Ula kahvelerinde saz çalan ve türkü söyleyen âşıklardan etkilenir. Medrese eğitimi sırasında saz çalması, okuldan atılmasına neden olur. Eğitimine Muğla’da, İzmir Dârülmuallimîn Mektebi’nde devam eder. Bursa’da tahsilini tamamlayıp İzmir’e geri döner.

Yusuf Ziya Bey, muallim olarak Ula’nın Karaböğürtlen köyüne atanır. Bozdoğan ve Edremit başta olmak üzere pek çok yerde öğretmenlik ve idarecilik yapar. Yunan işgali sırasında, Harvan/Balıkesir’de hastahane müdürü olarak çalışır. İşgalin genişlemesiyle İstanbul’a gider. İstanbul’da muallimlik sonrası, Dârülelhan’da idari görevler üstlenir. 29 Mart 1973'te ölür.

Yusuf Ziya Bey’le birlikte Dârülelhan’da halk türküleri notaya geçirilir, türkü konserleri icra edilir. Türkü derleme faaliyetleri anketle yapılır. Derlemler için Paris’ten ses kayıt cihazı (fonograf) getirtilir. 1926’da Dârulelhan’da ilk araştırma heyetini kurar ve 1926’da Anadolu’yu karış karış dolaşıp türkü derlemeleri yaparlar. 1927’de ikinci derleme gerçekleştirilir. Anadolu Halk Şarkıları 1927'de yayımlanır. 1928’de üçüncü gezi sonrası Halk Türküleri yayımlanır. 1929’da dördüncü ilmi gezi sonrası Şarkî Anadolu Türkü ve Oyunları ve Halk Türküleri on üç defter olarak yayımlanır. Böylece Türkiye Cumhuriyetinde resmi olarak ilk derleme gerçekleştirilmiş olur. Eserlerinin tamamında bizzat derlediği halk kültürü malzemeleri yer alır. Türk halk kültürüne kendi döneminde önemli katkılarda bulunur. İlklere imza atar.

Yusuf Ziya Bey’in çeşitli dergilerde ve gazetelerde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Kaynakça

Atillâ, Osman (1976). “Millî Folklorumuzun Bir Direği Yıkıldı”. Yeni Adam. S. 897: 14-15.

Atillâ, Osman (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7756-7758.

Hança, Baki Bora (2001). Bir Folklorcu Olarak Yusuf Ziya Demircioğlu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla. Muğla Üniversitesi.

Hınçer, İhsan (1976). “Büyük Folklorcu Yusuf Ziya”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7754-7756.

Nefesli, Nizami (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu’na Ait Anılar”. Türk Folklor Araştırmaları: S.326. 7760-7761.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET NACİ ÖNAL
Yayın Tarihi: 01.05.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Boş Beşik ve AkkuşMilliyet Matbaası / İstanbul1932Roman
Şu Dağların ArdındaMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1933Derleme
Anadolu'da Eski Çocuk OyunlarıMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1934Derleme
Yörükler ve Köylüler Arasında-MasallarGüneş Matbaası / İstanbul1934Derleme
Anadolu'da Eski Düğün ve Evlenme AdetleriBurhanedddin Matbaaası / İstanbul1938Derleme
Köy Halk TürküleriBurhaneddin Matbaa / İstanbul1938Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şadan Gökovalıd. 15 Mart 1939 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Halim Şafakd. 29 Eylül 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Nail Vahdeti Çakırhand. 1910 - ö. 14 Ekim 2008Doğum YeriGörüntüle
4ÂRİF ERENd. 1887-1888? - ö. 08.05.1967Doğum YılıGörüntüle
5Ali Selahattin Yiğitoğlud. 1887 - ö. 31 Aralık 1939Doğum YılıGörüntüle
6OZAN, Ali Ozand. 1887 - ö. 1976Doğum YılıGörüntüle
7VELİ, Hüseyin Kalabad. 1921 - ö. 1973Ölüm YılıGörüntüle
8İ. Galip Arcand. 3 Kasım 1894 - ö. 8 Ağustos 1973Ölüm YılıGörüntüle
9Ali Vecdi Bingöld. 1888 - ö. 30 Ocak 1973Ölüm YılıGörüntüle
10Mahmut Yesarid. 1895 - ö. 16 Ağustos 1945MeslekGörüntüle
11Serdar Rifatd. 8 Ocak 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Deniz Şahind. 15 Mart 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Mehmet Halit Bayrıd. 8 Şubat 1896 - ö. 27 Ekim 1958Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Yusuf Akçurad. 2 Aralık 1876 - ö. 11 Mart 1935Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İsak Fererad. 1877/1883 - ö. 7 Mart 1933Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZÜLÂLÎ, Yusuf Köktend. 1873 - ö. 18.12.1956Madde AdıGörüntüle
17Mehmet Ziya Beyd. 1866 - ö. 27 Mart 1930Madde AdıGörüntüle
18ZİYA, Ziya Doğand. 23.03.1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle