SERVET BEYBABA, Ahmed Tevfik

(d. 1261/1845 - ö. 1313/1895)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bektaşi şairi olan Servet Beybaba, zeamet sahiplerinden Abdüsselam Bey’in oğlu Tevfik Bey (Baba)’in damadı ve Bay Muhiddin’in de öz babasıdır. Servet Beybaba’nın hayatı hakkında çok az bilgi vardır. Hakkında en kapsamlı bilgiyi veren Vahit Lütfü Salcı, onun hakkında tespit edilen bilgileri oğlundan eriştiğini belirtir. Asıl adı Ahmed Tevfik’tir. Doğum tarihi 1845 (H.1261) olup Kırklareli’nde doğmuştur. Tevfik Beybaba’ya 1287 tarihinde damat olması üzerine “Servet” tahallus etmiştir. Şair bu tahallusu ile Tevfik Beybaba gibi ilim ve irfan sahibi bir zata intisap etmesinden manevi bir servete nail olduğunu anlatmak istemiş olsa gerektir. Müfti Süleyman Efendi merhumdan Arabî ve Hasibî ismiyle tahallus eden ve nedimane şiirler yazmış olan Kırklarelili Hasib Ahmed Efendi’den de Farisî tahsil etmiştir. 1296’dan 1312 senesine kadar Kırkkilise mukavelat memurluğunda (noterlik) bulunmuş ve sonra istifa suretiyle ayrılmıştır. Servet Baba kaynatası Tevfik Bey gibi sert bir mizaca sahip olmayıp aksine pek çok yumuşak huylu halim ve selim ve herkesin muhabbetinin celbeden bir zat imiş. 1300 yılında Bektaşi babası olmuştur. Babalığı kâmil bir mürşit hâlinde geçmiş ve candan âşık olup arzu edenleri “irşad” etmiştir. 1895 (H.1313) Martının üçüncü günü zatürreden ölmüştür. Kaynatası Tevfik Baba da bu faciaya dayanamayarak hastalanmış ve ölmüştür (Salcı 1937: 2; TDEA 1990: 526).

Bektaşi babası olan Servet Bey’in Kerbela vakasına dair Nevha-i Dil adlı basılmamış bir eseri vardır. Şair Servet Bey Baba, Kanber Baba’ya bağlılığını “Nefes” denilen manzumelerinde beyan etmiştir. Ayrıca şairin daha birçok basılmamış yazma şiirleri elden ele dolaşmakta ve Alevi kabileleri mecmualarında yazılı bulunmaktadır (Salcı 1937: 2). Alevi-Bektaşi neşesiyle yazdığı şiirleri sade ve anlaşılırdır. 

Kaynakça

Salcı, Vahit Lütfü (1937). "Kırklareli Halk Şairleri 15- Servet Beybaba", Trakya’da Yeşilyurt Gazetesi. 20 Eylül. 2.

“Servet Bey, Servet Bey Baba” (1990). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi . C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 526.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 08.01.2015
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nefes

Gelin canlar ikrar verip gidelim

Aşk ile tarika girip gidelim

 

Can u baştan geçip dare duralım

Derdimizin dermanını soralım

 

Tarikatla insan bulursa kemal

Lütfu bu da bizi eylesin isal

 

Bu yolda edeble hareket eden

Hakk teala versin feyz ü bereket

 

Serveta şüphesiz ol zat-ı kerim

Gidelim şevk ile olalım nedim 

Salcı, Vahit Lütfü (1937). "Kırklareli Halk Şairleri 15- Servet Beybaba", Trakya’da Yeşilyurt Gazetesi. 20 Eylül. 2.

 

Nefes

Hacı Bektaş Veli pir divanına

Sineniz zahmına merhem vuralım

 

Hacı Bektaş Veli pir divanına

Encamında olur vasıla cemal

 

Hacı Bektaş Veli pir divanına

Bi iştibah bulur didara vuslat

 

Hacı Bektaş Veli pir divanına

 

Hakktan bize olmuş bir lutf u azim

Hacı Bektaş Veli pir divanına

Salcı, Vahit Lütfü (1937). "Kırklareli Halk Şairleri 15- Servet Beybaba", Trakya’da Yeşilyurt Gazetesi. 20 Eylül. 2. 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Orhan Hançerlioğlud. 19 Ağustos 1916 - ö. 9 Temmuz 1991Doğum YeriGörüntüle
2SIRRÎ, Kırklarelilid. ? - ö. 1853 ds.Doğum YeriGörüntüle
3Sıtkı M. Erinçd. 16 Nisan 1940 - ö. 22 Nisan 2015Doğum YeriGörüntüle
4SÜREYYÂ PAŞA, İstanbullud. 1845 - ö. 1894Doğum YılıGörüntüle
5HÂLİD, Hasan Hâlid Efendid. 1845 - ö. 1906Doğum YılıGörüntüle
6Abay İ. Kunanbayevd. 1845 - ö. 06 Temmuz 1904Doğum YılıGörüntüle
7CELÂL, Yanyalı-zâde Mahmûd Celâleddînd. 1876 - ö. 1895Ölüm YılıGörüntüle
8CEVDET PAŞA, Ahmed Cevdet Paşa, Lofçalıd. 1823 - ö. 1895Ölüm YılıGörüntüle
9NÂCİM, Abdurrahman Nâcim Efendid. 1833 - ö. 1895Ölüm YılıGörüntüle
10ÂSIM EFENDİd. 1839? - ö. 1909?MeslekGörüntüle
11NEBÎL, Mehmed Nebîl Bey, Hâfız Mehmed Nebîl Bey, Nebîl Beyd. 1842-43 - ö. 1890MeslekGörüntüle
12ZÜLÂLÎ, Yusuf Köktend. 1873 - ö. 18.12.1956MeslekGörüntüle
13RUHÎ, Ruhî Bey Babad. ? - ö. 1900Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÜDAVERDİ BABA, Hüseyind. 1796 - ö. 1859?-1866?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15KUL ELİFd. ? - ö. 1876Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂLİS, Ahmed Hâlis Efendid. ? - ö. 1777-78Madde AdıGörüntüle
17MA‘NEVÎ, Mustafa Manevîd. 1600\\\'lerin ortası - ö. 1702Madde AdıGörüntüle
18ŞEFKATÎ, Hâfız Edhem Şefkatî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle