İSMET, Mustafa İsmet Efendi, Pepe İsmet

(d. 1248/1833 - ö. 1310/1892)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mustafa İsmet Efendi’dir. “Pepe İsmet” namıyla tanındı. 29 Zilhicce 1248/19 Mayıs 1833’te İstanbul’da doğdu. Babası kuzâttan Mustafa Enîs Efendi’dir. Süleymaniye’deki Edebiyye Mektebini tamamladıktan sonra özel hocalardan ders aldı. Muharrem 1267/Kasım 1850’de Hariciye Nezareti Mektubî Kaleminde maaşsız olarak çalışmaya başladı. Sekiz sene böyle çalıştıktan sonra kendisine 30 kuruş maaş bağlandı. Hariciye ve Kapı Kethüdaları Kitabetinde görev yaptı. Muhacirin Komisyonunda bir süre bulunduktan sonra Rebiyülevvel 1284/Temmuz 1867’de İstanbul Mutasarrıflığı Başkitabetine; mutasarrıflığın 1287/1870’de ilgası üzerine Üsküdar Bidayet Hukuk Mahkemesi Zabıt Kitabetine; oradan Telgraf ve Posta Nezareti Muhasebe Kalemine önce müsevvid, sonra mukabeleci ve nihayet mümeyyiz olarak atandı. 11 Muharrem 1310/5 Ağustos 1892’de vefat etti.

İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal’ın naklettiğine göre Mustafa İsmet Efendi, sağlam ve iri cüsseli, hoş sözleri ve fıkraları olan latifeci bir kimseydi. Ancak bu fıkralar ve latifeler kaydedilmediği için kayboldu. İnal, Mustafa İsmet’in çok az eserini gördüğünü söyleyerek bunlar içerisinde hece vezni ile söylediği manzumenin diğerlerine nazaran daha güzel olduğunu iddia etti (Özgül 2000: 1037-38).

Kaynakça

Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). Dâhiliye/Defterler 5/733.

Dural, Güngör (2004). “İsmet”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 5. Ankara: AKM Yay. 236.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özgül, M. Kayahan (hzl.) (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. II. Ankara: AKM Yay.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). “İsmet Mustafa Efendi”. C. 5. İstanbul: Dergâh Yay. 9.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. RIFAT KÜTÜK
Yayın Tarihi: 31.12.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Hilâli bedr eden Hâlik yine bedri hilâl eyler

Bu kudret var iken onda dilerse mâhı sâl eyler

Cihânın varına mağrur olup yoklukta gam çekme

Gedâyı şâh eder şâhı bir anda pâymâl eyler

Kanaât eyle aldanma sakın emvâl-i dünyâya

Ki Kârûn olsa da âdem yine terk-i menâl eyler

Muhabbet ehli ol âlem muhabbetle kurulmuştur

Bu bahsi bilmeyen câhil ne der de kîl ü kâl eyler

Değil nâ-merde hattâ merde muhtâc eyleme Rabb’im

Kapında dâimâ İsmet bu yolda arz-ı hâl eyler

(Özgül, M. Kayahan (hzl.) (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. II. Ankara: AKM Yay. 1038.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Süreyya Evrend. 19 Mayıs 1972 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2İSMAİL HAKKI, Bereket-zâded. 1851 - ö. 1918Doğum YeriGörüntüle
3Eray Canberkd. 14 Kasım 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NÛRÎ, Tokadi-zâde Mehmed Nûrîd. 1833 - ö. 1889Doğum YılıGörüntüle
5NÂCİM, Abdurrahman Nâcim Efendid. 1833 - ö. 1895Doğum YılıGörüntüle
6MEDİNEd. 1833 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7AVNÎ, Trabzonlu Kara Osmân Avni Efendid. ? - ö. 1892Ölüm YılıGörüntüle
8RÂŞİD, İbrahim Râşidd. 1812 - ö. 1892Ölüm YılıGörüntüle
9ÂKİF, Emîrî-zâde Ahmed Âkif Efendid. ? - ö. 1892Ölüm YılıGörüntüle
10AHKAR, Abdullah Hâşim Beyd. 1861 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11FÂ'İZ, Abdülkâdir Fâ'iz Tâlebânîd. 1834 - ö. 1897Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ÂYETULLÂH BEYd. ? - ö. 1919Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13NİZÂRÎ, Nizârî-i Adanavîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14NASÎBÎ, İsmail Efendi-zâde Halil Efendid. ? - ö. 1682-83Madde AdıGörüntüle
15ALİ CEZRÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle