Madde Detay
RÜŞDÎ, Mehmed Rüşdî Efendi, Isparta-Barlalı
(d. 1206/1791 - ö. 1271/1855 ds.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Isparta'nın Barla kasabasında 1206/1791 senesinde doğdu. Asıl adı Mehmed Rüşdî Efendi'dir. 1219/1804 yılında İstanbul'a geldi. Bir süre yağlıkçılık yapıp ticaretle meşgul oldu. Sonra tarîk-i kazâya girip kadı oldu ve Rumeli'de bazı kazalarda kadı naipliği yaptı. Son görevi Ahyolu kazası kadılığıdır. Fatîn'e göre bu görevinden mazul olduktan sonra ticareti de terk edip evine çekilmiş ve yeni bir görev beklemekte imiş (1271: 136). Rüşdî'nin vefat tarihi ve yeri bilinmemekle beraber bu bilgiye göre Fatîn Tezkiresi'nin basıldığı 1271/1855 senesinde hayattadır, bu tarihten sonraki bilmediğimiz bir yılda vefat etmiştir.
Şiirlerine örnek Fatîn Tezkiresi'ndedir. Fatîn'e göre (1271: 136) Hâl-i Huyûl adlı bir eseri vardır. Bu eser manzum bir baytarnâmedir.
Kaynakça
Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.
Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul.
Şemseddîn Sâmî (1308). Kâmûsü'l‑A‘lâm. C. III. İstanbul.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLANYayın Tarihi: 01.08.2014Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bâg-ı hüsnin seyr içün gelmiş degil dîdâra hâl
Pâsbân olmuş meger ruhsâr-ı yâre kara hâl
Pek tehî-dest sanma vech-i yâre nâzır oldıgın
Vâkıf olmuş gülşen-i hüsnindeki esrâra hâl
Zîr-i fesden tarh idüp arş itdi Faslı askerin
Oldı ser-asker cünûd-ı hazret-i hünkâra hâl
Târ-ı zülf-i yârdan rû gösterüp âşıkların
Âkıbet başdan çıkardı eyledi âvâre hâl
Yek-cihet olmuş dil-i uşşâkı nâlân itmede
Gamze-i hûn-rîz-i dilber kâtil-i gaddâre hâl
Hayli kuş-bâzlıklar itmiş murg-ı dil sayd itmede
Dâne dökmüş dâm kurmuş kâkül-i ruhsâra hâl
Hâle hâlim arz idüp bildim o hâlin hâlini
O da yanmış ben gibi bir âşık-ı bî-çâre hâl
Ben sanurdum bir harâmî-zâde hâli meks ider
Genc-i hüsn üzre mutalsammış meger dildâra hâl
Gün yüzinde Rüşdî-i dil-sûza gün göstermeyüp
İtdi iç ilden fesâd u fitneler mekkâre hâl
(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 136.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 01.08.2014Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bâg-ı hüsnin seyr içün gelmiş degil dîdâra hâl
Pâsbân olmuş meger ruhsâr-ı yâre kara hâl
Pek tehî-dest sanma vech-i yâre nâzır oldıgın
Vâkıf olmuş gülşen-i hüsnindeki esrâra hâl
Zîr-i fesden tarh idüp arş itdi Faslı askerin
Oldı ser-asker cünûd-ı hazret-i hünkâra hâl
Târ-ı zülf-i yârdan rû gösterüp âşıkların
Âkıbet başdan çıkardı eyledi âvâre hâl
Yek-cihet olmuş dil-i uşşâkı nâlân itmede
Gamze-i hûn-rîz-i dilber kâtil-i gaddâre hâl
Hayli kuş-bâzlıklar itmiş murg-ı dil sayd itmede
Dâne dökmüş dâm kurmuş kâkül-i ruhsâra hâl
Hâle hâlim arz idüp bildim o hâlin hâlini
O da yanmış ben gibi bir âşık-ı bî-çâre hâl
Ben sanurdum bir harâmî-zâde hâli meks ider
Genc-i hüsn üzre mutalsammış meger dildâra hâl
Gün yüzinde Rüşdî-i dil-sûza gün göstermeyüp
İtdi iç ilden fesâd u fitneler mekkâre hâl
(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 136.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bâg-ı hüsnin seyr içün gelmiş degil dîdâra hâl
Pâsbân olmuş meger ruhsâr-ı yâre kara hâl
Pek tehî-dest sanma vech-i yâre nâzır oldıgın
Vâkıf olmuş gülşen-i hüsnindeki esrâra hâl
Zîr-i fesden tarh idüp arş itdi Faslı askerin
Oldı ser-asker cünûd-ı hazret-i hünkâra hâl
Târ-ı zülf-i yârdan rû gösterüp âşıkların
Âkıbet başdan çıkardı eyledi âvâre hâl
Yek-cihet olmuş dil-i uşşâkı nâlân itmede
Gamze-i hûn-rîz-i dilber kâtil-i gaddâre hâl
Hayli kuş-bâzlıklar itmiş murg-ı dil sayd itmede
Dâne dökmüş dâm kurmuş kâkül-i ruhsâra hâl
Hâle hâlim arz idüp bildim o hâlin hâlini
O da yanmış ben gibi bir âşık-ı bî-çâre hâl
Ben sanurdum bir harâmî-zâde hâli meks ider
Genc-i hüsn üzre mutalsammış meger dildâra hâl
Gün yüzinde Rüşdî-i dil-sûza gün göstermeyüp
İtdi iç ilden fesâd u fitneler mekkâre hâl
(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 136.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Bâg-ı hüsnin seyr içün gelmiş degil dîdâra hâl
Pâsbân olmuş meger ruhsâr-ı yâre kara hâl
Pek tehî-dest sanma vech-i yâre nâzır oldıgın
Vâkıf olmuş gülşen-i hüsnindeki esrâra hâl
Zîr-i fesden tarh idüp arş itdi Faslı askerin
Oldı ser-asker cünûd-ı hazret-i hünkâra hâl
Târ-ı zülf-i yârdan rû gösterüp âşıkların
Âkıbet başdan çıkardı eyledi âvâre hâl
Yek-cihet olmuş dil-i uşşâkı nâlân itmede
Gamze-i hûn-rîz-i dilber kâtil-i gaddâre hâl
Hayli kuş-bâzlıklar itmiş murg-ı dil sayd itmede
Dâne dökmüş dâm kurmuş kâkül-i ruhsâra hâl
Hâle hâlim arz idüp bildim o hâlin hâlini
O da yanmış ben gibi bir âşık-ı bî-çâre hâl
Ben sanurdum bir harâmî-zâde hâli meks ider
Genc-i hüsn üzre mutalsammış meger dildâra hâl
Gün yüzinde Rüşdî-i dil-sûza gün göstermeyüp
İtdi iç ilden fesâd u fitneler mekkâre hâl
(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 136.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | LEZGİ AHMED | d. 1791? - ö. 1847? | Doğum Yılı | Görüntüle |
2 | MAHFÎ, Ali | d. 1791 - ö. 1853 | Doğum Yılı | Görüntüle |
3 | CEMÎLÎ, Mehmed Sa'dullâh Cemîlî Bey | d. 1825 - ö. 1855 ds. | Ölüm Yılı | Görüntüle |
4 | NÂŞİD, Nâşid Safvet Efendi | d. 1827 - ö. 1855 ds. | Ölüm Yılı | Görüntüle |
5 | TEVFİK, Abdullah | d. ? - ö. 1854-1855 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
6 | FEHMÎ, Fehmî Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
7 | ÂKİF, Lütfullâh Âkif Efendi | d. ? - ö. Temmuz-Ağustos 1787 | Meslek | Görüntüle |
8 | FÂİK, Mahmud Efendi | d. d. ? - ö. ö. 1715 | Meslek | Görüntüle |
9 | HABÎB, Mirza Habîb Efendi, Isfahanlı | d. 1835 - ö. 1894 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
10 | HULÛSÎ, Ömer | d. 1840 - ö. 1910 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | YESÂRÎ, Mehmed Es'ad Yesârî Efendi | d. 1798 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | ŞEFKAT, Midillili Osman Efendi-zâde Ali Şefkat Efendi | d. ? - ö. 1773-74 | Madde Adı | Görüntüle |
13 | RECÂÎ, Recâî Baba | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | AHKAR, İsmâil Zühdî Bey | d. ? - ö. 1912 | Madde Adı | Görüntüle |