NÛRÎ, Şeyh Seyyid Hasan Nurî Efendi

(d. Safer 1029/Ocak/Şubat 1620 - ö. 21 Muharrem 1100/15 Kasım 1688)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Balat şeyhi ismiyle meşhur olan Şeyh Seyyid Hasan Nurî Efendi 1029 Safer/1619-1620 yılı Ocak- Şubat ayında İstanbul’da doğdu. Eyüp türbedarı Abdulhâlık Efendi’nin torunu, Koca Mustafa Paşa Tekyesi şeyhi Seyyid Mehmed Emin Efendi’nin oğludur. Balat’da Ferruh Kethuda Tekyesi şeyhi şair Vahyî ve Mehmed Emin Efendi’nin babasıdır. Hüsn-i hatta sülüs ve nesih yazıya ilgi duyan Hasan Nurî Efendi, babasının arkadaşlarından Yusuf Sinan Efendi’nin oğlu Kadı Abdülkerim Efendi’den hüsnühat dersleri aldı. Müderris olup Koca Mustafa Paşa şeyhi Necmeddin Hasan Efendi’nin kız kardeşiyle evlendi. Hasan Nurî Efendi, babası 1029/1619- 1620 yılında hacda vefat ettiğinde şeyhlik makamına geçen kız kardeşinin oğlu Kirameddin Efendi’ye bağlanarak Halvetîlik yoluna girdi. Aklî ve naklî ilimlerde eğitimini tamamladıktan sonra Şeyh Kirameddin Efendi yerine şeyhlik makamına geçti. 1074/1663-1664 yılında Balat’ta Ferruh Kethuda Tekyesi şeyhi oldu. Bu vazifede iken vebaya yakalandı. 21 Muharrem 1100/15 Kasım 1688 tarihinde yetmiş yaşında iken vefat etti. Vefatına “magni” (1100) kelimesi tarih düşürülmüştür. Kabri Eyüp’te Yavdud denen yerdedir.

Sağlam bir imla ve güzel bir yazıya sahip olduğu, kendi hattıyla birçok eser yazdığı nakledilir. Nûrî mahlasını kullanan Hasan Nurî Efendi’nin güzel ilahileri, hoş sözleri ve tasavvufî şiirleri vardır.

Kaynakça

Aktan, Ali, vd. (hzl.) (1995). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmânî. İstanbul: Sebil Yay.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî (Nuhbetu’l-Âsâr Min Fevâ’idi’i-Eş’âr). İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Sâlim Efendi Tezkiretü’ş-Şuarâ. Ankara: AKM Yay.

İpekten, Haluk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Şakaik-ı Nu‘maniye ve Zeyilleri Vekayiü’l-Fudalâ II-III -Şeyhi Mehmed Efendi. İstanbul: Çağrı Yay.

Şemseddin Sami (1996). Kamusu’l-a’lâm. Ankara: Kaşgar Neşriyat.
 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. HÜSEYİN GÖNEL
Yayın Tarihi: 18.12.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Senün esrârını keşf ide bir dil
O dili zü’l-fikâr ile iki dil

Rûy-ı pâkinde ol siyeh hâl
Hîç olmaz söz itmeden hâl

(Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.II. Ankara: Bizim Büro Yay. 1104.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Murat Işıkd. 06 Ekim 1967 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SA'ÎD, Şehrî-zâde Mehmed Efendid. 1730 - ö. 1764Doğum YeriGörüntüle
3Sezai Solellid. 1914 - ö. 1979Doğum YeriGörüntüle
4TECELLÎ, Abdülkadir Zülfikar Efendid. 1620-21? - ö. 1688-89Doğum YılıGörüntüle
5FÂ'İZÎ, Sa'dî-zâde Mahdûmu Es-Seyyid Abdullah Efendid. 1620-21 - ö. 1667-68Doğum YılıGörüntüle
6HAMDÎ, Ahmed Hamdî Çelebid. 1620-21 - ö. 1703-04Doğum YılıGörüntüle
7ABDÜLKERİM CELVETÎd. ? - ö. 1688Ölüm YılıGörüntüle
8SELÎM, Selîm Deded. ? - ö. 1688-89Ölüm YılıGörüntüle
9SEMTÎ, Semtî Çelebid. ? - ö. 1688-89Ölüm YılıGörüntüle
10ENÎS / ENİSÎ, Nu'mân Enisî Efendid. ? - ö. 1766-67MeslekGörüntüle
11HÂNÎ (TEVFÎK), Mustafa Tevfîk Efendid. 1705-06 - ö. 1761-62MeslekGörüntüle
12FİRÂKÎ (VİSÂLÎ), Şeyh Mustafa Firâkî Efendid. ? - ö. 1731-32MeslekGörüntüle
13LÜTFÎ, Süleymân Lütfî Efendid. ? - ö. 1707Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14VÜCÛDÎ, Ahmed Vücûdî Efendid. ? - ö. 1658-59Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Gubârî, Seyyid Kâsım Gubârî Efendid. ? - ö. Şubat-Mart 1625Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İBRÂHÎM TENNÛRÎd. ? - ö. 1482Madde AdıGörüntüle
17ŞEYHÎ, Yûsuf Sinâneddînd. ? - ö. 1431 ?Madde AdıGörüntüle
18MÜNÎF, Antâkî/Antakyalı Münîf Mustafa Efendid. ? - ö. 1743-44Madde AdıGörüntüle