Madde Detay
ŞEMSÎ BABA, Yûsuf Şemseddîn, Eğribozlu
(d. 1211/1796 - ö. 1302/1885)
divan şairi ve tekke şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
1211/1796 yılında Mora yarımadasında bulunan Eğriboz'a bağlı İstefe nahiyesinde doğdu. Yûsuf Şemseddîn veya Şemsî Baba adıyla tanındı. Babası müderris Hacı Feyzullah Efendi'dir. Yûsuf Şemseddîn, genç yaşında gönüllü olarak asker oldu. Tabur kâtipliğine kadar yükseldi. Daha sonra bu görevinden istifa ederek ayrıldı. İzmir'e yerleşti. Buradayken Rüsûmât memurluğuna tayin edildi, derece derece yükselerek Rüsûmât başkâtibi oldu. Daha sonra bu görevden da çekildi. Kâtiboğlu civarında Karadutlu Dergâhı adıyla bilinen Bektaşi tekkesine postnişin yani şeyh oldu. 1864 yılında harap vaziyette olan bu dergahı yeniden inşa etti ve 1882 tarihli vakıf senedine göre de kendisinden sonra Mehmed Rûhi Bey ibni Zeynelâbidîn'i, meşhur adıyla Rûhî Baba'yı dergaha mütevelli tayin etti. Bu tarihler bize Yûsuf Şemseddîn Baba'nın 1864'ten ölüm tarihi olan 1885'e kadar burada en az yirmi yıl postnişin olarak hizmet ettiğini göstermektedir. Yûsuf Şemseddîn Baba, müritleriyle görüşmek üzere Turgutlu'ya gitmiş, döneceği sırada Turgutlu tren istasyonunda 1302/1885 yılında 90 yaşlarındayken kalp sektesinden vefat etmiştir. Karadutlu dergâhına defnedilmiştir (Huyugüzel 2000: 593-594).
Doksan yıl kadar yaşayan Yûsuf Şemseddîn Baba, Şemsî Baba mahlasıyla birçok nefesler, ilahiler, na'tlar ve koşmalar yazmıştı. Daha çok tasavvufi şiirleriyle tanınmış olan Şemsî Baba'nın bir kitap teşkil edecek kadar şiirleri bulunduğu söylenmekle birlikte bunlar ele geçebilmiş değildir. Hem aruz hem de heceyle yazdığı tasavvufi şiirlerinde âl-i abâ ve on iki imam sevgisi gözlemlenmektedir. Eldeki şiir örneklerinden olgunlaşmış bir şiir diline sahip olduğu anlaşılan Yûsuf Şemseddîn Baba'nın diğer şiirleri elde değildir (Huyugüzel 2000: 593, 595).
Kaynakça
Huyugüzel, Ö. Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları (1850-1950). Ankara: KB Yay.
Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. IV. Ankara: KB Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLANYayın Tarihi: 24.06.2014Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Bir Nefes'inden
Virdimizdir bizim Muhammed Ali
Zeynelabâ'dandır bunların hâli
Hasan Hüseyn'e demişiz belî
İman olmuş kardaş gümân olmasın
On iki imamın kulu kurbânı
Çâr-deh ma'sûmân Şâh-ı Merdân'ı
Cümle mü'minlerin dîn ü îmânı
İman olmuş kardaş gümân olmasın
Ey kardaş aldanma aklı karaya
Düşmeyesin gözle dâm-ı belâya
Mürşidine bağlan girme hevâya
İman olmuş kardaş gümân olmasın
(Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. IV. Ankara. 313.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 24.06.2014Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Bir Nefes'inden
Virdimizdir bizim Muhammed Ali
Zeynelabâ'dandır bunların hâli
Hasan Hüseyn'e demişiz belî
İman olmuş kardaş gümân olmasın
On iki imamın kulu kurbânı
Çâr-deh ma'sûmân Şâh-ı Merdân'ı
Cümle mü'minlerin dîn ü îmânı
İman olmuş kardaş gümân olmasın
Ey kardaş aldanma aklı karaya
Düşmeyesin gözle dâm-ı belâya
Mürşidine bağlan girme hevâya
İman olmuş kardaş gümân olmasın
(Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. IV. Ankara. 313.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020Eserlerinden Örnekler
Bir Nefes'inden
Virdimizdir bizim Muhammed Ali
Zeynelabâ'dandır bunların hâli
Hasan Hüseyn'e demişiz belî
İman olmuş kardaş gümân olmasın
On iki imamın kulu kurbânı
Çâr-deh ma'sûmân Şâh-ı Merdân'ı
Cümle mü'minlerin dîn ü îmânı
İman olmuş kardaş gümân olmasın
Ey kardaş aldanma aklı karaya
Düşmeyesin gözle dâm-ı belâya
Mürşidine bağlan girme hevâya
İman olmuş kardaş gümân olmasın
(Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. IV. Ankara. 313.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Bir Nefes'inden
Virdimizdir bizim Muhammed Ali
Zeynelabâ'dandır bunların hâli
Hasan Hüseyn'e demişiz belî
İman olmuş kardaş gümân olmasın
On iki imamın kulu kurbânı
Çâr-deh ma'sûmân Şâh-ı Merdân'ı
Cümle mü'minlerin dîn ü îmânı
İman olmuş kardaş gümân olmasın
Ey kardaş aldanma aklı karaya
Düşmeyesin gözle dâm-ı belâya
Mürşidine bağlan girme hevâya
İman olmuş kardaş gümân olmasın
(Özmen, İsmail (1998). Alevi-Bektaşi Şiirleri Antolojisi. C. IV. Ankara. 313.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | İZZET, Ahmed İzzet Bey | d. ? - ö. 1825 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | MÂHİR | d. ? - ö. 1843 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SIRRÎ, Mehmed Eğribozlu | d. 1794 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | KENZÎ, İbrahim Kasım | d. 1796 - ö. 1839 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HÜDAVERDİ BABA, Hüseyin | d. 1796 - ö. 1859?-1866? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | ŞEREF, Halîl Şeref Efendi | d. 1796 - ö. 1850-51 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZARİFÎ HANIM | d. 1825 - ö. 1885 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | VEHBÎ, Hacı Şeyh Mehmed | d. 1837 - ö. 1885 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | RÜŞDÎ, Mühürdâr-zâde Hüseyin Hüsnî Rüşdî Efendi | d. 1819 - ö. 1885 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | RIZÂ, Neccâr-zâde Şeyh Rızâ | d. 1679-80 - ö. 07.02.1746 | Meslek | Görüntüle |
11 | ZİHNÎ, Pervâne Salih Dede | d. ? - ö. 1663 | Meslek | Görüntüle |
12 | AVNÎ, Demirci-zâde Mehmed Avnî Efendi | d. 1810 - ö. 1849 | Meslek | Görüntüle |
13 | ZEKÂYÎ, Ahmed Efendi | d. 1853 - ö. 1920 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | MERD-İ GARÎB, Şuayb Efendi | d. ? - ö. 1881 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | MEHMED MİHRÎ, Kerküklü | d. 1849 - ö. 1915\'ten sonra | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ZARÎFÎ, Zarîfî Çelebi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | MEHMED ŞERÎF | d. 1557 - ö. 1631 | Madde Adı | Görüntüle |
18 | HAKKÎ, İsmail | d. 1828 - ö. 1907 | Madde Adı | Görüntüle |