Yusuf Ziya Demircioğlu

(d. 1887 / ö. 29 Mart 1973)
Folklor araştırmacısı, eğitimci, musikişinas, yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Muğla’nın Ula ilçesinde dünyaya gelir. Babasının adı İsmail, annesinin adı Ayşe’dir. Baba mesleği demircilik olduğundan “Demircioğlu” soyadını alır. Ula kahvelerinde saz çalan ve türkü söyleyen âşıklardan etkilenir. Medrese eğitimi sırasında saz çalması, okuldan atılmasına neden olur. Eğitimine Muğla’da, İzmir Dârülmuallimîn Mektebi’nde devam eder. Bursa’da tahsilini tamamlayıp İzmir’e geri döner.

Yusuf Ziya Bey, muallim olarak Ula’nın Karaböğürtlen köyüne atanır. Bozdoğan ve Edremit başta olmak üzere pek çok yerde öğretmenlik ve idarecilik yapar. Yunan işgali sırasında, Harvan/Balıkesir’de hastahane müdürü olarak çalışır. İşgalin genişlemesiyle İstanbul’a gider. İstanbul’da muallimlik sonrası, Dârülelhan’da idari görevler üstlenir. 29 Mart 1973'te ölür.

Yusuf Ziya Bey’le birlikte Dârülelhan’da halk türküleri notaya geçirilir, türkü konserleri icra edilir. Türkü derleme faaliyetleri anketle yapılır. Derlemler için Paris’ten ses kayıt cihazı (fonograf) getirtilir. 1926’da Dârulelhan’da ilk araştırma heyetini kurar ve 1926’da Anadolu’yu karış karış dolaşıp türkü derlemeleri yaparlar. 1927’de ikinci derleme gerçekleştirilir. Anadolu Halk Şarkıları 1927'de yayımlanır. 1928’de üçüncü gezi sonrası Halk Türküleri yayımlanır. 1929’da dördüncü ilmi gezi sonrası Şarkî Anadolu Türkü ve Oyunları ve Halk Türküleri on üç defter olarak yayımlanır. Böylece Türkiye Cumhuriyetinde resmi olarak ilk derleme gerçekleştirilmiş olur. Eserlerinin tamamında bizzat derlediği halk kültürü malzemeleri yer alır. Türk halk kültürüne kendi döneminde önemli katkılarda bulunur. İlklere imza atar.

Yusuf Ziya Bey’in çeşitli dergilerde ve gazetelerde yayımlanmış çok sayıda makalesi bulunmaktadır.

Kaynakça

Atillâ, Osman (1976). “Millî Folklorumuzun Bir Direği Yıkıldı”. Yeni Adam. S. 897: 14-15.

Atillâ, Osman (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7756-7758.

Hança, Baki Bora (2001). Bir Folklorcu Olarak Yusuf Ziya Demircioğlu. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Muğla. Muğla Üniversitesi.

Hınçer, İhsan (1976). “Büyük Folklorcu Yusuf Ziya”. Türk Folklor Araştırmaları. S.326: 7754-7756.

Nefesli, Nizami (1976). “Yusuf Ziya Demircioğlu’na Ait Anılar”. Türk Folklor Araştırmaları: S.326. 7760-7761.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET NACİ ÖNAL
Yayın Tarihi: 01.05.2019
Güncelleme Tarihi: 19.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Boş Beşik ve AkkuşMilliyet Matbaası / İstanbul1932Roman
Şu Dağların ArdındaMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1933Derleme
Anadolu'da Eski Çocuk OyunlarıMilli Mecmua Matbaası / İstanbul1934Derleme
Yörükler ve Köylüler Arasında-MasallarGüneş Matbaası / İstanbul1934Derleme
Anadolu'da Eski Düğün ve Evlenme AdetleriBurhanedddin Matbaaası / İstanbul1938Derleme
Köy Halk TürküleriBurhaneddin Matbaa / İstanbul1938Derleme

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mehmet Karabulutd. 1925 - ö. 11 Haziran 2003Doğum YeriGörüntüle
2Şükrü Sarıd. 1926 - ö. 8 Mart 1995Doğum YeriGörüntüle
3Sadettin Yapıcıd. 26 Mart 1940 - ö. 02 Nisan 2016Doğum YeriGörüntüle
4Ali Canip Yöntemd. 1887 - ö. 26 Ekim 1967Doğum YılıGörüntüle
5Ali Süha Delilbaşıd. 24 Nisan 1887 - ö. 12 Şubat 1960Doğum YılıGörüntüle
6Ali Selahattin Yiğitoğlud. 1887 - ö. 31 Aralık 1939Doğum YılıGörüntüle
7Halikarnas Balıkçısı (Musa Cevat Şakir Kabaağaçlı)d. 17 Nisan 1890 - ö. 13 Ekim 1973Ölüm YılıGörüntüle
8Kemal Tahir Demird. 13 Mart 1910 - ö. 21 Nisan 1973Ölüm YılıGörüntüle
9Şükufe Nihald. 1896 - ö. 24 Eylül 1973Ölüm YılıGörüntüle
10Mustafa Uçurumd. 10 Haziran 1973 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Cemal Arzud. 1944 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Necip Alsand. 15 Nisan 1918 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Halide Edip Adıvard. 1882 - ö. 9 Ocak 1964Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Hamdullah Suphi Tanrıöverd. 1885 - ö. 19 Haziran 1966Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mehmetzâde Mirza Balad. 13 Ağustos 1898 - ö. 7 Mart 1959Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Süreyya Yusufd. 1923 - ö. 1977Madde AdıGörüntüle
17YÛSUF, ŞEYHOĞLU, Şeyh Baba Yûsuf Sivrihisarîd. ? - ö. 1512Madde AdıGörüntüle
18YUSUF SEZÂÎd. 1858 - ö. 1938Madde AdıGörüntüle