İSMET, Mustafa İsmet Efendi, Pepe İsmet

(d. 1248/1833 - ö. 1310/1892)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa İsmet Efendi’dir. “Pepe İsmet” namıyla tanındı. 29 Zilhicce 1248/19 Mayıs 1833’te İstanbul’da doğdu. Babası kuzâttan Mustafa Enîs Efendi’dir. Süleymaniye’deki Edebiyye Mektebini tamamladıktan sonra özel hocalardan ders aldı. Muharrem 1267/Kasım 1850’de Hariciye Nezareti Mektubî Kaleminde maaşsız olarak çalışmaya başladı. Sekiz sene böyle çalıştıktan sonra kendisine 30 kuruş maaş bağlandı. Hariciye ve Kapı Kethüdaları Kitabetinde görev yaptı. Muhacirin Komisyonunda bir süre bulunduktan sonra Rebiyülevvel 1284/Temmuz 1867’de İstanbul Mutasarrıflığı Başkitabetine; mutasarrıflığın 1287/1870’de ilgası üzerine Üsküdar Bidayet Hukuk Mahkemesi Zabıt Kitabetine; oradan Telgraf ve Posta Nezareti Muhasebe Kalemine önce müsevvid, sonra mukabeleci ve nihayet mümeyyiz olarak atandı. 11 Muharrem 1310/5 Ağustos 1892’de vefat etti.

İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal’ın naklettiğine göre Mustafa İsmet Efendi, sağlam ve iri cüsseli, hoş sözleri ve fıkraları olan latifeci bir kimseydi. Ancak bu fıkralar ve latifeler kaydedilmediği için kayboldu. İnal, Mustafa İsmet’in çok az eserini gördüğünü söyleyerek bunlar içerisinde hece vezni ile söylediği manzumenin diğerlerine nazaran daha güzel olduğunu iddia etti (Özgül 2000: 1037-38).

Kaynakça

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). Dâhiliye/Defterler 5/733.

Dural, Güngör (2004). “İsmet”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: AKM Yay. 236.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özgül, M. Kayahan (hzl.) (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. II. Ankara: AKM Yay.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). “İsmet Mustafa Efendi”. C. 5. İstanbul: Dergâh Yay. 9.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. RIFAT KÜTÜK
Yayın Tarihi: 31.12.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Hilâli bedr eden Hâlik yine bedri hilâl eyler

Bu kudret var iken onda dilerse mâhı sâl eyler

Cihânın varına mağrur olup yoklukta gam çekme

Gedâyı şâh eder şâhı bir anda pâymâl eyler

Kanaât eyle aldanma sakın emvâl-i dünyâya

Ki Kârûn olsa da âdem yine terk-i menâl eyler

Muhabbet ehli ol âlem muhabbetle kurulmuştur

Bu bahsi bilmeyen câhil ne der de kîl ü kâl eyler

Değil nâ-merde hattâ merde muhtâc eyleme Rabb’im

Kapında dâimâ İsmet bu yolda arz-ı hâl eyler

(Özgül, M. Kayahan (hzl.) (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. II. Ankara: AKM Yay. 1038.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEYHÎ, Celâleddîn Deded. 1849 - ö. 1908Doğum YeriGörüntüle
2HÜSÂM, Hüsâm Beyd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3RÂGIB, Mehmed Râgıb Çelebid. ? - ö. 1715Doğum YeriGörüntüle
4NEVVÂB, Mir Möhsünd. 1833 - ö. 1919Doğum YılıGörüntüle
5RÂZÎ, Arapkirlid. 1833 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SERDARÎ, Hacıd. 1833 - ö. 1919/1922Doğum YılıGörüntüle
7AZMÎ, Hüseyin Azmî Deded. 1815 - ö. 1892Ölüm YılıGörüntüle
8SÂDIK, Mirza Pîrând. ? - ö. 1892Ölüm YılıGörüntüle
9TEVFÎK, Mehmed Tevfîk, Çaylak Tevfîk, Çopur Tevfîk, Mehmed Tevfîk-i Dehlevîd. 1843 - ö. 1892-93Ölüm YılıGörüntüle
10RÂŞİD, Râşid Beyd. ? - ö. 1826Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11MAZHAR, Mazhar Efendid. 1850 - ö. 1889Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HİLMÎ, Seyyid Muhammed Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13NEVÂLÎ, NASÛH, Nasûhî Efendid. ? - ö. 19 Ocak 1595Madde AdıGörüntüle
14ŞİNASÎ, Ruznâmeci-zâde Şinasî Mehmedd. ? - ö. 1702-1703Madde AdıGörüntüle
15NÜVÂZÎd. ? - ö. 1639\'dan sonraMadde AdıGörüntüle