MÜNİRE BACI

(d. ?/1852 - ö. ?/1912)
Tekke Şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1852 yılında İstanbul’da doğmuş olan Münire Bacı’nın hakkında pek fazla bilgi yoktur. İstanbul’da Kasımpaşa semtinde yaşamıştır. Çamlıca Bektaşi Tekkesi Şeyhi Nuri Baba’ya intisap etmiştir. Ölüm tarihi 1910 olarak kaynaklarda yer almakla birlikte (Toros 1934: 55), Ali Naci Baykal tarafından Bedri Noyan’a verilen ve içinde Münire Bacı’nın da nefeslerinin olduğu bir mecmuada 1912’de öldüğü kayıtlıdır (Noyan 1968: 1732). Sadettin Nüzhet Ergun, 18. yüzyılda yaşayan bir başka Münire Bacı daha olduğu ve şiirlerinin onunkilerle karıştırıldığı görüşündedir. Şiirlerinden Bektaşi şairiesi olduğu anlaşılmaktadır (Ergün II 1955: 180).

Şiirlerinde Münire mahlasını kullanan şairin dili sade olup üslubu zayıftır. Şiirlerinde estetik bir zevk bulunmaz. Alevi Bektaşi inancının temel unsurlarını dile getirir. Ayrıca mürşidine bağlılığını da ifade eder. "Haktır Allahım" mısrası ile başlayan nefesi nihavend makamında bestelenir. Nezih Uzel'in Bektaşi Nefesleri albümünde yer alır. "Boynu bağlı bendeyim / Haydariyem Haydari" (Turan vd. 2014: 362; Özmen 1998: 525; Yenisey 1946: 15-18) dizelerinin yer aldığı şiirinde Haydariye tarikatına bağlılığını ifade eder.  

Kaynakça

Ergun, S. Nüzhet (1955). Bektaşî Şâirleri ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Yay.

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma.

Özmen, İsmail (1998). "Münire Bacı". Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. 5. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay. 525.

Toros, Taha (1934). Türk Kadın Şairleri. İstanbul: Üniversel Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar.  Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Yenisey, Fâzıl (1946). Bektaşi Kadın Şairlerimiz. İzmir: Pazar Neşriyat. 

Yıldız, Naciye (1987). Mutasavvıf Türk Kadın Şâirleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. NACİYE YILDIZ - BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 13.09.2013
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Düvaz

Hak'tır Allahım,

Muhammed mâhım

Ali'dir şâhım,

Allah, eyvallah

 

Ol fahrü'n-nisâ

Hadice Kübra

Nur-ı Kibriyâ,

Allah, eyvallah

 

Şepper ü şüpper

Abidin Server,

Bâkır-ı Ca'fer,

Allah, eyvallah

 

Musa-yı Kâzım,

Rızâ-yı İmam,

Tâkî'dir daim,

Allah, eyvallah

 

Nâkî'dir iman,

Askerî'dir can,

Mehd-i devrân,

Allah, eyvallah

 

Çardeh-i masum

Şehid-i mazlum,

Cümlesi malum

Allah, eyvallah

 

Aşka bir canım,

Sırr-ı Rahmânım,

Derde dermanım,

Allah, eyvallah

 

Kanber ü Selman,

Pîr Balım Sultan,

Bunlarla ihsân,

Allah, eyvallah

 

Yüzümüz yerde,

Elimiz erde,

Huzur-ı pîrde,

Allah, eyvallah

 

Münire kemter,

Sizden ey server.

İsteği kevser,

Allah, eyvallah

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. (Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma), 1733/ilave.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Şiirsel Taşd. 22 Ağustos 1971 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Celal Esat Arsevend. 1875 - ö. 13 Kasım 1971Doğum YeriGörüntüle
3VASFÎ/BERKÎ, Şeyh Ali Vasfîd. 1851 - ö. 1910Doğum YeriGörüntüle
4HÂLİS, İbrâhim Edhem Hâlis Efendid. 1852 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
5ŞEVKÎ, Hüseyind. 1852 - ö. 1902Doğum YılıGörüntüle
6Beşir Fuatd. 1852 - ö. 5 Şubat 1887Doğum YılıGörüntüle
7ALİ MUZAFFER BEYd. ? - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
8NASÛHÎ, Abdülhâlikd. 1836 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
9İFFET, Hatice İffet Hanımd. 1854 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
10NURCAN BETÜL ALTUNd. 04.03.1975 - ö. ?MeslekGörüntüle
11SÜRMELİCAN, Sürmelican Kayad. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
12LÜTFİYE BACId. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13HIDIR BABAd. 1770 - ö. 1870Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14DİYÂRÎ BABAd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ABDÜLHAMİD EFENDİd. ? - ö. 1861Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞEM'Î, Prizrenli Şem'îd. ? - ö. 1529-1530Madde AdıGörüntüle
17AHMED-İ RÛMÎd. ? - ö. 1631-1632Madde AdıGörüntüle
18BAHRÎ, Bahrî Efendid. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle