Ahmet Yorulmaz

(d. 1932 / ö. 31 Mart 2014)
Gazeteci, Yazar, Çevirmen
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Balıkesir / Ayvalık'ta doğdu. Ortaokul öğreniminden sonra eğitim hayatını yarım bırakarak çalışma hayatına atıldı. 1952'de İstanbul'da gazeteciliğe başladı. İzmir'de de bir dönem gazetecilik yapan Yorulmaz, daha sonra mesleğini Ayvalık'ta sürdürdü. 1961 yılında Türk Dünyası gazetesini çıkardı. Gazetenin son sayısı 8. sayı oldu. 1963'te Geylan Kitabevi'ni kurdu. 33 yıl aralıksız kitapçılık yaptıktan sonra yazmaya ve çeviri yapmaya vakit ayırabilmek için emekli oldu. Şiir ve roman çevirileri yapan Yorulmaz tiyatro çevirileri de yaptı ancak bu çeviriler sahnelenmedi. Çevirdiği hikâye ve şiirler Varlık, Türk Dili gibi dergilerde yayımlandı. Çevirilerinin bir bölümü Asım Bezirci'nin Dost Türk-Yunan Şairlerinin Diliyle Barış adlı kitabında yer aldı. Ahmet Yorulmaz, 27 Mart 2014'te eşi Işık Yorulmaz'ı kaybetti. 31 Mart 2014 günü fenalaşarak hastaneye kaldırıldı ve yaşamını yitirdi.

Edebi yaşamına Çağdaş Yunan edebiyatı çevirileriyle başlayan Ahmet Yorulmaz, önce kısa hikâye ve şiir, sonrasında çocuk kitapları ve roman çevirileri yapmıştır. Yazar, eserlerinin çoğunda memleketi Ayvalık'ı konu ve mekân olarak işlemiştir. Yazar, Ayvalık hakkında fazla kitap yazmasının sebebini şu şekilde açıklamıştır: "Doğup büyüdüğüm, maddi manevi her şeyimi vermiş, ayrıcalıkları, olağanüstü güzellikleri, zenginlikleri olan bir yerdir Ayvalık. Bana bir ev ve yazma yeteneği vermiştir. Borcumu ödemeye çalışıyorum. İngiliz Lawrence Durrell’in; Yunan Strati Çirka’nın, Kazancakis’in; Mısırlı Necib Mahfuz’un; bizde Yakup Kadri’den tutun Orhan Kemal’e kadar yazarlara bakın, neler vermişlerdir, hangi kentleri anlatmışlar, kurgular yapmışlardır? Diyeceğim, bu açıdan baktığınızda benim Ayvalık üzerine monografiler yazmam, romanlarımı Ayvalık üstüne kurgulamam çok normal sayılmalıdır. Çok önemli bir şey daha: Yazacak olanlara çok zengin konular sunan bir sofradır Ayvalık." (Sayım 2007). Ayvalık'ı tanıttığı monografi türündeki Ayvalık'ı Gezerken ve Ayvalık'a gelen ünlülerden bahsettiği Ayvalık'ta İz Bırakanlar eserleri adeta yazarın Ayvalık'a duyduğu minnet duygusunun yansımalarıdır. Ahmet Yorulmaz, eserlerinde ayrıca mübadele dönemini ve göç sorunlarını da işlemiştir. Bu durumda kendisinin de ailesiyle birlikte mübadele döneminde birtakım sorunlar yaşaması etkili olmuştur.

1997 yılında yayımlanan ilk romanı Savaşın Çocukları / Girit’ten Sonra Ayvalık, üç kitaptan oluşan bir serinin ilk kitabıdır. Romanın kahramanı Hasanaki’nin çocukluktan yetişkinliğe, Girit’ten Ayvalık’a uzanan yaşamının anlatıldığı roman, Hasanaki’nin yaşamının yanı sıra Türk ve Yunan halklarının mübadele öncesindeki ilişkilerini yansıtması bakımından dikkat çekicidir. Bu romanın devamı niteliğindeki Kuşaklar ya da Ayvalık Yaşantısı’nda mübadeleden kesitler sunan Yorulmaz, Girit ve Midilli’den gelen göçmenlerin Ayvalık’taki yaşamlarını anlatmıştır. Göçmenlerin ekonomik ve sosyal sorunları, uyum sürecinde yaşanan sorunlar bu romanda Hasanaki'nin yaşadıkları merkezinde ele alınmıştır. Üçlemenin son kitabı olan Girit’ten Cunda’ya ya da Aşkın Anatomisi romanında yazar Hasanaki ile Marigo aşkını işlemiştir. İkinci Dünya Savaşı yılları içindeki Yunanistan ve Cunda’dan görüntülerin sunulduğu roman, Haralambos karakteri aracılığıyla din, kimlik, aidiyet konusuna yönelmiştir. Ahmet Yorulmaz, mübadeleyi konu edinmekle birlikte diğer romanlarından bağımsız bir nitelik taşıyan Ulya’da ise kocası Türk olduğu için Girit’ten Anadolu’ya göç etmek zorunda kalan Ulya’nın yaşamından kesitler aktarmıştır. Yazar, Ulya’nın serüvenini geri dönüşlerle anlatırken bir yandan da göçmenlerin Ayvalık’taki yaşamını betimlemiştir.

Kaynakça

Aksoy, Yaşar (2008). "Ayvalık Aşkım Benim." http://www.hurriyet.com.tr/ayvalik-askim-benim-9734285 adresinden edinilmiştir. [Erişim Tarihi: 08.11.2019]

Dervişoğlu, Efnan ve Bilecen, Tuncay (2017). "Ahmet Yorulmaz’ın Romanlarında Mübadele ve Sosyo-Kültürel Çatışmalar". 15. Uluslararası Türk Dünyası Sosyal Bilimler Kongresi'nde sunulmuş sözlü bildiri. s. 1-12.

Sayım, Murat (2007). "Ahmet Yorulmaz: Bir Müze/ Kenttir Ayvalık". https://bakmagor.com/ahmet-yorulmaz-bir-muze-kenttir-ayvalik/ adresinden edinilmiştir. [Erişim Tarihi: 08.11.2019]

https://www.biyografya.com/biyografi/1378 [Erişim Tarihi: 08.11.2019]

http://www.remzi.com.tr/yazar/ahmet-yorulmaz [Erişim Tarihi: 08.11.2019]

https://www.dr.com.tr/Yazar/ahmet-yorulmaz/s=240407 [Erişim Tarihi: 08.11.2019]

http://www.10balikesir.com/ayvalik-demek-ahmet-yorulmaz-demek-benim-icin/ [Erişim Tarihi: 08.11.2019]

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BÜŞRA KİRAZ
Yayın Tarihi: 13.11.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Tarihi Coğrafyası Ekonomisi Turizmi ile AyvalıkGeylan Kitabevi / İzmir1969Diğer
Ayvalık'ı GezerkenGeylan Kitabevi / İzmir1977Diğer
Tombik ile ZıpzıpYalçın Yayınları / İstanbul1981Çeviri
Post AvcısıYalçın Yayınları / İstanbul1981Çeviri
Üçüncü Düğün ÇelengiBoyut Yayın Grubu / İstanbul1988Çeviri
Savaşın Çocukları - Girit'ten Sonra AyvalıkBelge Yayınları / İstanbul1997Roman
Bomba NurettinBelge Yayınları / İstanbul1997Çeviri
Ayvalık'ta İz BırakanlarGeylan Kitabevi / İzmir1998Diğer
Eski TüfeklerBelge Yayınları / İstanbul1998Çeviri
Kuşaklar ya da Ayvalık YaşantısıGeylan Kitabevi / İzmir1999Roman
Çifte KitapAdam Kitabevi / İstanbul2001Çeviri
Savaşın ÇocuklarıRemzi Kitabevi / İstanbul2002Roman
Girit'ten Cunda'ya ya da Aşkın AnatomisiRemzi Kitabevi / İstanbul2003Roman
Cunda Yolu Ayvalık'tan GeçerRemzi Kitabevi / İstanbul2009Roman
Ulya - Ege'nin KıyısındaKırmızı Kedi Yayınevi / İstanbul2010Roman
Bizim Zeytinyağlı Ayvalık YemeklerimizTarlakuşu Yayınevi / İstanbul2011Diğer
Bir Aşk Hikayesi? / ??Çeviri
Eski Selanikliler? / ??Çeviri

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Gönül Ünverd. 18 Ekim 1958 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Ayten Mutlud. 6 Ocak 1952 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Hâle Sevald. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Hayriye Çitoğlud. 22 Aralık 1932 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Mehmet Aslan Cumalıd. 3 Nisan 1932 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ÖMER, Ömer Şahind. 1932 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7MIZRAKÇIOĞLU/MIZRAKÇI, Hasan Kurnazd. 20.05.1973 - ö. 21.04.2014Ölüm YılıGörüntüle
8KUL VAHAP, Abdulvahap Saltd. 1934 - ö. 04.09.2014Ölüm YılıGörüntüle
9Muammer Yüzbaşıoğlud. 2 Ekim 1927 - ö. 10 Ekim 2014Ölüm YılıGörüntüle
10Didem Ünald. 1974 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Kerim Korcand. 31 Ocak 1918 - ö. 9 Kasım 1990MeslekGörüntüle
12Fikret Hakand. 23 Nisan 1934 - ö. 11 Temmuz 2017MeslekGörüntüle
13Rıza Polat Akkoyunlud. 1 Temmuz 1911 - ö. 20 Ekim 1970Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14İbrahim Oluklud. 25 Kasım 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mario Levid. 25 Şubat 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Ahmet İğcilerd. 1945 - ö. 2010Madde AdıGörüntüle
17Ahmet Hamit Ongunsud. 1885 - ö. 29 Ağustos 1967Madde AdıGörüntüle
18AHMET ALTINTAŞd. 20. Yüzyıl - ö. ?Madde AdıGörüntüle