SAİDÎ, Said

(d. 1229/1810 - ö. 1269/1850)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Said olan Âşık Saidî, Artvin ilinin Yukarı Hod (Yukarı Maden) mahallesinde H. 1229/M. 1810 yılında doğmuştur. Ailesinin kim olduğu hakkında bilgi bulunmayan Saidî, küçük yaşlardan itibaren medrese eğitimi almış, daha sonra camilerde imamlık yapmıştır. Zamanında onu koruyup destekleyen bir hamisi olmamıştır. Hodlu Şamilî ile aynı dönemin âşıklarıdırlar ve aralarında ikisinin de aynı kıza âşık olmalarından kaynaklanan büyük bir husumet yaşanmıştır. Hocalık yapan Saidî, namaz kıldırırken pencereden atılan bir kurşunla öldürülmüştür. Cinayetten aralarında anlaşmazlık bulunan Şamilî sorumlu tutulmuştur. Bu olaydan dolayı Şamilî uzun süre hapiste yatmıştır. Saidî de köyünde toprağa verilmiştir (Koç 1990: 13-24).

Saidî, şiirlerinde genellikle sevgilisini ve ona kavuşamamasını anlatır. Dili son derece sadedir, yöresel deyişleri şiirlerinde bolca kullanır. Şiirlerini kendi devrinde yazıya aktaran olmamıştır; ancak sonradan diğer âşıklardan derleme vb. yöntemlerle şiirlerinin bir kısmı günümüze ulaşabilmiştir. Saidî, âşıklık geleneğinin Artvin’de en canlı şekilde yaşatıldığı ve birçok âşığın çıktığı Yukarı Hod mahallesinde doğmuş olduğu için daha çocukluğundan itibaren bir müzik ve şiir ortamı içerisinde bulunmuş, dinlediği âşıklardan etkilenmiştir. Kendisi de Rufâî’nin dayısıdır ve onun üzerinde tesiri olmuştur (Karadeniz 2002: 477).

Kaynakça

Karadeniz, Bekir (2002). Artvinli Halk Şairleri. Ankara: Artvin Kültür ve Yardımlaşma Derneği Yay.

Koç, Mehmet (1990). Hodlu Halk Ozanları ve Kalem Şuaraları. Aydın: Hürtunç Ofset.

Öksüz, Musa (2013). Artvin Âşıklık Geleneği. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. TURGAY KABAK
Yayın Tarihi: 08.11.2013
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gel Yârim

Lale sümbül müsün taze gül müsün?

Gılmadan almışın huyun gel yârim

Cennet şule vermiş alevi sormuş

Selvilere dönmüş boyun gel yârim

 

Meleksin semada boyun ziyade

Kavuşmadan ayrı düşürdü Huda

Erelim murada eller duada

Halvet odasında soyun gel yârim

 

Der Said hâlimiz şükür iyice

Hâlimi o yâre değil bellice

Konuşsak halimiz kırk gün kırk gece

Kuralım bir koca toyun gel yârim.

Öksüz, Musa (2013). Artvin Âşıklık Geleneği. Doktora Tezi. Trabzon: Karadeniz Teknik Üniversitesi. 313.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞAHANÎ/ŞAHANE, Şemsinur Şahanid. 1942 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2HUZURÎ, Ali Coşkund. 19.04.1886 - ö. 23.09.1951Doğum YeriGörüntüle
3KARA, İbrahim Karad. 1927 - ö. 10.12.2021Doğum YeriGörüntüle
4DEDEYAN, Sıvacı Kalust Dedeyand. 1810 - ö. 1910Doğum YılıGörüntüle
5MOLLANEPESd. 1810 - ö. 1862Doğum YılıGörüntüle
6DİDÂRÎd. 1810-1812? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7RÂCÎ, Bafralı Osmân Râcî Efendid. 1812 - ö. 1850-61Ölüm YılıGörüntüle
8RÂŞİD, Râşid Efendid. 1805 - ö. 1850Ölüm YılıGörüntüle
9KEŞKERÎ, Muhemmed Sadikd. ? - ö. 1850Ölüm YılıGörüntüle
10KUL HAMİT, Hamit Kocad. 1916 - ö. 27.01.1978MeslekGörüntüle
11VAHÎD, Ebû Bekird. 1802 - ö. 1887MeslekGörüntüle
12HÜZNÎ BABA/HİZBÎ, Mehmed Bahaeddind. 1879 - ö. 1936MeslekGörüntüle
13LEZGİ AHMEDd. 1791? - ö. 1847?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞÎRÎN, Diyarbakırlıd. ? - ö. 1834Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZÂRÎ, Mehmedd. ? - ö. 1902Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İDRİS HEMZEYEVd. 1946 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17FARUK/OZAN FARUK, Faik Korkmazd. 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18GAMGÜDER, Abdulkadir Kılıçd. 1931 - ö. 03.07.2000Madde AdıGörüntüle