NEZÎH, Mehmed Nezîh Bey

(d. 1255/1839 - ö. 1325/1908)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

 1255/1839 yılında İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed Nezîh Bey’dir. Şiirlerinde Nezîh mahlasını kullandı. Enderunlu Tayyâr-zâde Ahmed Atâ Bey’in oğludur. 1269/1853’te babasının Rumeli ordusu müsteşarlığında bulunduğu esnada Şümnu’da ordu mektubi odasına devam etti. 1271/1855’te Babıali tercüme odasına memur oldu. 1275/1859’da lisan ve ilim tahsil etmek üzere yüz elli frank maaşla Paris’e gönderildi. Mekteb-i Osmaniye’ye girdi. 1277/1861’de Tercüme odasına döndü. Bir sene sonra Köstence gümrüğü müdürlüğüne tayin olundu. Sonra yine odaya devam etti. 1281/1865’ten itibaren beş sene Plevne, Babadağı, Köstence kaymakamlıklarında, Piaren vilayeti divanı temyiz reis-i saniliğinde, riyasetin lağvinde baş kitabetinde, Ankara ve Konya mektupçuluklarında bulundu. 29 Ramazan 1299/1883’te Hüdavendigâr vilayeti mektupçuluğuna atandı. Vali Ahmed Vefik Paşa, diğer bazı memurlar gibi onun da memuriyetini kabul edemeyeceğini bildirdi. Ahmed Vefik Paşa’nın azli üzerine buraya döndü ve mektupçuluk görevini üstlendi. 22 Receb 1301/1885’te Trablusgarp mektupçuluğuna tayin olundu ise de gitmedi. 18 Şevval 1302/1886’da Necid, 1 Muharrem 1306/1888’de Ergani, 23 Şaban 1306/1889’da Hakkari mutasarrıfı oldu. Azlinden sonra Ertuğrul mutasarrıflığına atandı. Ancak selefinin eski yerinde bırakılmasından dolayı 23 Muharrem 1310/1892’de Kozan mutasarrıflığına getirildi ve rütbesi ûlâ sınıf-ı evveline terfi olundu. Daha sonra Niğde mutasarrıflığına atandı ve hastalığından dolayı bir müddet sonra azledildi. 28 Zilhicce 1325/1908 yılında İstanbul’da vefat etti. Aksaray’da Pertevniyal Valide Camisi haziresine defnolundu.
Mehmed Nezîh Bey; orta boylu, uzunca seyrek sakallı ve zayıf idi. Güzel rika yazardı.
Şiirleri Resimli Gazete’de dercedilmiştir.

Kaynakça

Kurnaz, Cemal, Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nailî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özcan, Hidayet (hzl.) (2000). İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. III. Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MEHTAP ERDOĞAN
Yayın Tarihi: 13.11.2014
Güncelleme Tarihi: 29.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel
Hak-şinâsî dûrbîn-i ibtisâr olsun sana
Şîme-i iffet medâr-ı iftihâr olsun sana


San’at-ı üstâdı seyreyle dü çeşm-i cân ile
İştigâlât-ı tetebbu kâr u bâr olsun sana

Kalma bîgâne sakın teşrîf-i insâniyet et
Bu mâişet-hânede agyâr yâr olsun sana

Rızk-ı maksûma kanaat kıl bu âlemde Nezîh
İhtiyârî fakr ile hikmet-şiâr olsun sana

(Özcan, Hidayet (hzl.) (2000). İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. III. Ankara: AKM Yay. 1621.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Süreyya Aylin Antmend. 22 Haziran 1981 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2FÂ'İZ / SAFHÎ, Bıçakçılar İmamı Hafîdi Seyyid Mehmed Efendid. ? - ö. 5 Mayıs 1794Doğum YeriGörüntüle
3Naki Tezeld. 6 Ağustos 1915 - ö. 24 Temmuz 1980Doğum YeriGörüntüle
4NA'TÎ, Ahmed Hüsameddin Deded. 1839 - ö. 1900Doğum YılıGörüntüle
5ÂSIM EFENDİd. 1839? - ö. 1909?Doğum YılıGörüntüle
6SA’DÎ, Mehmed Sa’dî Beyd. 1839 - ö. 1902Doğum YılıGörüntüle
7ZEMİNÎd. 1838 - ö. 1908Ölüm YılıGörüntüle
8NAZLI GELİN, Ayşed. 1860 - ö. 1908Ölüm YılıGörüntüle
9RÂŞİD, Köse Sefer-zâde Hacı Râşid Efendid. 1854 - ö. 1908Ölüm YılıGörüntüle
10HAYRETd. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11TEVFÎK, Ahmed Tevfîk Beyd. 1805-06/1810? - ö. 1860Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12VÂHİD, Seyyid Emîn Mehmedd. ? - ö. 1828-29Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HAYRÎ, Hayreddîn Lâmî Efendid. 1780-81 - ö. 1851Madde AdıGörüntüle
14HALÎLÎ, Halîlî-i Üskübîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15İBRAHİM, Şeyh Saçlı İbrahim Efendid. 1591-92 - ö. 1659Madde AdıGörüntüle