Fethi Savaşçı

(d. 10 Temmuz 1930 / ö. 30 Ekim 1989)
Şair, Yazar, Muhabir, İşçi
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İzmir'in Ödemiş ilçesine bağlı Taşpazarı köyünde dünyaya geldi. İlkokul ve ortaokuldan sonra sanat okuluna gitti. Erken yaşta babasının kaybetti ve bunun üzerine beş kişilik ailesinin geçimini üstlendi. Meslek lisesindeki öğrenimini yarıda bırakıp iş hayatına atıldı. Duvarcılık, demircilik ve muhabirlik gibi çeşitli işlerle uğraştı. 1965 yılında Almanya'ya gitti ve fabrika işçisi olarak hayatını devam ettirdi. Şiir ve hikâye ile ilgilendi. 30 Ekim 1989 tarihinde Almanya'nın Münih kentinde vefat etti. Almanya’da işçi ozan olarak ünlenen Fethi Savaşçı, ardında birçoğu Almancaya çevrilen şiir ve kısa hikâye kitapları bıraktı. Fethi Savaşçı'nın oğlu şair, yazar ve akademisyen Özgür Savaşçı, Almanya’da Münih Üniversitesi Ludwig Maxmillian Türkoloji Bölümü öğretim üyesidir.

Şiire, edebiyata ve sanata çok düşkün olan Fethi Savaşçı'nın duygusal biraz da içe dönük bir kişiliğe sahip olduğu belirtilmiştir. Şiir, hikâye ve roman gibi türlerde eser vermiştir. İlk şiirleri 1948 yılında Ödemiş gazetesinde çıkmıştır. Şiir ve hikâyeleri; Aydınlık, İmbat, Yeditepe, Güney, Varlık ve Yelken gibi dergilerde yer almıştır. Hikâyelerinde ağırlıklı olarak gurbetçilerin meselelerini işlemiştir. Savaşçı, Münih'i ve gurbet kapılarını konu edinen çok sayıda şiir yazmıştır. Irgat Hasan adlı romanı İzmir'de çıkan Sabah Postası gazetesinde tefrika edilmiştir (1963). Eserlerinde Almanya'da yaşayan Türk işçilerinin sorunlarını da ele almıştır. Makinalar Çalışırken adlı hikâye kitabı Almanya'da Türkçe ve Almanca olarak yayımlanmıştır. Gurbeti ve yaşamın zorluğunu ruhunun derinliklerinde hissetmiş, bunları şiirlerine ve hikâyelerine aktarmıştır. Kaya Bengisu ile birlikte Ödemiş Şairleri (1958) adlı bir antoloji hazırlamıştır.

Doğan Hızlan, aralarında Fethi Savaşçı'nın da bulunduğu Almanya'daki Türk yazarları sayar ve şu değerlendirmeyi yapar: "Almanya’ya yönelik göç dalgası istatistik verilerle ele alınıyor, buraya yerleşen Türklerin kültürel uyum süreci üç kuşak boyunca yaratılan edebiyat üzerinden irdeleniyor. Başlangıçta gurbet konusunun işlendiği folklor türü yapıtların ağırlıkta olduğu belirtiliyor. Kuşkusuz bu bir dönem için geçerli yorum. Uturgauri’nin araştırmasında adı geçenleri yazmalıyım: Fakir Baykurt, Dursun Akçam, Yusuf (Ziya) Bahadınlı, Orhon Murat Arıburnu, Yaşar Miraç, Fethi Savaşçı, Aras Ören, Yüksel Pazarkaya, Güney Dal, Zafer Şenocak. Yalnız Almanya’da yaşayanları değil, genel anlamda Türk kimliğini anlamak için oradaki Türk edebiyatçılarını elbet okumak, değerlendirmek gerekli. Bizim için de. Ama özellikle Alman edebiyat tarihinde unutulmaması gereken bir eksiklik. Peki bizim edebiyat tarihimizdeki yerleri ne? Önce onun yanıtını verebilecek miyiz?" (Hızlan 2005).

Kaynakça

Hızlan, Doğan (2005). "Alman edebiyatının ‘kara deliği’". Hürriyet. 4 Ağustos 2005. http://www.hurriyet.com.tr/alman-edebiyatinin-kara-deligi-38755000 [Erişim Tarihi: 25.12.2019]

Yalçın, Murat (Ed.) (2010). "Savaşçı, Fethi". Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. s. 897-898.

http://odemisliefeler.org/haber_detay.asp?id=650&menuid=89 [Erişim Tarihi: 25. 12. 2019]

http://www.milliyet.com.tr/yerel-haberler/izmir/odemisli-isci-sair-fethi-savasci-nin-adi-munih-te-bir-caddeye-verilecek-10164710 [Erişim Tarihi: 25. 12. 2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: İSA KOYUNCU
Yayın Tarihi: 28.12.2019
Güncelleme Tarihi: 17.02.2021

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Ödemiş ŞairleriRadyo Gazetesi Matbaası / İzmir1958Antoloji
Duvarcı Hasan UstaYeditepe / İstanbul1970Şiir
Bu Sarı Biraları İçinceYeditepe / İstanbul1971Şiir
İş DönüşüYeditepe / İstanbul1972Hikâye
Özel UlakYeditepe / İstanbul1973Hikâye
Çöpçü TürküsüYeditepe / İstanbul1975Şiir
Taş Ocağındaİstanbul / Yeditepe1975Hikâye
Alamanya Gurbeti (Sabri\'ye Mektuplar)Yeditepe / İstanbul1977Mektup
İş ArkadaşlarıYeditepe / İstanbul1980Şiir
Fırın PatlayıncaYeditepe / İstanbul1982Hikâye
Duyuyor MusunuzYeditepe / İstanbul1983Şiir
Makinalar Çalışırken- / -1983Hikâye
İzmirin İçinde İnce MinareSanat-Koop Yayınları / İzmir1986Şiir
Bir Ekmek Var Orada- / -1986Şiir
Ayva Kokulu Ev- / -1986Hikâye
Almanlar Bizi Sevmedi- / -1986Roman
Ekmekle KitapKerem / Ankara1989Roman
Almanya'nın Güzel KızlarıKerem / Ankara1989Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Ali Günvard. 8 Temmuz 1953 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Deniz Uzunoğlud. 19 Kasım 1981 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3M. Necati Özsud. 1922 - ö. 1999Doğum YeriGörüntüle
4Fahri Kayad. 1930 - ö. 24 Mart 2020Doğum YılıGörüntüle
5DÖNDÜ KÜÇÜKd. 1930 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Şevket Yüceld. 1930 - ö. 3 Şubat 2001Doğum YılıGörüntüle
7ALHAN, Alhan Kudret Oğlu Esgerlid. 1933 - ö. 1989Ölüm YılıGörüntüle
8Afif Yesarid. 16 Nisan 1922 - ö. 23 Ağustos 1989Ölüm YılıGörüntüle
9YUNİS HÜSEYN OĞLU HASANOVd. 1932 - ö. 1989Ölüm YılıGörüntüle
10Şevket (Mehmed)d. 1861 - ö. 1337/1918-19MeslekGörüntüle
11Ayhan İnald. 7 Haziran 1933 - ö. 13 Şubat 2021MeslekGörüntüle
12Bedia Ceylan Güzelced. 1 Ocak 1982 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Vefa Taşdelend. 25 Eylül 1966 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Muvaffak Sami Onatd. 26 Ağustos 1919 - ö. 15 Şubat 1986Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Muzaffer Egesoyd. 1917 - ö. 20 Mayıs 1995Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16FETHÎ, Abdulfettâh Efendid. 1837 - ö. 1899Madde AdıGörüntüle
17FETHİ KARAMAHMUTOĞLUd. 07.10.1942 - ö. 07.10.1999Madde AdıGörüntüle
18Fethi Girayd. 1918 - ö. 24 Şubat 1970Madde AdıGörüntüle