MÜNİRE BACI

(d. ?/1852 - ö. ?/1912)
Tekke Şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1852 yılında İstanbul’da doğmuş olan Münire Bacı’nın hakkında pek fazla bilgi yoktur. İstanbul’da Kasımpaşa semtinde yaşamıştır. Çamlıca Bektaşi Tekkesi Şeyhi Nuri Baba’ya intisap etmiştir. Ölüm tarihi 1910 olarak kaynaklarda yer almakla birlikte (Toros 1934: 55), Ali Naci Baykal tarafından Bedri Noyan’a verilen ve içinde Münire Bacı’nın da nefeslerinin olduğu bir mecmuada 1912’de öldüğü kayıtlıdır (Noyan 1968: 1732). Sadettin Nüzhet Ergun, 18. yüzyılda yaşayan bir başka Münire Bacı daha olduğu ve şiirlerinin onunkilerle karıştırıldığı görüşündedir. Şiirlerinden Bektaşi şairiesi olduğu anlaşılmaktadır (Ergün II 1955: 180).

Şiirlerinde Münire mahlasını kullanan şairin dili sade olup üslubu zayıftır. Şiirlerinde estetik bir zevk bulunmaz. Alevi Bektaşi inancının temel unsurlarını dile getirir. Ayrıca mürşidine bağlılığını da ifade eder. "Haktır Allahım" mısrası ile başlayan nefesi nihavend makamında bestelenir. Nezih Uzel'in Bektaşi Nefesleri albümünde yer alır. "Boynu bağlı bendeyim / Haydariyem Haydari" (Turan vd. 2014: 362; Özmen 1998: 525; Yenisey 1946: 15-18) dizelerinin yer aldığı şiirinde Haydariye tarikatına bağlılığını ifade eder.  

Kaynakça

Ergun, S. Nüzhet (1955). Bektaşî Şâirleri ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Yay.

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma.

Özmen, İsmail (1998). "Münire Bacı". Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. 5. Ankara: T.C. Kültür Bakanlığı Yay. 525.

Toros, Taha (1934). Türk Kadın Şairleri. İstanbul: Üniversel Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar.  Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Yenisey, Fâzıl (1946). Bektaşi Kadın Şairlerimiz. İzmir: Pazar Neşriyat. 

Yıldız, Naciye (1987). Mutasavvıf Türk Kadın Şâirleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. NACİYE YILDIZ - BÜNYAMİN TAN
Yayın Tarihi: 13.09.2013
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Düvaz

Hak'tır Allahım,

Muhammed mâhım

Ali'dir şâhım,

Allah, eyvallah

 

Ol fahrü'n-nisâ

Hadice Kübra

Nur-ı Kibriyâ,

Allah, eyvallah

 

Şepper ü şüpper

Abidin Server,

Bâkır-ı Ca'fer,

Allah, eyvallah

 

Musa-yı Kâzım,

Rızâ-yı İmam,

Tâkî'dir daim,

Allah, eyvallah

 

Nâkî'dir iman,

Askerî'dir can,

Mehd-i devrân,

Allah, eyvallah

 

Çardeh-i masum

Şehid-i mazlum,

Cümlesi malum

Allah, eyvallah

 

Aşka bir canım,

Sırr-ı Rahmânım,

Derde dermanım,

Allah, eyvallah

 

Kanber ü Selman,

Pîr Balım Sultan,

Bunlarla ihsân,

Allah, eyvallah

 

Yüzümüz yerde,

Elimiz erde,

Huzur-ı pîrde,

Allah, eyvallah

 

Münire kemter,

Sizden ey server.

İsteği kevser,

Allah, eyvallah

Noyan, Bedri (1968). Hacı Bektaş Velî ve Bektaşîlik. (Abdurrahman Güzel'de bulunan yayımlanmamış çalışma), 1733/ilave.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEYYİD, Alaeddin Sünbülîd. 1607 - ö. 1680Doğum YeriGörüntüle
2TEVFÎK, Ahmed Tevfîk Beyd. 1805-06/1810? - ö. 1860Doğum YeriGörüntüle
3RÛHÎ, Mehmed Rûhî Beyd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ŞEVKÎ, Hüseyind. 1852 - ö. 1902Doğum YılıGörüntüle
5KARA HACI YUSİF OĞLUd. 1852 - ö. 1932Doğum YılıGörüntüle
6ZARÎ, Ahmet Kamil Tanrıdağd. 1852-1853 - ö. 09.11.1941Doğum YılıGörüntüle
7EDÎB, Halîl Edîb Beyd. 1863 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
8RİF'AT, Hacı Memiş-zâded. 1844 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
9SITKÎ, Memişd. 1820 - ö. 1912Ölüm YılıGörüntüle
10SEVDA, Pakize Gulamî İbrahimîd. 1960 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ŞEREF BACId. 1864 - ö. 1909MeslekGörüntüle
12FITNAT HANIM, Zübeyded. ? - ö. Aralık 1780MeslekGörüntüle
13SIRRI SEYMANd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ALİOĞLUd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15GÜLAM HAYDAR (SEFİL HAYDAR)d. 1851 - ö. 1914?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MEYLÎ, Mustafa Meylî Çelebid. ? - ö. 1592-93Madde AdıGörüntüle
17HAYREDDİN, Hayreddin Hızır Efendid. ? - ö. 1538Madde AdıGörüntüle
18HASAN HİLMÎd. 1881? - ö. 1896 dsMadde AdıGörüntüle