Madde Detay

Halit Fahri Ozansoy’un babası ve Hafız Süleyman Bey'in oğlu olan Mehmed Fahri Paşa, İstanbul’da doğdu. Amasya’da hususi tahsil görmüş ve Farsça ve Fransızca öğrenmiştir. Daha sonra İstanbul Askerî İdadisi’ne, burayı bitirdikten sonra Askerî Tıbbiye Okulu'na kaydoldu. 1884'te buradan diploma aldı. Hekim olduktan sonra Tıbbiye Okulu’nun Muallim Muavinliği’ni kazandı ve bu görevi yaparken belirli bir süre Berlin ve Frankfurt’ta kaldıktan sonra Türkiye’ye döndü ve görevine devam etti (Kurdoğlu, 1967: 267). II. Meşrutiyet’ten sonra Tıbbiye-i Şahane askerî kısmının kaldırılmasıyla bütün hocaların sivil olması istendi. Miralay Fahri Bey bunun üzerine profesörlükten istifa ederek İşkodra baştabibi olarak Sırbistan’a gitti (İsimsiz, 1971: 10). İşkodra Savaşı’ndan sonra İzmir Kolordu Baştabipliğine getirildi. Bulgarların Edirne’yi işgali üzerine Havsa’ya giden sanatçı, oradan İstanbul’a gelerek emekliye ayrıldı. İstanbul’un işgali üzerine müteessir olan Mehmet Fahri Bey, Bursa’da oturmaya karar verdi ve orada halkın anlayabileceği Lokman Hekim adında bir tıp gazetesi çıkardı. Hayatının son yıllarında katarak oldu ve başarısız geçen bir ameliyattan sonra yedi yıl âmâ olarak yaşadı. 1932'de Pnömoniden 72 yaşında öldü (Kurdoğlu, 1967: 267-268).

Tıp öğrencisi iken şiir yazmağa başlayan Fahri Paşa, tasavvufi anlamda Türkçe ve Farsça manzumeler vücuda getirir (Kurdoğlu, 1967: 268). Fransızcadan piyesler tercüme eden Mehmet Paşa, bunları Minakyan Tiyatrosu’nda oynatmıştır. Bu eserlerden Mağdur-ı Kalb ilk önce 1301/1883-1884'te, bir yıl sonra da Arakel Kitabevi’nde basılmıştır. Yat Borusu adlı tiyatrosu Almancadan tercüme edilmiş, ancak basılmamıştır (İsimsiz, 1971: 10). Fahri Paşa, 1329/1911 yılında yayınlanan Manzum İşkodra Tarih-i Harbi'ni savaş izlenimlerinden hareketle yazdığını bildirmektedir. (Soğukömeroğulları, 2014:184-195).