MÜNİRE BACI

(d. ?/1852 - ö. ?/1912)
Tekke Şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1852 yılında İstanbul’da doğmuş olan Münire Bacı’nın hakkında pek fazla bilgi yoktur. İstanbul’da Kasımpaşa semtinde yaşamıştır. Çamlıca Bektaşi Tekkesi Şeyhi Nuri Baba’ya intisap etmiştir. Ölüm tarihi 1910 olarak kaynaklarda yer almakla birlikte (Toros 1934: 55), Ali Naci Baykal tarafından Bedri Noyan’a verilen ve içinde Münire Bacı’nın da nefeslerinin olduğu bir mecmuada 1912’de öldüğü kayıtlıdır (Noyan 1968: 1732). Sadettin Nüzhet Ergun, 18. yüzyılda yaşayan bir başka Münire Bacı daha olduğu ve şiirlerinin onunkilerle karıştırıldığı görüşündedir. Şiirlerinden Bektaşi şairiesi olduğu anlaşılmaktadır (Ergün II 1955: 180).

Şiirlerinde Münire mahlasını kullanan şairin dili sade olup üslubu zayıftır. Şiirlerinde estetik bir zevk bulunmaz. Alevi Bektaşi inancının temel unsurlarını dile getirir. Ayrıca mürşidine bağlılığını da ifade eder. "Haktır Allahım" mısrası ile başlayan nefesi nihavend makamında bestelenir. Nezih Uzel'in Bektaşi Nefesleri albümünde yer alır. "Boynu bağlı bendeyim / Haydariyem Haydari" (Turan vd. 2014: 362; Özmen 1998: 525; Yenisey 1946: 15-18) dizelerinin yer aldığı şiirinde Haydariye tarikatına bağlılığını ifade eder.  

Kaynakça

Ergun, S. Nüzhet (1955). Bektaşî Şâirleri ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Yay.

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma.

Özmen, İsmail (1998). "Münire Bacı". Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. 5. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay. 525.

Toros, Taha (1934). Türk Kadın Şairleri. İstanbul: Üniversel Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar.  Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Yenisey, Fâzıl (1946). Bektaşi Kadın Şairlerimiz. İzmir: Pazar Neşriyat. 

Yıldız, Naciye (1987). Mutasavvıf Türk Kadın Şâirleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. NACİYE YILDIZ - BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 13.09.2013
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Düvaz

Hak'tır Allahım,

Muhammed mâhım

Ali'dir şâhım,

Allah, eyvallah

 

Ol fahrü'n-nisâ

Hadice Kübra

Nur-ı Kibriyâ,

Allah, eyvallah

 

Şepper ü şüpper

Abidin Server,

Bâkır-ı Ca'fer,

Allah, eyvallah

 

Musa-yı Kâzım,

Rızâ-yı İmam,

Tâkî'dir daim,

Allah, eyvallah

 

Nâkî'dir iman,

Askerî'dir can,

Mehd-i devrân,

Allah, eyvallah

 

Çardeh-i masum

Şehid-i mazlum,

Cümlesi malum

Allah, eyvallah

 

Aşka bir canım,

Sırr-ı Rahmânım,

Derde dermanım,

Allah, eyvallah

 

Kanber ü Selman,

Pîr Balım Sultan,

Bunlarla ihsân,

Allah, eyvallah

 

Yüzümüz yerde,

Elimiz erde,

Huzur-ı pîrde,

Allah, eyvallah

 

Münire kemter,

Sizden ey server.

İsteği kevser,

Allah, eyvallah

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. (Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma), 1733/ilave.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Mehmet Bilâld. 15 Mayıs 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2FERÎD, Mehmed Bahâeddîn Ferîdd. ? - ö. 1837Doğum YeriGörüntüle
3Kılıç Ali (Emrullahzade Asaf)d. 1888 - ö. 14 Temmuz 1971Doğum YeriGörüntüle
4KARA HACI YUSİF OĞLUd. 1852 - ö. 1932Doğum YılıGörüntüle
5Abdülhak Hamit Tarhand. 2 Ocak 1852 - ö. 13 Nisan 1937Doğum YılıGörüntüle
6HÂLİS, İbrâhim Edhem Hâlis Efendid. 1852 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
7RE'FET, Karavâiz-zâde Hasan Efendid. 1837 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
8ARİFÎ, Hacı Arif Efendid. 1831 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
9ALİ MUZAFFER BEYd. ? - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
10SAMITLI HÖRÜ, Huriyed. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11NURCAN BETÜL ALTUNd. 04.03.1975 - ö. ?MeslekGörüntüle
12LÜTFİYE BACId. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13BEDRÎ, Şeyh Bedreddin Efendid. 1819/1820 - ö. 1878Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MUSTAFA VÂZIHd. 1763 - ö. 1831?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15FEDÂYÎd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÜMÂYÎ, Ebubekir-zâde Mehmed N. Efendid. ? - ö. 1678Madde AdıGörüntüle
17HABÎBÎd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18TAL'AT, Tekirdağlıd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle