Yusuf Ziya Demircioğlu

(d. 1887 / ö. 29 Mart 1973)
Folklor araştırmacısı, eğitimci, musikişinas, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Muğla’nın Ula ilçesinde dünyaya gelir. Babasının adı İsmail, annesinin adı Ayşe’dir. Baba mesleği demircilik olduğundan “Demircioğlu” soyadını alır. Ula kahvelerinde saz çalan ve türkü söyleyen âşıklardan etkilenir. Medrese eğitimi sırasında saz çalması, okuldan atılmasına neden olur. Eğitimine Muğla’da, İzmir Dârülmuallimîn Mektebi’nde devam eder. Bursa’da tahsilini tamamlayıp İzmir’e geri döner.

Yusuf Ziya Bey, muallim olarak Ula’nın Karaböğürtlen köyüne atanır. Bozdoğan ve Edremit başta olmak üzere pek çok yerde öğretmenlik ve idarecilik yapar. Yunan işgali sırasında, Harvan/Balıkesir’de hastahane müdürü olarak çalışır. İşgalin genişlemesiyle İstanbul’a gider. İstanbul’da muallimlik sonrası, Dârülelhan’da idari görevler üstlenir. 29 Mart 1973'te ölür.

Yusuf Ziya Bey’le birlikte Dârülelhan’da halk türküleri notaya geçirilir, türkü konserleri icra edilir. Türkü derleme faaliyetleri anketle yapılır. Derlemler için Paris’ten ses kayıt cihazı (fonograf) getirtilir. 1926’da Dârulelhan’da ilk araştırma heyetini kurar ve 1926’da Anadolu’yu karış karış dolaşıp türkü derlemeleri yaparlar. 1927’de ikinci derleme gerçekleştirilir. Anadolu Halk Şarkıları 1927'de yayımlanır. 1928’de üçüncü gezi sonrası Halk Türküleri yayımlanır. 1929’da dördüncü ilmi gezi sonrası Şarkî Anadolu Türkü ve Oyunları ve Halk Türküleri on üç defter olarak yayımlanır. Böylece Türkiye Cumhuriyetinde resmi olarak ilk derleme gerçekleştirilmiş olur. Eserlerinin tamamında bizzat derlediği halk kültürü malzemeleri yer alır. Türk halk kültürüne kendi döneminde önemli katkılarda bulunur. İlklere imza atar.

Yusuf Ziya Bey’in çeşitli dergilerde ve gazetelerde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Kaynakça

Atillâ, Osman (1976). “Millî Folklorumuzun Bir Direği Yıkıldı”. Yeni Adam. S. 897: 14-15.

Atillâ, Osman (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7756-7758.

Hança, Baki Bora (2001). Bir Folklorcu Olarak Yusuf Ziya Demircioğlu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla. Muğla Üniversitesi.

Hınçer, İhsan (1976). “Büyük Folklorcu Yusuf Ziya”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7754-7756.

Nefesli, Nizami (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu’na Ait Anılar”. Türk Folklor Araştırmaları: S.326. 7760-7761.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET NACİ ÖNAL
Yayın Tarihi: 01.05.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Boş Beşik ve AkkuşMilliyet Matbaası / İstanbul1932Roman
Şu Dağların ArdındaMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1933Derleme
Anadolu'da Eski Çocuk OyunlarıMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1934Derleme
Yörükler ve Köylüler Arasında-MasallarGüneş Matbaası / İstanbul1934Derleme
Anadolu'da Eski Düğün ve Evlenme AdetleriBurhanedddin Matbaaası / İstanbul1938Derleme
Köy Halk TürküleriBurhaneddin Matbaa / İstanbul1938Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Nadir Nadi Abalıoğlud. 23 Haziran 1908 - ö. 20 Ağustos 1991Doğum YeriGörüntüle
2Mehmet Aziz Boleld. 1916 - ö. 2004Doğum YeriGörüntüle
3Arif Hikmet Pard. 1920 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Yılmaz Dokuzoğuzd. 1887 - ö. 04 Ekim 1977Doğum YılıGörüntüle
5ZUHURÎ, Tevfik Bozkurtd. 12.04.1887 - ö. 21.02.1949Doğum YılıGörüntüle
6Ali Selahattin Yiğitoğlud. 1887 - ö. 31 Aralık 1939Doğum YılıGörüntüle
7HACI HABİB KARAASLANd. 1921 - ö. 1973Ölüm YılıGörüntüle
8COŞKUN/COŞKUNÎ, Mustafa Coşkund. 1900 - ö. 1973Ölüm YılıGörüntüle
9HALİL AYTEKİNd. 1913 - ö. 1973Ölüm YılıGörüntüle
10Serhat Çelikeld. 22 Şubat 1984 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Nevzat Çelikd. 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Serdar Rifatd. 8 Ocak 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Bursalı Mehmet Tahird. 22 Kasım 1861 - ö. 28 Ekim 1925Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İsmail Safad. 1867 - ö. 24 Mart 1901Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Velet Çelebi İzbudakd. 16 Temmuz 1867 - ö. 4 Mayıs 1953Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ziya (Trabzon)d. 1858 - ö. 28 Ocak 1921Madde AdıGörüntüle
17RÂCÎ, İmam Yusuf Efendi-zâde Süleyman Râcî Efendid. ? - ö. 1755Madde AdıGörüntüle
18ŞÜKRÎ, Yûsuf Şükrîd. ? - ö. 1876Madde AdıGörüntüle