SAİDÎ, Said

(d. 1229/1810 - ö. 1269/1850)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Said olan Âşık Saidî, Artvin ilinin Yukarı Hod (Yukarı Maden) mahallesinde H. 1229/M. 1810 yılında doğmuştur. Ailesinin kim olduğu hakkında bilgi bulunmayan Saidî, küçük yaşlardan itibaren medrese eğitimi almış, daha sonra camilerde imamlık yapmıştır. Zamanında onu koruyup destekleyen bir hamisi olmamıştır. Hodlu Şamilî ile aynı dönemin âşıklarıdırlar ve aralarında ikisinin de aynı kıza âşık olmalarından kaynaklanan büyük bir husumet yaşanmıştır. Hocalık yapan Saidî, namaz kıldırırken pencereden atılan bir kurşunla öldürülmüştür. Cinayetten aralarında anlaşmazlık bulunan Şamilî sorumlu tutulmuştur. Bu olaydan dolayı Şamilî uzun süre hapiste yatmıştır. Saidî de köyünde toprağa verilmiştir (Koç 1990: 13-24).

Saidî, şiirlerinde genellikle sevgilisini ve ona kavuşamamasını anlatır. Dili son derece sadedir, yöresel deyişleri şiirlerinde bolca kullanır. Şiirlerini kendi devrinde yazıya aktaran olmamıştır; ancak sonradan diğer âşıklardan derleme vb. yöntemlerle şiirlerinin bir kısmı günümüze ulaşabilmiştir. Saidî, âşıklık geleneğinin Artvin’de en canlı şekilde yaşatıldığı ve birçok âşığın çıktığı Yukarı Hod mahallesinde doğmuş olduğu için daha çocukluğundan itibaren bir müzik ve şiir ortamı içerisinde bulunmuş, dinlediği âşıklardan etkilenmiştir. Kendisi de Rufâî’nin dayısıdır ve onun üzerinde tesiri olmuştur (Karadeniz 2002: 477).

Kaynakça

Karadeniz, Bekir (2002). Artvinli Halk Şairleri. Ankara: Artvin Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yay.

Koç, Mehmet (1990). Hodlu Halk Ozanları ve Kalem Şuaraları. Aydın: Hürtunç Ofset.

Öksüz, Musa (2013). Artvin Âşıklık Geleneği. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TURGAY KABAK
Yayın Tarihi: 08.11.2013
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gel Yârim

Lale sümbül müsün taze gül müsün?

Gılmadan almışın huyun gel yârim

Cennet şule vermiş alevi sormuş

Selvilere dönmüş boyun gel yârim

 

Meleksin semada boyun ziyade

Kavuşmadan ayrı düşürdü Huda

Erelim murada eller duada

Halvet odasında soyun gel yârim

 

Der Said hâlimiz şükür iyice

Hâlimi o yâre değil bellice

Konuşsak halimiz kırk gün kırk gece

Kuralım bir koca toyun gel yârim.

Öksüz, Musa (2013). Artvin Âşıklık Geleneği. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. 313.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FAHRÎ, Ali Karabulutd. 1900/1901 - ö. 06.08.1975Doğum YeriGörüntüle
2Selçuk Demireld. 18 Mayıs 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ZUHURÎ, Tevfik Bozkurtd. 12.04.1887 - ö. 21.02.1949Doğum YeriGörüntüle
4RİF'AT, Rif'at Deded. 1810? - ö. 1880?Doğum YılıGörüntüle
5TAHİRd. 1810 - ö. 1853Doğum YılıGörüntüle
6ATÂ, Tayyâr-zâded. 1810 - ö. 1882Doğum YılıGörüntüle
7RÂCÎ, Bafralı Osmân Râcî Efendid. 1812 - ö. 1850-61Ölüm YılıGörüntüle
8RÂŞİD, Râşid Efendid. 1805 - ö. 1850Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEREF, Halîl Şeref Efendid. 1796 - ö. 1850-51Ölüm YılıGörüntüle
10Şerif Benekçid. 01 Haziran 1952 - ö. 08 Eylül 2008MeslekGörüntüle
11SEBÂTÎ, Hâfız Mehmed Sebâtüddîn Efendid. 1846 - ö. 1904MeslekGörüntüle
12NÂCÎ, Şeyh Hüseyin Nâcî Efendid. ? - ö. 1656-58MeslekGörüntüle
13İRFANÎ, Gürünlüd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14SIDKI, Hasan Divriğilid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15VİSALÎ, VEYSELÎ, Veyseld. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞİFÂÎ, Niğdelid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17MEMMEDAĞAd. 1933 - ö. 1977Madde AdıGörüntüle
18KUL ABDULLAH, Abdullah Kösed. 1892 - ö. 1997Madde AdıGörüntüle