NÛRÎ, Şeyh Seyyid Hasan Nurî Efendi

(d. Safer 1029/Ocak/Şubat 1620 - ö. 21 Muharrem 1100/15 Kasım 1688)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Balat şeyhi ismiyle meşhur olan Şeyh Seyyid Hasan Nurî Efendi 1029 Safer/1619-1620 yılı Ocak- Şubat ayında İstanbul’da doğdu. Eyüp türbedarı Abdulhâlık Efendi’nin torunu, Koca Mustafa Paşa Tekyesi şeyhi Seyyid Mehmed Emin Efendi’nin oğludur. Balat’da Ferruh Kethuda Tekyesi şeyhi şair Vahyî ve Mehmed Emin Efendi’nin babasıdır. Hüsn-i hatta sülüs ve nesih yazıya ilgi duyan Hasan Nurî Efendi, babasının arkadaşlarından Yusuf Sinan Efendi’nin oğlu Kadı Abdülkerim Efendi’den hüsnühat dersleri aldı. Müderris olup Koca Mustafa Paşa şeyhi Necmeddin Hasan Efendi’nin kız kardeşiyle evlendi. Hasan Nurî Efendi, babası 1029/1619- 1620 yılında hacda vefat ettiğinde şeyhlik makamına geçen kız kardeşinin oğlu Kirameddin Efendi’ye bağlanarak Halvetîlik yoluna girdi. Aklî ve naklî ilimlerde eğitimini tamamladıktan sonra Şeyh Kirameddin Efendi yerine şeyhlik makamına geçti. 1074/1663-1664 yılında Balat’ta Ferruh Kethuda Tekyesi şeyhi oldu. Bu vazifede iken vebaya yakalandı. 21 Muharrem 1100/15 Kasım 1688 tarihinde yetmiş yaşında iken vefat etti. Vefatına “magni” (1100) kelimesi tarih düşürülmüştür. Kabri Eyüp’te Yavdud denen yerdedir.

Sağlam bir imla ve güzel bir yazıya sahip olduğu, kendi hattıyla birçok eser yazdığı nakledilir. Nûrî mahlasını kullanan Hasan Nurî Efendi’nin güzel ilahileri, hoş sözleri ve tasavvufî şiirleri vardır.

Kaynakça

Aktan, Ali, vd. (hzl.) (1995). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmânî. İstanbul: Sebil Yay.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetu’l-Âsâr Min Fevâ’idi’i-Eş’âr). İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şuarâ. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Haluk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şakaik-ı Nu‘maniye ve Zeyilleri Vekayiü’l-Fudalâ II-III -Şeyhi Mehmed Efendi. İstanbul: Çağrı Yay.

Şemseddin Sami (1996). Kamusu’l-a’lâm. Ankara: Kaşgar Neşriyat.
 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HÜSEYİN GÖNEL
Yayın Tarihi: 18.12.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Senün esrârını keşf ide bir dil
O dili zü’l-fikâr ile iki dil

Rûy-ı pâkinde ol siyeh hâl
Hîç olmaz söz itmeden hâl

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1104.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Atila Alpöged. 29 Mayıs 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2KEMÂLÎ, Taşköprî-zâde Kemâleddîn Mehmedd. 1553 - ö. 1621Doğum YeriGörüntüle
3YAKÎNÎ, Kadı İmâd Sinan-zâded. ? - ö. 1568/69Doğum YeriGörüntüle
4HÂFIZ, Postd. 1620? - ö. 1694Doğum YılıGörüntüle
5HAMDÎ, Ahmed Hamdî Çelebid. 1620-21 - ö. 1703-04Doğum YılıGörüntüle
6FÂ'İZÎ, Sa'dî-zâde Mahdûmu Es-Seyyid Abdullah Efendid. 1620-21 - ö. 1667-68Doğum YılıGörüntüle
7FEYZÎd. ? - ö. 1688-9Ölüm YılıGörüntüle
8LÜTFÎ, Şeyh Lütfullâh Efendid. ? - ö. 1688\\\'de hayattaÖlüm YılıGörüntüle
9SAFÂYî, Mustafa Deded. ? - ö. 1688-89Ölüm YılıGörüntüle
10HEMDEM, Mehmed Sa'îd Hemdem Çelebi Efendid. 1807 - ö. 1859MeslekGörüntüle
11Tokadî-zâde/Kadı-zâde Şeyh Mehmed Efendid. ? - ö. Nisan 1636MeslekGörüntüle
12RIZÂYÎ, Baba Çelebid. ? - ö. 1579MeslekGörüntüle
13PAŞMAKÇI-ZÂDE, Seyyid Ali Efendid. 1639 - ö. 1712Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VEFÂÎ, IV. Mehmedd. 1642 - ö. 1693Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HİLMÎ, Mustafa, Bostan-ı Evvel Çelebid. 1553 - ö. 1630Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ÂLÎd. ? - ö. 1646-48Madde AdıGörüntüle
17MEHDÎ BABAd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18KAVLÎ, Mustafad. ? - ö. 1622Madde AdıGörüntüle