ŞÂKİR, Hâfız Mehmed Şâkir

(d. 1245/1829 - ö. 1329/1911)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

El-hac İbrâhîm Hilmî Habîbullah adında bir zâtın oğludur. Mir’ât-ı Sicill-i Memurîn-i Osmâniyye’de “Müderrisinden Ayntab-zâde Elhac İbrâhîm Hilmi Efendi'nin oğlu" denmektedir. 1245/1829’da İstanbul’da Hubyar Mahallesi’nde doğdu. Mahalle mektebinde okumaya başladı. Daha sonra Kur'an-ı Kerim’i hıfz etti. Babası 1260/1844’te haccı edadan sonra Kızıldeniz’de boğulduğundan kimsesiz kaldı. 1260/1844’te Sadaret Mektubî Kalemine kabul edildi. 1265/1849’da Meclis-i Vâlâ Tahrîrât Kalemine naklolundu. Mecliste zabıt kâtipliğini ifa ettiği sırada Hoca Şâkir namıyla yad edilirdi. Bir müddet sonra kaleme mümeyyiz oldu. Meclis-i Vâlâ’nın lâğvında Dîvân-ı Ahkâm-ı Adliyye’ye devam etti. Dahiliye Kalemine nakledip daha sonra yine Sadâret Mektubî Kalemine memur edildi. Muhacirin Komisyonu azalığına tayin eyledi. Kırk senede salise rütbesine ulaştı. Ulâ sınıf-ı evveli rütbesini elde ederek Girid ve Cezayir ile Biga sancağı kapu kethüdalığına atandı. Şehnâme ve Mesnevi dersleri verdi. Hattat Hoca Ahmed Hamdî Efendi’nin hizmetinde bulundu. Ondan sülüs ve nesih meşk ederek Gâlib mahlasıyla icazet aldı. 3 Şevval 1329/1911’de Mirgun’daki evinde vefat etti. Yuşa Tepesi’ne defnolundu (Celepoğlu 2013 : 2227). Mehmed Şakir Galib Efendi’nin bir Divan’ı ve Menaba’uz-Zülâl-i Me’anî Mecmau’l-Emsâl-i Meydânî adında dört ciltten oluşan Arapça’dan tercüme bir eseri vardır ( Saraç 2016: 700).


Kaynakça

Celepoğlu, Ayşegül (hzl.) (2013).  İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. V. Ankara: AKM Yay.

Cersel, Fatih (hzl.) (2009). Mehmed Şakir Galib Efendi Divanı: İnceleme-Metin. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya: Sakarya Üniversitesi.

Saraç, M.A. Yekta (hzl.) (2016). Bursalı Mehmed, Tahir Osmanlı Müellifleri. C. II. Ankara: TÜBA Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 03.04.2014
Güncelleme Tarihi: 01.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Eyliyor cûd u kerem zât-ı kerîmi tekrîm

Muhteşem her dü-haşem kıldı azîmi ta'zîm

 

Eyledi ehl-i kemâl âb-ı zülâli sîrâb

Kandırır havsala-i bâdı nesîm-i tesnîm

 

Kârı bî-fâ'idedir câhile tefhîm-i ulûm

Nâfile meşgale olmuşdur alîmi ta'lîm

 

İstemez lü'lü-i lâlâ ebeden hükm-i cilâ

Var mı hâcet ideler dürr-i nazîmi tanzîm

 

Emrini ukde-i te'hîre düşürmez âkil

Sarf-ı ikdâm ile kıl hayr-ı kadîmi takdîm

 

Mâl-i bî-hâsılı tahsîlden istiğnâ kıl

Hiç kassâm idemez öyle kasîmi taksîm

 

Nefesim cân veriyor mürde-dilâna Şâkir

Eyliyor sanki Mesîh azm-i remîmi termîm

(Celepoğlu, Ayşegül (hzl.) (2013). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. V. Ankara: AKM Yay. 2227.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FEHMÎ, Fehmî Hüsâm Deded. 1848 - ö. 1912Doğum YeriGörüntüle
2Gözde Kurtd. 1982 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SAFHÎ, Es’ad-zâde Seyyid Mehmedd. ? - ö. 1752Doğum YeriGörüntüle
4CELÂLÎ, Mustafad. 1829-1830 - ö. 1893-1894Doğum YılıGörüntüle
5RİF’AT, Halîl Rif'at Efendid. 1829 - ö. 1893Doğum YılıGörüntüle
6RÛŞENÎ, Gülşenî-zâde Hacı Bekir Efendid. 1829 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7RIZÂ, Mehmed Rızâ Safvet Beyd. 1857 - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
8ENVERd. 1828 - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
9SIRRÎ, Nazlıoğlu Mustafa Sırrî Bîdârîd. 1839 - ö. 1911Ölüm YılıGörüntüle
10İBRÂHÎM, Derviş İbrâhîm Hilmî, Bolulud. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11ÂKİFd. 1821 - ö. 1879Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SÂMÎ, Mustafa Sâmî, Ayaşlıd. 1858 - ö. 1916Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13HÂFIZ, Hamamcı-zâde Hâfız-ı Mar'aşîd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14RE’FET, Mehmed Azîz, Vâsık-zâde, Madrûb-zâded. 1723 - ö. 1765Madde AdıGörüntüle
15VECDÎ, Hoca Vecdî, Bengallid. ? - ö. 1830Madde AdıGörüntüle