Yusuf Ziya Demircioğlu

(d. 1887 / ö. 29 Mart 1973)
Folklor araştırmacısı, eğitimci, musikişinas, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Muğla’nın Ula ilçesinde dünyaya gelir. Babasının adı İsmail, annesinin adı Ayşe’dir. Baba mesleği demircilik olduğundan “Demircioğlu” soyadını alır. Ula kahvelerinde saz çalan ve türkü söyleyen âşıklardan etkilenir. Medrese eğitimi sırasında saz çalması, okuldan atılmasına neden olur. Eğitimine Muğla’da, İzmir Dârülmuallimîn Mektebi’nde devam eder. Bursa’da tahsilini tamamlayıp İzmir’e geri döner.

Yusuf Ziya Bey, muallim olarak Ula’nın Karaböğürtlen köyüne atanır. Bozdoğan ve Edremit başta olmak üzere pek çok yerde öğretmenlik ve idarecilik yapar. Yunan işgali sırasında, Harvan/Balıkesir’de hastahane müdürü olarak çalışır. İşgalin genişlemesiyle İstanbul’a gider. İstanbul’da muallimlik sonrası, Dârülelhan’da idari görevler üstlenir. 29 Mart 1973'te ölür.

Yusuf Ziya Bey’le birlikte Dârülelhan’da halk türküleri notaya geçirilir, türkü konserleri icra edilir. Türkü derleme faaliyetleri anketle yapılır. Derlemler için Paris’ten ses kayıt cihazı (fonograf) getirtilir. 1926’da Dârulelhan’da ilk araştırma heyetini kurar ve 1926’da Anadolu’yu karış karış dolaşıp türkü derlemeleri yaparlar. 1927’de ikinci derleme gerçekleştirilir. Anadolu Halk Şarkıları 1927'de yayımlanır. 1928’de üçüncü gezi sonrası Halk Türküleri yayımlanır. 1929’da dördüncü ilmi gezi sonrası Şarkî Anadolu Türkü ve Oyunları ve Halk Türküleri on üç defter olarak yayımlanır. Böylece Türkiye Cumhuriyetinde resmi olarak ilk derleme gerçekleştirilmiş olur. Eserlerinin tamamında bizzat derlediği halk kültürü malzemeleri yer alır. Türk halk kültürüne kendi döneminde önemli katkılarda bulunur. İlklere imza atar.

Yusuf Ziya Bey’in çeşitli dergilerde ve gazetelerde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Kaynakça

Atillâ, Osman (1976). “Millî Folklorumuzun Bir Direği Yıkıldı”. Yeni Adam. S. 897: 14-15.

Atillâ, Osman (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7756-7758.

Hança, Baki Bora (2001). Bir Folklorcu Olarak Yusuf Ziya Demircioğlu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla. Muğla Üniversitesi.

Hınçer, İhsan (1976). “Büyük Folklorcu Yusuf Ziya”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7754-7756.

Nefesli, Nizami (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu’na Ait Anılar”. Türk Folklor Araştırmaları: S.326. 7760-7761.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET NACİ ÖNAL
Yayın Tarihi: 01.05.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Boş Beşik ve AkkuşMilliyet Matbaası / İstanbul1932Roman
Şu Dağların ArdındaMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1933Derleme
Anadolu'da Eski Çocuk OyunlarıMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1934Derleme
Yörükler ve Köylüler Arasında-MasallarGüneş Matbaası / İstanbul1934Derleme
Anadolu'da Eski Düğün ve Evlenme AdetleriBurhanedddin Matbaaası / İstanbul1938Derleme
Köy Halk TürküleriBurhaneddin Matbaa / İstanbul1938Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Engin Karadenizd. 17 Ağustos 1939 - ö. 01 Nisan 2012Doğum YeriGörüntüle
2Nahit Ulvi Akgünd. 1918 - ö. 12 Kasım 1996Doğum YeriGörüntüle
3Mehmet Aziz Boleld. 1916 - ö. 2004Doğum YeriGörüntüle
4Müfit Ratipd. 29 Mayıs 1303 (1887) - ö. 29 Mayıs 1336 (1920)Doğum YılıGörüntüle
5Alimcan İbrahimovd. 12 Mart 1887 - ö. 21 Ocak 1938Doğum YılıGörüntüle
6DEMLÎ/DELİ MOLLA, Hasan Coşkund. 1887 - ö. 20.01.1965Doğum YılıGörüntüle
7Fikret Adild. 7 Ocak 1901 - ö. 5 Haziran 1973Ölüm YılıGörüntüle
8İSMAİL SOLARd. 1913 - ö. 25.02.1973Ölüm YılıGörüntüle
9TELLİ MEHEMMED, Mehemmed Hesenovd. 1894 - ö. 1973Ölüm YılıGörüntüle
10Enver Gökçed. 1920 - ö. 19 Kasım 1981MeslekGörüntüle
11Necati Haksund. 10 Mayıs 1930 - ö. 1992MeslekGörüntüle
12Mehmet Emin Erişirgild. 1891 - ö. 07 Şubat 1965MeslekGörüntüle
13M. Şevki Yazmand. 1896 - ö. 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ahmet Vefik Paşad. 1818 - ö. 1 Nisan 1891Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Abdullah Mahir İzd. 28 Ocak 1895 - ö. 9 Temmuz 1974Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16YÛSUF HÂS HÂCİBd. 1019-20 ? - ö. 1069-70’ten sonra ?Madde AdıGörüntüle
17YÛSUF, Yûsif, Yûsuf Big/Bey Ustaclu, Yûsuf Big/Bey Çavuşlud. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18Ziya Gökalpd. 23 Mart 1876 - ö. 25 Ekim 1924Madde AdıGörüntüle