Süleyman Vehbi

Vehbi, S. Vehbi
(d. 1864 / ö. 12 Eylül 1921)
Devlet Adamı, Çevirmen, Şair, Yazar
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da dünyaya gelmiştir. Babası eski Maarif Nazırı Münif Paşa ve annesi Besim Hanım’dır. Sıbyan mektebinin ardından 1880’de Galatasaray Sultanisinden, 1882’de ise Mülkiye’nin yüksek kısmından mezun olmuştur. 1883’te Hariciye’de tercüme odasına girmiştir. Aynı yıl müsevvidliğe ve Nafia Nezareti mektubî kalemine nakil olunmuştur (Pakalın 2009: 19-20). Galatasaray Sultanisi Lisan-ı Türki Muallimliği ve Maarif Nezareti Tedkik Encümeni Kâtipliği yapmıştır. Maarif Nezareti uhdesinde önce Teftiş ve Muayene Encümeni memuriyetinde bulunmuş, akabinde Meclis-i Kebir-i Maarif Başkâtipliğine yükselmiştir. Son görevini icara ederken yaşadığı şuur bozukluğu neticesinde görevden el çekmiş ve Bursa’ya yerleşmiştir. On sekiz yıllık uzun bir tedavi sürecinin sonucunda şifa bulamamış 1 Eylül 1919’da malulen emekliye ayrılmıştır. 12 Eylül 1921’de Şişli Fransız Hastanesi’nde vefat etmiştir (Çankaya 1968: 127).

Kısa boylu, esmer tenli ve terbiyeli bir zat olan Süleyman Vehbi Efendi’nin (İnal 2013: 2445) dokuz sahnelik Hâşim Bey yahud Münasebetsiz İzdivaç (1886) isimli komedisi, şiirlerini bir araya topladığı Âh u Enin (63) ve Nedime yahud Düğün mü Matem mi? (1892) başlıklı uzun hikâyesi telif eserleridir. Fransızca Mütâlaatım (1890) başlığı altında Fransız şiirinden yaptığı manzum ve mensur çevirileri bakışımlı olarak bir araya toplamıştır. Fransız romancılarından Xavier du Montépin’den Esrar-ı Hind 1-2 (1874-1875), Kırmızı Değirmen (1891), Ponson du Terrail’den Gece Yolcuları (1874) ve Fransız kökenli Alman yazar Adalbert de Chamisso’dan Pierre Schlemihl’in Sergüzeşt-i Garibi Yahud Gölgesini Satan Adam (1892) isimli eserleri Türkçeye çevirmiştir.

Kaynakça

İnal, İbnü’l Emin Mahmud Kemal (2013). Son Asır Türk Şairleri Cilt V. (haz. Ayşegül Celepoğlu) Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları.

Pakalın, Mehmed Zeki (2009). Sicill-i Osmanî Zeyli XVII. Cilt. (Yrd. Doç. Dr. Şakir Batmaz, Yrd. Doç. Dr. Gülbadi Alan). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.

Mücellidoğlu, Ali Çankaya (1968-1969). Yeni Mülkiye Târihi ve Mülkiyeliler Mülkiye Şeref Kitabı I. Cilt. Ankara: Mars Matbaası.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. HAKAN SOYDAŞ
Yayın Tarihi: 19.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Hâşim Bey yahud Münasebetsiz İzdivacA. K. Tozliyan İdare-i Şirket-i Mürettibiye / İstanbul1884Tiyatro
Ah u EninMatbaa-i Ebüzziya / İstanbul1886Şiir
Fransızca MütâlaâtımMahmud Bey Matbaası / İstanbul1889Çeviri
Nedime yahud Düğün mü Matem mi?Mahmud Bey Matbaası / İstanbul1891Hikâye
Pierre Schlemihl’in Sergüzeşt-i Garibi Yahud Gölgesini Satan AdamKarabet Matbaası / İstanbul1891Hikâye

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NECÎB, Necîb Mehmed Efendid. ? - ö. 1706-07Doğum YeriGörüntüle
2SEYYİD, Uşşâkî-zâde Seyyid Mehmed Sadreddin Efendid. ? - ö. 1735-36Doğum YeriGörüntüle
3ÂRİF, Çalkandı-zâde Mustafa Ârif Efendid. ? - ö. 1771-1772Doğum YeriGörüntüle
4ÇELEBİ-ZÂDE HALÎL EFENDİ, Halîld. 1864 - ö. 1919Doğum YılıGörüntüle
5SADIKd. 1864 - ö. 1951Doğum YılıGörüntüle
6SEYFİ KILIÇd. 1864 - ö. 1954Doğum YılıGörüntüle
7RÂMî, Rızad. 1866 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
8FATMA KAMİLE HANIMd. 1839 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
9DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celald. 1895 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
10Ali Ulvi Kurucud. 1922 - ö. 3 Şubat 2002MeslekGörüntüle
11Fikret Terzid. 1947 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Nazan Öçalırd. 1963 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Yusuf Akçurad. 2 Aralık 1876 - ö. 11 Mart 1935Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Şevket Arıd. 1888 - ö. 9 Ekim 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Hüseyin Rahmi Gürpınard. 17 Ağustos 1864 - ö. 8 Mart 1944Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SIDKÎ, Süleymand. ? - ö. 1738-39Madde AdıGörüntüle
17Kazım Vehbi Orald. 1892 - ö. 16 Nisan 1985Madde AdıGörüntüle
18FÂ'İZ, Yirmisekiz Çelebi Süleyman Ağa-zâde Mehmed Fâ'iz/Fâyiz Efendid. ? - ö. 19 Temmuz 1731Madde AdıGörüntüle