HÂLİS, İbrâhim Edhem Hâlis Efendi

(d. 1269/1852 - ö. 1335/1917)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Ankara'da 1269/1852 yılında doğdu. Asıl adı İbrâhim Edhem Hâlis Efendi'dir. Şiirlerinde Hâlis mahlasını kullandı. Babası, Ankara redif binbaşılığında bulunan Hasan Bey'dir. Dârulfünûn Kütüphanesi müdürü Fehmî Bey, Hâlis Edhem Efendi'nin oğludur. Öğrenimini İstanbul'da yaptı. Eyüp'te Kalenderhâne Sıbyan Mektebi'nde ve Ayvansaray Rüşdî Mektebi'nde okudu. 1283/1866 yılında Tophâne Birinci Dâ'ire-i Hisâbiyye Kalemi'ne girdi. Görevinde yükselerek 1298/1881 senesinde Muhasebe Kalemi müdürlüğüne, 1323/1905 yılında 4.000 kuruş maaşla Tophane Muhasebeciliği'ne tayin edildi. Ulâ Sınıf-ı Evvelî rütbesini, ikinci rütbe Osmânî ve Mecîdî nişanlarını aldı. 1325/1907 senesinde kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. 1335/1917 yılında İstanbul'da vefat etti. Eyüp'te imaret karşısındaki kabristana defnedildi.

Şiirleri hakkında edebî bir değerlendirme yapmayan İbnü'l-Emin'e göre Hâlis Edhem Bey, şiirlerini evlenmeden önceki dönemde söylemiş, evlendikten sonra ise meşguliyetinin çokluğundan dolayı hiç şiir söylememiştir. İbnü'l-Emin bu bilgiyi Dârulfünûn Kütüphanesi müdürü olan Edhem Bey'in oğlu Fehmî Bey'den aldığını bildirmektedir (İnal 1988: 528). Şiirlerine örnek Son Asır Türk Şairleri'ndedir.

Kaynakça

İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 28.09.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Vasfına yazsam gazeller gerçi nâ-ma'dûd olur

Nâr-ı hasret parlayup gitdikçe âhım dûd olur

Arz-ı hâcet eylemek mümkin mi âyâ zâtına

Hâl-i ruhsârın görünce âşıkın bîhûd olur

Mest olup âzâde-ser gezsem cihânda ser-te-ser

Dilde gam aşkınla cânâ dem-be-dem mevcûd olur

Esb-i kûşiş her ne denlü itse irhâ-yı inân

Kişver-i vaslın şehâ meftûh iken mesdûd olur

Hâlisâ kullukladır câh-ı ulâya irtikâ

İstikâmet ehline dîdâr-ı Hak mev'ûd olur

(İnal, İbnü'l-Emin Mahmud Kemal (1988). Son Asır Türk Şairleri. C. I. İstanbul: Dergah Yay. 528.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Özge Hatunoğlud. 1981 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Şebnem Güngeçirend. 26 Haziran 1973 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Pelin Güneşd. 19 Mart 1974 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SEYRÎ, Yozgatlıd. 1852? - ö. 1917Doğum YılıGörüntüle
5ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936Doğum YılıGörüntüle
6MÜNİRE BACId. 1852 - ö. 1912Doğum YılıGörüntüle
7HAYDARÎ, Hıdır Hulusid. 1863-1867? - ö. 1910/1917?Ölüm YılıGörüntüle
8EMRÎ, Murâd Emrî Efendi, Tırnavalıd. 1851 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9RÂ'İF Bey, Davutpaşalı Mehmed Râ'if Beyd. ? - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
10RIZAd. 1858 - ö. 1899MeslekGörüntüle
11RUMÛZÎ ÇELEBİd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12SA’ÎD, Hâfız Sa’îd Efendid. ? - ö. 1894MeslekGörüntüle
13ÂLÎ BEY, Direktör Mehmed Âlî Beyd. 1844? - ö. 1899Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AHMED RİF'AT EFENDİ, Yağlıkçı-zâded. ? - ö. 1894Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SEYYİD, Muhammed Sa'îd Ağad. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16RİF'AT, Süleyman Beyd. ? - ö. 1735-36Madde AdıGörüntüle
17ZELİLÎ, Alid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ŞEYHÎ, Nakib-zâded. ? - ö. 1633Madde AdıGörüntüle