KASABALI NURİ, Dölekzade Mehmet Nuri

(d. 1868 / ö. 1916)
âşık
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Dölekzade Mehmet Nuri, Akseki'nin Emiraşıklar köyünde doğmuştur. Küçük yaşlarda babasıyla beraber kasabaya yani Turgutlu’ya yerleşmiştir. Erken yaşlarda istidatlı bir çocuk olduğu fark edilmiş ve redif taburu subayı tarafından eğitilmiştir. Ardından babası tarafından tutulan bir özel öğretmenden dersler almış ancak ilkokul tahsilinin ilerisine geçememiştir. Daha çok kendi kendini yetiştiren Mehmet Nuri, özellikle ömrünün sonlarında kendini tam anlamıyla okumaya vermiştir. Altı sene kadar aşar memurluğu, bir sene Reji kolcubaşılığı görevlerinde bulunmuş, Aydın’da seyyar satıcılık yapmıştır. Ömrünün son yıllarında psikolojik bir rahatsızlık geçirmiş ve son iki yılını bir tür akıl hastası olarak tamamlamış, 1916 yılında vefat etmiştir.

Kasabalı Nuri ile ilgili İzmir gazete ve dergilerinde pek bir bilgiye rastlanılmamaktadır. Birçok mecmuada şiirlerine rastlanmakla birlikte müstakil bir eseri ele geçmemiştir. Şairin yazıları 1897’den itibaren “Kasabalı Hancı Mustafa Efendizade rif’atlû Nuri Efendi” imzasıyla çıkmaya başlamıştır. Yazıları 1908’den itibaren Gencine-i Edep’te tekrar görülür. Şair Eşref’in başyazarlığını yaptığı Edep Yahu’da da şiirleri çıkmıştır. Şair Eşref’ten etkilenmiştir. Şair Eşref’e nazire olarak yazılmış şiirleri vardır. İstibdat Dönemi’nin sıkıntılarının yanında özgürlüğün güzelliğini anlatan şiirleri bulunmaktadır. Onun sanatının en kuvvetli tarafı dinî-tasavvufî konularda yazdığı destan ve mersiyelerde görülür. Ayrıca sade ve akıcı bir dille yazdığı aşk ve sevda konulu lirik şiirleri de bulunmaktadır. Ancak bu eserlerin Tokatlı Nuri’nin eserlerinden ayrılması gerekmektedir.

Sağlam bir eğitim almamasına rağmen aruz ölçüsünü rahat bir şekilde kullanmıştır. Divan tarzında yazdığı şiirlerde daha ağır bir dil kullanırken halk edebiyatı tarzında yazdığı şiirlerde daha sade ve anlaşılır bir dil kullanmıştır. Halk edebiyatı tarzında yazdığı şiirlerde yerel söyleyişlere de yer vermiştir.

Kaynakça

Erdoğan, Kenan,  Mehmet Sait Çalka (2011). "Kasabalı Dülekzade Mehmed Nuri Efendi ve Bazı Şiirleri". Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C. 9. 1: 141-164.

Erdoğan, Kenan, Mehmet Sait Çalka (2018). Kasabalı Nuri Hayatı Sanatı ve Şiirleri. İstanbul: Kriter Yay.

Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: AHMET AYDEMİR
Yayın Tarihi: 01.01.2020
Güncelleme Tarihi: 24.08.2021

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SÜNBÜLE KADIN, Rukiyed. 1863 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2YARELİd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3MUSTAFA ERDOĞANd. 1929 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4OSMAN HİLMİd. 1868 - ö. 1897Doğum YılıGörüntüle
5HALİLd. 1868 - ö. 1929Doğum YılıGörüntüle
6Mustafa Refikd. 1867-1868 - ö. 21 Eylül 1913Doğum YılıGörüntüle
7KÖR MUSTAFA, Zevaitlid. ? - ö. 1916Ölüm YılıGörüntüle
8SA'DÎ, Muallim Sa'dî Efendid. 1853 - ö. 1916Ölüm YılıGörüntüle
9MERKEZ-ZÂDE ŞÜKRÜd. 1853 - ö. 1916Ölüm YılıGörüntüle
10ULDUZ SÖNMEZd. 1945 - ö. ?MeslekGörüntüle
11SABRİ, Sabri Bulutd. 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
12TEMELİ, Seyit Ali Bayrakd. 1948 - ö. ?MeslekGörüntüle
13DELİ ŞÜKRÜd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÜSNÎ BABAd. ? - ö. 1894Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MİHRÂBÎd. ? - ö. 1920Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Mehmet Hameşd. 13 Nisan 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17BİÇARE MEHMETd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HEVES ÇELEBİd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle