ŞEVKÎ, Hüseyin

(d. 1268/1852 - ö. 1323/1902)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bugünkü Yugoslavya sınırları içinde kalan Pizren ilçesinde 1268/1852 yılında doğdu. Asıl adı Hüseyin'dir. Babası Sûzî Horasânî to­runlarından Ca'fer Sipâhî'dir. Annesi, Karadağ prenslerinden Nikola'nın kızı Prenses Panayota'dır. Ca'fer Sipâhî ile evlenirken Müslüman olmuş ve Çelebi Hanko adını almıştır. Şevkî, ilk ve ortaokulu Pizren'de bitirdi. Daha sonra Manastır Aske­ri İdadisi'ne kaydoldu, Harp Okulu'ndan mezun oldu, Piyade subayı olarak orduya katıldı. Halep, Kıbrıs, Konya, Aksaray, Niğde, Manastır, Leskoviç, Metroviçe ve Edirne'de mesleğiyle ilgili görevler üstlendi. 1897 Yunan harbine katıldı, Başpınar kalesinin fethinde yararlıklar gösterdi. Edirne'de 78. Alay Komutanı olarak görev yaptı, Bulgar komita­cılarının zararlı faaliyetlerine engel olmak gibi görevler üstlendi. Bu tür bir görevi üstlenmekle çevrenin güvenini sağlayan Şevkî, komi­tacıların hedefi hâline geldi. 1324/1907 yılında, Cisri Mustafa Paşa (bu­günkü Svilengrad)'da hamamdan çıkarken Bulgar tedhişçileri tarafın­dan kurşunlanarak şehit edildi. Oğlu Kazım, babasının ölümünden duyduğu üzüntüyü bir mersiye ile dile getirirken ölümüne de şu tarihi düşürür: "Çıkarak Sûzi Veli târîh-i cevher söyledi/Aşk-ı Şevkullâh şehiddir ayn-i emr-i "kul kefâ”.

Şevkî, köklü bir Bektaşi ailesi içinde yetişir. Muhammed Nûr’un Balkanlara gelmesi sonucu aralarında bir dostluk başlar, onun irşat halkası içinde yer alır. M. Nûr’un ölümünden sonra Teselya bölgesinin Bektaşi Dergahı Postnişini Baba Sâlim'den nasip alır. Konya'da bulun­duğu günlerde de, Hacı Bektaş Dergâhı Postnişini Hacı Mehmed Baba’dan babalık icazetnamesi alır.

Şevkî, şiirlerini aruzla yazmıştır. Dîvân'ı, harf devriminden önce iki kez, torunu Turgut Koca tarafından da son kez Şevki Haya­tı ve Şiirleri adıyla yeniden basılmıştır.

Kaynakça

Koca, Turgut (1967). Şevki Hayatı ve Şiirleri. İstanbul: Çınar Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 27.06.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Ne için çille-yi dünyâyı pey-â-pey çekelim

Çile-i dünyeyi çekmekden ise mey çekelim

 

Çekilip bir köşeye bazı ehıbbâmız ile

Dedi koduyu koyup da dem-i sâfey çekelim

 

Biz melâmetle ün aldık ne imiş nâmûs u âr

Fırsat elde var iken durmayalım ey çekelim

 

Çekerek sâkiyi âğûşa da o zevk ile biz

Künbeti çınlatacak nâra-ı hey hey çekelim

 

Kim ki bu yolda ölürse o şehîddir dediler

Şevki saddak bu sözü biz dahi bir rey çekelim

(Koca, Turgut(1967). Şevki Hayatı ve Şiirleri. İstanbul: Çınar Matbaası. 67.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FEDÂÎ, Abdürrahîmd. ? - ö. 1885Doğum YeriGörüntüle
2Taner Güçlütürkd. 20 Ocak 1980 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SA’YÎ, Mustafâd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936Doğum YılıGörüntüle
5ZARÎ, Ahmet Kamil Tanrıdağd. 1852-1853 - ö. 09.11.1941Doğum YılıGörüntüle
6HÂLİS, İbrâhim Edhem Hâlis Efendid. 1852 - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
7ZÂRÎ, Mehmedd. ? - ö. 1902Ölüm YılıGörüntüle
8SÂ'İB, Hüseyind. 1830 - ö. 24 Ocak 1902Ölüm YılıGörüntüle
9MATLÛBÎ, Tâlibîd. ? - ö. 1902Ölüm YılıGörüntüle
10MEŞREBÎ TEKELÜd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11Emin Bülentd. 13 Mart 1886 - ö. 29 Kasım 1942MeslekGörüntüle
12HÂTIFÎd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13DÜRRÎ, Süleymând. 1820-21 - ö. 1861\'den önceAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HAYRET, Mehmed Hayret Efendid. ? - ö. 1826-27Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15MAZHAR, Mazhar Efendid. 1850 - ö. 1889Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂMÎ, Ahmedd. 1679 - ö. 1747Madde AdıGörüntüle
17DERÛNÎd. ? - ö. 1544Madde AdıGörüntüle
18ŞEYHÎ, Lütfullâh Çelebi Kadıd. 1565 - ö. 1632Madde AdıGörüntüle